Talim vazirligi

Tayanch iboralar: Strategik joylashuv, xorijiy mamlakatlar, savdo-iqtisodiy aloqalar, 
iqtisodiyotning «ochiqligi», MDH niamlakatlari. turli xalqaro tashkilot va uyushmalar, 
respublikaga xorijiy investitsiyalar, rivojlanish istiqbollari, texnik-texnologik sarmoya, kadrlar 
tayorlash, qo’shma korxonalar. 
Nazorat uchun savollar 
1. O’zbekiston Respublikasida xalqaro hamjamiyatga integratsiyalashuv jarayonlar qanday 
kechmoqda? 
2. O’zbekiston Respublikasi bilan YeI davlatlari o’rtasida iqtisodiy munosabatlarning 
rivojlanishi qanday kechmoqda? 
3. Respublikaning jahon xo’jaligiga integratsiyalashuvida xalqaro hamjamiyat va 
tashkilotlarning ahamiyati nimadan iborat? 
4. O’zbekiston Respublikasining iqtisodiy rivojlanishida xalqaro iqtisodiy integratsiyaning 
ahamiyati nimadan iborat? 
5. MDH mamlakatlarida integratsion jarayonlarning borishi va uning rivojlanish muammolarini 
xarakterlab bering. 
6. MDH mamlakatlarida mintaqaviy integratstion hamkorlik shakllarini ko’rsanib bering. 
7.MDH doirasida qanday submintaqaviy tashkilotlar tashkil etilgan?  
8. DavIatlararo iqtisodiy munosabatlaming MDH doirasidagi asosiy yo’nalishlari qaysilar? 
9. YevrOsiyo iqtisodiy hamjamiyatining asosiy vazifalari nimalardan iborat? 
10.MDH mamlakatlari bilan 0"zbekiston Respublikasi o’rtasidagi savdo iqtisodiy 
munosabatlarni xarakterlab bering. 

 
97
10
-sonli maruza 
MAVZUSİ: AHOLIGA XIZMAT KO’RSATISH TARMOQLARI
 
Guruh 3b-kurs geografiya 
O’qitish vaqti: 2 soat                                                               Talabalar soni:   14 
O’qitish darsining strukturasi  
Maruza, savol-javob, diskussiya 
Maruzaning rejasi: 
1.  Ijtimoiy-madaniy  tarmoqlar haqida tushuncha. Uy-joy 
kommunal xo’jaligi  
2. Savdo va umumiy ovqatlanish, aholiga maishiy xizmat 
ko’rsatish. 
3. Nomoddiy ishlab chiqarishning boshqa sohalariga ta`rif.
O’quv darsining maqsadi: Aholiga xizmat ko’rsatish tarmoqlar haqida tushunchaga ega 
bo’lish. Uy-joy kommunal xo’jaligi, savdo va umumiy ovqatlanish, aholiga maishiy xizmat 
ko’rsatish boshqa sohalariga ta`rif berishdan iborat. 
Pedagogik masalalari: 
  1. Mavzu bo’yicha bilimlarni 
ongli ravishda o’zlashtirish va 
mustahkamlashga undash.  
  Amaliy vaziyat tahlili sxemasi 
bilan tanishtiradi. 
  İndividual va guruhiy 
muammolar tahlili qarorlar qabul 
qilishni bilimlarini ko’rsatib 
 
berish. 
  Mustaqil ishlash, bilimlarni 
tizimlash, taqqoslash, 
umumlashtirish bilimlarini ishlab 
chiqishi; 
  Guruhlarda ishlash va 
muloqotga kirishish bilimlarini 
shakllantirish. 
Mavzu bo’yicha bilimlarni 
tizimlashtirish va mustahkamlash 
O’qitish xarakatining natijasi: 
 1.1. Aholiga xizmat ko’rsatish sohaari buycha aytib 
beradi.  
1.2. Savdo va umumiy ovqatlanish, aholiga maishiy 
xizmat ko’rsatish tulraiga tarif beradi 
1.3. O’zbekistonda Uy-joy kommunal xo’jaligini yuritish 
ishlari buycha tushuntirib o’tadi. 
O’qitish uslublari 
Maruza, vizual, tushintirish, suxbatlashish, diskussiya, 
slaydlar 
O’qitish ishini tashkillashtirish 
shakllari 
 Frontal, guruxlarga ajratish 
O’qitish qurollari 
Tarqatma materiallar, plakat, qalam 
O’qitish sharoitlari 
Maxsus texnika asboblari bilan taminlangan auditoriyalar 
Monitoring va baxolash 
Tezda sorash, testlar   
O’quv darsining texnologik  xaritasi                      
İshning mazmuni 
Bosqichlar, 
Ajiratilgan 
vaqt 
O’qituvchi Talaba 
I bosqich. 
O’qitish 
jarayoniga 
kirish 
(10 min) 
1.1. Maruza. Mavzuning rejasi va tuzilishiga qarab o’quv 
jarayonini tashkillashtirish buyicha xarakat tartibini aytib 
o’tadi. 
1.2. Mavzu buyicha asosiy tushunchalarni, mustaqil 
ishlash uchun adabiyotlar tizimini beradi  
Tinglaydi, yozadi 
 
 
 
Aniqlashtiradi, 
savollar beradi. 
II bosqich 
2.1. Mavzuning nomin, maqsadi va kutiladigan 
Javob beradi, 

 
98
Asosiy 
bo’lim 
(60 min) 
 
natijalarini etkazadi. Mavzuning rejasi va xususiyatlari 
bilan tanishtiradi.  
Mavzu bo’yicha asosiy tushunchalar asosida blits-so’rov 
o’tkazadi (ilova). 
2.2. Har bir guruhga kichik esse yozish topshirig’i 
beriladi. 
2.3. Belgilangan savol mazmuni bo’yicha guruhlarda  
muhokamani tashkillashtiradi va  muommoli savollar 
beriladi (ilova). 
2.4. Belgilangan savol mazmuni bo’yicha guruhlarda 
muzokarani tashkillashtiradi, vaziyat tahlili sxemasi 
bo’yicha ishning qoidalariga e’tibor berib boradi.     
2.3. O’quv jarayonida bajarilgan ishlarni baxolash 
kriteriyasi va ko’rsatkichlari bilan tanishtiradi.  
Yozadi 
 
 
Guruxlarda 
ishlashadi 
III bosqich 
Yakuniy 
qism 
(10 min ) 
 
3.1.Mavzu buyicha xulosalar chiqaradi, Talabalarning 
diqqatini Asosiy masalalarga jamlaydi, professional 
xizmatida bajarilgan ishlarning axamiatini ochib beradi.  
3.2.Guruxlarning ishini baholaydi, O’quv maqsadiga 
erishish darajasin taxlil qiladi. 
3.3. Mustaqil ish uchun topshiriq beradi va uning 
baxolash ko’rsatkichlari, kriteriyalari bilan tanishtiradi. 
o’zini-o’zi, o’zaro 
baholaydi, 
 
 
 
 
savollar beradi, 
topshiriqlarini 
yozadi 
ilova 
 
 
 
 
 
 
ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
MAVZU: Aholiga xizmat ko’rsatish tarmoqlari 
Reja: 
1. Ijtimoiy-madaniy tarmoqlar haqida tushuncha. Uy-joy kommunal xo’jaligi  
2. Savdo va umumiy ovqatlanish, aholiga maishiy xizmat ko’rsatish. 
3. Nomoddiy ishlab chiqarishning boshqa sohalariga ta`rif.
Aholiga xizmat ko’rsatish tarmoqlar majmuasi aholiga maishiy 
ahamiyatga ega xizmatlar ko’rsatish bilan shug’ullanuvchi faoliyat turlari 
majmuidan iborat bo’lib, ular jumlasiga ta’lim, madaniyat, sog’liqni saqlash, 
uy-joy kommunal xo’jaligi, savdo va umumiy ovqatlanish, ijtimoiy xizmat 
ko’rsatish va boshqalar kiradi. Ushbu xizmatlarni ishlab chiqarish va iste’mol 
qilish natijasida ma’naviy boy va jismoniy sog’lom kishilarni shakllantirish 
imkoniyati kengayadi.  
Uy-joy va kommunal xizmati murakkab va ko’p tarmoqli bo’lib, aholi 
turmush sharoitining rivojlanishiga bevosita hamda ijtimoiy mehnat 
unumdorligini oshishiga bilvosita ta`sir ko’rsatadi. Uy joylardan foydalanish 
(shu jumladan, joriy ta`mirlash), uy-joylar orasini va atrofini 
ko’kalamzorlashtirish, aholi yashaydigan hududlardagi barcha muhandislik 
vositalari (suv bilan ta`minlash, kanalizatsiya, gaz, elektr quvvati bilan 
ta`minlash, isitish, yo’l-ko’chalarni tozalash, ko’priklar va hokazo) ana shu 
tarmoqqa kiradi. Uy-joy va kommunal xo’jalik xizmatida nomoddiy ishlab 
chiqarishda band bo’lgan aholining anchagina qismi ishlaydi. 

 
99
ilova 
 
 
 
 
 
 
 
ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ilova  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Savdo va umumiy ovqatlanish. Ma`lumki ishlab chiqarilgan moddiy 
ne`matlar iste`molchilarga savdo tarmoqlari orqali yetkaziladi. Shuning 
uchun ham xizmat doirasi tarmoqlari orasida, aholining turmush sharoitini 
yaxshilashda savdo alohida o'rin tutadi. 
Aholiga maishiy xizmat ko'rsatish. Bu tarmoq xizmat doirasining 
eng  murakkab yo’nalishli sohasidir. Maishiy xizmat ko’rsatish tarmog’i 
moddiy ishlab  chiqarish (ayniqsa sanoat) bilan xizmat doirasi chegarasida 
o'rnashgan. Unda amalga oshiriladigan ish jarayonlari ko’r hollarda sanoat 
xarakteriga ega. Shuning uchun ham maishiy xizmat ko’rsatish korxonalari 
odatda ikki guruhga bo’linadi: a) maishiy xizmatning ishlab chiqarish 
xarakteriga ega bo’lgan turlari; b) maishiy xizmatning ishlab chiqarish 
xarakteriga ega bo’lmagan turlari. 
Aholiga ijtimoiy-madaniy xizmat ko’rsatish. Umumiy ta`lim, 
sog’liqni  saqlash va madaniyat tarmoqlarining xizmati unumlashtirilgan 
holda ijtimoiy- madaniy xizmat deb yuritiladi. Ijtimoiy-madaniy xizmat inson 
hayotida, ayniqsa uning har tomonlama barkamol shaxsni tarbiyalashdagi 
ahamiyati juda kattadir. Ijtimoiy-madaniy xizmat ko’rsatish tarmoqlari orasida 
ta`lim tizimi juda muhim o'rin egallaydi. Mamlakatimiz Ta`lim tizimiga 6565 
ta maktabgacha ta’lim muassasalari, 9748 umumta`lim maktablari, 973 o'rta 
maxsus kasb-hunar ta’limi muassasalari (shu jumladan, 77 akademik litsey, 
882 kasb-hunar kollejlari hamda 14 litsey va litsey-internat) va 64 ta Oliy 
ta’lim muassasalari (jumladan, 19 ta universitet) kiradi (2009).  
Sog’liqni saqlash. (2008 й)
 
 
968 kasalxona
. 
 
4354 ambulatoriya-poliklinikalari
.  
 
2800 qishloq vrachlik punkti
. 
 
71 mingga yaqin barcha ixtisoslikdagi vrachlar
  
Mamlakatimizda istiqlol yillarida tibbiyot sohasida tub islohotlar 
o'tkazilmoqda (ayniqsa, “Sog’lom avlod yili” va “Homiylar va shifokorlar 
yili”da). Ko’plab shifoxonalar xorijiy tibbiyot asbob-anjomlari bilan tobora 
ko’proq jihozlanayapti. Tibbiyot vositalari (bir marta ishlatiladigan shpritslar, 
turli xildagi dori-darmonlar) ishlab chiqaradigan qo’shma korxonalar ishga 
tushirilmoqda. Shunday bo’lsada tarmoqda qilinadigan ishlar hali mavjud. 
Chunonchi, aholining tibbiyot-sanitariya, ekologik savodxonligini oshirish, 
aholiga tibbiy xizmat ko’rsatishni ilg’or zamonaviy asosda tashkil etish 
hozirgi davrning bosh vazifasidandir.  

 
100
ilova 
 
 
 
 
 
 
 
 
ilova 
 
Esse – taklif etilgan mavzuga 1000 dan 5000 gacha so’z hajmidagi insho.  
Esse  – bu muallifning shaxsiy nuqtai nazariniyozma ravishda erkin ifoda etish shakli; 
qandaydir predmet bo’yicha umumiy yoki dastlabki dunyoqarashni o’z ichiga oladi. 
 
Besh daqiqalik esse 
 
Besh daqiqali esse – o’rganilayotgan mavzu bo’yicha olingan bilimlarni umumlashtirish, 
mushohada qilish maqsadida o’quv mashg’ulotida oxirida 5 daqiqa oralig’ida olib 
boriladi. 
 
ilova 
 
Adabiyotlar 
1.  Karimov İ.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: xafvsizlikka tahdid, barqarorlik  shartini 
va taraqqiyot kafolatlari. –T., 1997. 
2.  Asanov G.R., Nabixonov M., Safarov İ. O’zbekistonning iqtisodiy va ijtimoiy 
jo’g’rofiyasi. T., “O’qituvchi”, 1994. 
3.  Ahmedov E.-O’zbekiston Respublikasi (o’zbek, ingliz tillarida), T., “O’zbekiston”, 1998. 
4.  Soliev A va boshqalar Mintaqaviy iqtisodiyot. Toshkent 2003. 
5.  A. Mavlonov «O`zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi» (O'quv-uslubiy qo’llanma) 
Buxoro 2008 
 
Savollar: 
1. Ijtimoiy-madaniy tarmoqlar majmuasi deganda  nimani  tushunasiz? 
2. Maishiy xizmat ko’rsatish korxonalari qanday guruhlarga bo’linadi? 
3. Mamlakatimiz ta’lim tizimi haqida gapirib bering. 
4. Sog’liqni saqlash tizimida qanday islohotlar amalga oshirilmoqda. 
5. O'zbekiston iqtisodiyotiga doir nash qilinadigan qanday jurnallarni bilasiz? 
6. Hozirda respublikamizda nechta muzey va teatrlar ishlab turibdi? 
Aholiga xizmat ko’rsatish sohalari 
Nomoddiy ishlab chiqarish tarmoqlarining xalq xo’jaligida tutgan urni. 
Nomoddiy ishlab chiqarish ijtimoiy ishlab chikarishning muxim tarkibiy qismi 
xisoblanadi. Chunki ijtimoiy ishlab chikarishda band bulgan aholining anchagina qismi shu 
tarmoq bilan boglangan va xizmat doirasi moddiy ishlab chikarishning rivojlanishiga bevosita 
tasir kursatadi, hamda aholi turmush sharoitining yaxshilanishiga xizmat qiladi. Shu sababli, xalq 
Aholiga madaniy-ma`rifiy xizmat ko’rsatish. Ma`lumki, tarixiy 
rivojlanish  jarayonida o'zbek xalqi ajoyib me`morchilik, adabiyot, yuzlab 
madaniy-ma`rifiy   muassasalar barpo etgan. Xalq ommasining bilimini va 
madaniyatini oshirishda kutubxonalar, klublar, kino-teatrlar, kitob va 
gazetalarning roli benihoya kattadir. 

 
101
moddiy va madaniy turmush darajasining usib borishi bilan moddiy ishlab chiqarish tarmoqlari 
hamda unda band bulgan xodimlar soni tinmay ortib bormoqda. 
O’zbekistonda 1926 yilda moddiy ishlab chiqarish tarmoqlarida band bulgan aholining 
6% i ishlagan bulsa, 1990 yilga kelib bu kursatkich 26% ga etdi, yani bu tarmoqda ishlovchilar 
soni 4 marotaba ortdi. Shu davrda esa moddiy ishlab chikarishda band bulganlar soni 94% dan 
74,1% ga kamaydi. Bu shuni kursatadiki ishlab chikarishda mehnat unumdorligi ortaborgan, fan-
texnika yutuqlari ishlab chikarishga keng joriy qilingan. Aholi moddiy va madaniy turmush 
sharoitining yuqori bulishi xilma-xil xizmat kursatish sohalariga bulgan talabni oshiradi. Bunda 
nomoddiy ishlab chikarishni rivojlantirish uchun mablag’ ajratish imkoniyati va moddiy ishlab 
chikarishning tarakkiyot darajasi jamg’arilgan moddiy boylik xajmiga boglik buladi. İjtimoiy 
ishlab chikarishning iqtisodiy taraqqiyot darajasi qanchalik yuqori bulsa, xizmat doirasiga bulgan 
talab, uni rivojlantirish imkoniyati shuncha yuqori buladi. Xizmat doirasiga kuyidagilar kiradi: 
uy joylardagi kommunal xizmat, aholiga transport xizmati, savdo va umumiy ovkatlanish, 
ijtimoiy taminot xizmati, bolalar muassasalari va umumiy talim maktablari, tibbiy xizmat, 
maishiy xizmat, aholining madaniy extiyojlarini qondirish, aholi xavfsizligi va qonunchilikni 
saqlash, sport-turizm xizmati va boshqalar. Xizmat doirasining ayrim tarmoqlari urganilganda 
ham, ularni birgalikda tadqiq qilinganda ham kuyidagi ikkita yunalish kuzga tashlanadi. 
1. Aholining xizmat darajasiga bulgan talabidagi farqlarni qiyosiy jug’rofiy urganish va 
xizmat kursatishning xaqiqiy darajasini aniqlash. 2. Xizmat darajasini xududiy tashqil qilish, 
xizmat doirasi korxonalarining xududiy tizimini va ularning maxalliy sharoitga mosligini 
aniqlash. xarqanday xizmat doirasini rivojlantirish uchun malum sharoitlar majmui kerak buladi. 
Ana shunday sharoitlar majmui xizmat doirasiga bulgan talab xajmini, uni xududiy taxlil qilish 
imkoniyatlarini belgilab beradi. Tabiiy, demografik ijtimoiy-iqtisodiy va etnik sharoitlar, 
aholining joylashish xususiyatlari nomoddiy ishlab chiqarish tarmoqlarini rivojlantirishda katta 
rol uynaydi. O’zbekistonda xizmat doirasini rivojlantirish va uni xududiy tashqil etishga tasir 
kursatadigan kuyidagilar. 1. Tabiiy sharoit - xizmat doirasining ayrim tarmoqlariga bevosita tasir 
kursatish mumkin. Uy-joy qurilishida foydalaniladigan materiallar, sovuq va issiqdan saqlanish 
imkoniyatlari xisobga olinadi. Respublika sharoitida uylarni isitish muddati sovuq iqlimli 
rayonlardagiga nisbatan ancha kiska buladi, bu mausadlar uchun ancha kam yoqilg’i sarf 
kilinadi. Respublikada keng tarqalgan xizmat doirasi korxonalaridan biri - choyxonalar milliy 
urf-odat taqozosi bilan vujudga kelgan bulib, eng avvalo bu orkali issiq iqlim sharoiti bilan 
boglik xolda rivojlangan. Shuningdek biron rayonda transport yullarining qurilishi hamda suv 
taminotiga tabiiy sharoit bevosita tasir kursatishi mumkin. Xatto ayrim rayonlarda turli tabiiy 
sharoitga boglik uolda turli zaruriy xizmat turlarini xususan, yuqumli kasalliklarga Karshi tibbiy 
xizmatni rivojlantirish talab etiladi. Shuningdek, aholining dam olishini tashqil etish 
imkoniyatlari, turizmni rivojlantirish ham shu rayon yoki respublikaning sharoitlariga kup 
jiuatdan boglik buladi. Xizmat doirasini rivojlantirish va xududiy tashqil qilishga tabiiy 
sharoitning bevosita tasiri juda murakkab va xilma- xildir. Bunday tasir tabiiy sharoitning ishlab 
chikarishga, aholining joylashuviga va ular orasida xizmat doirasining xududiy joylashuv 
xususiyatlariga tasidir.  
O’zbekistonda xo’jalik faoliyatining sugoriladigan dexkonchilikbilan boglikligi aholi 
manzilgoularining kup uollarda irrigatsiya kanallari va ariular buylab joylashuviga sabab bulgan. 
Bu xolatlar xizmat kursatishni tashqil etishda etiborga olinishi shart. Demografik sharoit ham 
xizmat doirasini rivojlantirish, uni xududiy tashqil qilishga tasir kursatishi muxim omil 
uisoblanadi. aholinig yosh va jinsiy tarkibi, oila azolarining soni, meunatkashlarning ishlab 
chiqarish malakasi va bilimi buyicha tarkibi kabi demografik kursatkichlar xizmat doirasining 
uajmi hamda umumiy tarkibiga katta tasir kursatadi. Masalan, aholi tarkibida ayollar sonining 
erkaklarga nisbatan ortik yoki kam bulishi ham aholiga turli xil xizmat kursatishni 
rivojlantirishni etiborga olinadi. Malumki, O’zbekiston aholisining tabiiy usishi eng yuqori 
bulgan o’lkalardan biridir. Bu xolbizda aholi yosh tarkibida bolalar va usmirlar salmog’ining 
yuqori bulishiga olib keladi. Oila azolarining soni buyicha O’zbekiston hamdustlikda 
Tojikistondan keyin ikkinchi urinda turadi. Bizda oila azolarining urtacha soni 5,5 kishidir. 

 
102
Tojikistonda 6,1 kishi. Oila azolari 7 kishi va undan ortik bulgan oilalar O’zbekistonda 1042 ta, 
Ukrainada esa 235 ta, Ukraina aholisi soni 50 mln. dan ortik. aholi tarkibidagi bunday 
xususiyatlar kuprokmaktabgacha tarbiya muassasalari, ularni tegishli sondagi tarbiyasi, 
uuituvchi, darsliklar va boshqa zarur ukuv vositalari bilan taminlash kerakligini keltirib 
chiuaradi. aholi yosh tarkibidagi bunday xususiyatlar savdo, umumiy ovkatlanish, tibbiyot, 
madaniy-maishiy xizmat kursatishda ham etiborga olinishi turgan gap. 
 
11-12 sonli maruza  
MAVZUSİ: O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QISHLOQ XO’JALIGI. DEHKONCHILIK, 
CHORVACHILIK SOHALARI 
Guruh 3b-kurs geografiya 
O’qitish vaqti: 2 soat                                                               Talabalar soni:   14 
O’qitish darsining strukturasi  
Maruza, savol-javob, diskussiya 
Maruzaning rejasi: 
1. Agrosanoat majmuasi haqida tushuncha. 
2. Qishloq xo’jaligining respublika iqtisodiyotida 
tutgan o'rni. 
3. Mustaqillik yilarida agrar sertordagi islohotlar.  
4. O’zbekistonda dehqonchilik tarmoqlarining 
rivojlanishi. 
5. Texnika ekinlari. Paxtachilik. 
6. Donli ekinlar. 
7. Kartoshka, sabzavot, poliz ekinlari. Mevachilik 
va uzumchilik.  
8. O'zbekiston chorvachilik tarmoqlarining 
rivojlanishi. Qoramolchilik. 
9. Qo’ychilik (Qorako’lchilik) mamlakat 
chorvachiligining yetakchi tarmog’i.  
10. Respublika chorvachiligining boshqa 
tarmoqlariga ta’rif 
O’quv darsining maqsadi: Qishloq xo’jaligini iqtisodiyotimizda tutgan o’rni, 
mamlakatimiz yer fondi, mulkchilik shakillari, qishloq xo’jaligitning muhim tarmog’i 
dehqonchilik va chorvachilikning xududiy joylashuvi  va rivojlanish istiqbollari to’g’risidagi 
bilimlarini chuqurlashtirish 
Pedagogik masalalari: 
- Qishloq xo’jaligini 
iqtisodiyotimizda tutgan o’rnini 
baholaydilar; 
-dehqonchilik tarmog’ini hududiy 
joylashishi, ixtischoslashuni misollar 
yordamida tahlil qilinadi; 
- chorvachilik tarmog’ini hududiy 
joylashishi, ixtischoslashuni misollar 
yordamida tahlil qilinadi, 
- -“İxtisoslashuv” va “mulkchilik 
shakillari” tushunchalarini tushintirib 
beradilar.  
-Qishloq xo’jaligini 
iqtisodiyotimizdatutgan o’rnini 
baholash; 
-dehqonchilik tarmog’ini hududiy 
O’qitish xarakatining natijasi: 
 - -“İxtisoslashuv” va “mulkchilik shakillari” 
tushunchalarini tushintirib beradilar.  
-Qishloq xo’jaligini iqtisodiyotimizda tutgan o’rnini 
baholash; 
-dehqonchilik tarmog’ini hududiy joylashishi, 
ixtischoslashuni misollar yordamida tahlil qilinadi; 
- chorvachilik tarmog’ini hududiy joylashishi, 
ixtischoslashuni misollar yordamida tahlil qilinadi, 
- agrar majmuani rivojlanish istiqbollarini izohlab 
beradilar.       

 
103
joylashishi, ixtischoslashuni misollar 
yordamida tahlil qilinadi; 
- agrar majmuani rivojlanish 
istiqbollarini izohlab beradilar.       
O’qitish uslublari 
Maruza, vizual, tushintirish, suxbatlashish, 
diskussiya, slaydlar 
O’qitish ishini tashkillashtirish 
shakllari 
 Frontal, guruhlarga ajratish 
O’qitish qurollari 
Tarqatma materiallar, plakat, qalam 
O’qitish sharoitlari 
Maxsus texnika asboblari bilan taminlangan 
auditoriyalar 
Monitoring va baxolash 
Tezda sorash, testlar   
O’quv darsining texnologik xaritasi                      
İshning mazmuni 
Bosqichlar, 
Ajiratilgan 
vaqt 
O’qituvchi Talaba 
I bosqich. 
O’qitish 
jarayoniga 
kirish 
(10 min) 
1.1. Maruza. Mavzuning rejasi va tuzilishiga 
qarab o’quv jarayonini tashkillashtirish buyicha 
xarakat tartibini aytib o’tadi. 
1.2. Mavzu buyicha asosiy tushunchalarni, 
mustaqil ishlash uchun adabiyotlar tizimini 
beradi  
Tinglaydi, yozadi 
 
 
 
Aniqlashtiradi, savollar 
beradi. 
 
II bosqich 
Asosiy 
bo’lim 
(60 min) 
 
2.1. Muammoni hal qilishdagi izlanuvchanlik 
faoliyatida talabalar bilimini etarliligini 
aniqlash uchun avvalgi mavzular bo’yicha 
tezkor  savol-javob wtkazadi. 
2.2. Nima deb o’ylaysiz, qishloq xo’jaligining 
qaysi tarmog’i hozirgi kunda iqtisodiy 
rivojlanishning asosiysi bo’lib qolmoqda?  
Muammoni birgalikda hal qilishni taklif etadi.   
2.3. Talabalar faolligini oshirish maqsadida 
“aqliy hujum”dan foydalanishni taklif etadi 
(ilova). Har qanday fikr qo’llab-quvvatlanadi. 
2.4. Muammoning muhokamasini tashkil etadi.  
Buning uchun hal qilinadigan kichik 
muammolar aniqlanadi (ilova). 
 1)  o’qituvchi  maslahatchi – arbitr vazifasini 
o’taydi. 
 2) ilova savollar beradi.  
 3) javoblarga izoh beradi, xulosa qiladi, o’zaro 
baholashni tashkil etadi. 
 4)  fikrlar  ichidan  eng maqbulini tanlaydi, 
sharhlaydi, talabani rag’batlantiradi. 
Mavzu bo’yicha olingan bilimlarni tekshirish 
maqsadida doskaga savol yozadi va javob 
berishni so’raydi. Ayniqsa “fikrlar hujumi”da 
ishtirok etmagan talabalardan ko’proq 
 
so’rashga harakat qiladi.    
Javob beradi, 
Yozadi 
 
 
Guruxlarda ishlashadi