Таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

VIII БОБ бўйича саволлар 
1. Техник таҳлилнинг асосий кўрсаткичлари ва уларни ҳисоблаш 
усулларини кўрсатиб бера оласизми? 
2. Техник таҳлилдан кутиладиган натижаларни изоҳлаб бера 
оласизми? 
3. Лойиҳада юзага келадиган техник муаммолар нималар бўлиши 
мумкин? 
4. Лойиҳада 
ишлаб 
чиқариш 
ва 
инфраструктураларни 
оптималлаштириш нима? Уларни самарадорликка таъсири 
борми? 
5. Лойиҳаларни жойлаштириш деганда нималар назарда тутилади? 
6. Лойиҳа ҳажми нима? 
7. Лойиҳани амалга ошириш муддатлари нима учун керак? 
8. Хом ашё, ишчи кучи ва бошқа ресурслардан фойдаланиш 
имкониятлари ва уларнинг етарлилиги техник таҳлилга 
алоқадорми? 
9. Лойиҳада корхона стандарти нима? 
10. 
Лойиҳа ишлаб чиқариш технологияси регламенти нима? 
11. 
Лойиҳа схемаси нима? 
12. 
Техник таҳлилда харажатларни доимий харажатлар (FС) 
ўзгарувчан харажатлар (VC) ва умумий харажатларга (TC) 
ажратиб олинади. Нима учун? 
13. 
Техник таҳлилда фойда ва зарарсизлик нуқтаси (BEP) 
қандай аниқланади? Унинг графикдаги кўриниши таҳлил қилиб 
бера оласизми? 
14. 
Экслуатация харажатлари нималар ва улар қандай 
аниқланади? 
15. 
Техниканинг амортизацияси қандай аниқланади? 
16. 
BEP ни ҳисоблашда аннуитет ҳисобланадими? 
17. 
Лойиҳада харажатларни оптималлаштиришнинг қандай 
йўллари мавжуд? 

---

116 
IX БОБ. ЭКОЛОГИК ТАҲЛИЛ 
9.1. Экологик таҳлилнинг мақсади ва вазифалари
Табиий муҳитга таъсир давлат мего-лойиҳаларининг кўпинча 
учраб турадиган ташқи (экстернал) омилларидан бири ҳисобланади.
Масалан, транспорт тизимлари кўпинча табиий ландшафтда 
тўсиқларни юзага келтиради, ёмир оқими ва табиий дренаж 
тармоқлари характерини ўзгартиради, касаллик тарқалишига 
имконият яратади ва ижтимоий офатларни келтириб чиқариши 
мумкин. Шунинг учун лойиҳа ўрта ва узоқ муддатда ҳам экологик 
барқарорликни таъминлаши керак. Сирдарё вилоятидаги янги 
автомобил йўли Фарона водийсини мамлакатнинг ғарбий ва жанубий 
вилоятлари билан болайди. Ушбу лойиҳадан кутилган иқтисодий 
манфаат (ёниғли сарфи, тонна/километрни камайиши) ва экологик 
манфаат (ҳавонинг ифлосланиши камайиши, ҳаводан касалланиш
қисқариши ва ҳ.к.) қисқа ва узоқ муддатли истиқболда муҳим 
аҳамиятга эга.
Экологик таҳлилининг асосий вазифаси, лойиҳани амалга 
ошириш ва фойдаланиш вақтида атроф-муҳитга келтириладиган