Таълим вазирлиги бухоро муҳандислик – технология институти

Jarayon moddiy balansi. Hozirgi vaqtda rafinatni chiqishini hisoblash uchun
ishonchli formulalar yo`q, mudomki u ko`pgina qiyin sanaladigan faktorlarga 
bog’liqdir. SHuning uchun olinadigan rafinat miqdori sanoat qurilmalarini
namunali ishlashlariga va eksperimental tadqiqotlar natijalariga asoslanib 
aniqlanadi.Adabiyotlar ma`lumotnomasi [10] turli neftlar uchun distillyatlar va
koldik moy fraktsiyalari tavsiflari va chikishlari keltirilgan. O`rtacha rafinat 
chiqishi xom ashyoga ko`ra 50% dan – to 80% ni tashkil etadi. Rafinatli eritmada
fenolni mikdori 12 – 20% gacha, ekstrakda – 80 – 88% gacha oralikda bo`ladi. 
Furfuroli tozalash qurilmasida 74 600 kg/soat kam qovushqoqli moy distillyati
qayta ishlanmoqda. Rafinatni chiqishi 75% ni tashkil etadi. Agar qurilma yiliga 
335 kun to`xtovsiz ishlasa,rafinat yillik chiqishi aniklansin.
Rafinatni bir soatdagi chiqishi quyidagiga teng:


йил

т

G

p
/
449838

335
24

55950







.

---

---

III.2. Ekstraktsion kolonnani geometrik o`lchamlari hisobi; 
Ekstraktsion kolonna (ekstraktor) asosiy jihoz hisoblanib, unda xom 
ashyodagi keraksiz komponentlarni fenolda erishish jarayoni amalga oshiriladi.
Sanoatda nasadkali va tarelkali kolonnalar qo`llaniladi. Kolonnani yuqori va pastki 
qismlarida rafinatli va ekstraktli eritmalarni tindirish uchun bo`sh zonalari mavjud.
Kolonnani hisoblash uning diametri va balandligini aniqlash bilan yakunlanadi. 
Ekstraktsion kolonna diametri (D.m) quyidagi formula bo`yicha aniqlanadi.

W

G

G

D

ф

c


'

'

2




bu erda G

’
c

– kolonnaga kiruvchi xom ashyoni hajmiy sarfi, m

3
/soat;

G
’

f
– erituvchi (furfurol) hajmiy sarfi, m

3
/soat; W – ekstraktsion kolonnadagi 

aralashma oqimi shartli tezligi, m

3
/(m

2

.
soat).
Erituvchini hajmiy sarfi berilgan xom ashyoni erituvchiga mofiqligidan kelib 
chiqqan holda hisoblanadi. Furfurolli tozalashda xom ashyo aralashmasi oqimi
shartli tezligini 10 dan 12 m
3
/(m

2