Ta'limi vazirligi 0 ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi asqar n ig ‘m atov

Nagqriy qism. Ekoturizm — m ustaqil fan sohasi
It)
ekoturizm tez sur atlarda rivojlanib kelayotgan, lekin ham 
l o 'l iq
shakllanmagan turizm turidir.
Falsafada fan obyektiga nisbatan berilgan ta ’rifdan hamda turizm- 
ga qo ‘yiladigan talablardan ekoturizm obyektini aniqlashtirishda 
foydalangan holda ushbu qo'llanm ada quyidagi xulosalarga kelindi. 
Ekoturizm obyekti sifatida sayyohlarning o ‘zlari yashamaydigan, tu ­
rizm uyushtirilishi m um kin b o ‘lgan va ularning ongiga bog'liq 
bo ‘lmagan obyektiv borliq:
S tabiat komponent (unsur)lari;
S tabiiy tizim (sistema)lar;
^ tabiat majmua (kompleks)larim olish mumkin.
Ushbu tabiat obyektlari ikki ko'rinishda namoyon bo'ladi:
1. Kishilar faoliyati tomonidan nisbatan tegilmagan yoki antro­
pogen о zgarmagan, ya’ni tabiiy xossa va xususiyatlarini yo‘qot- 
magan:
^ tabiat komponentlari — tabiat yodgorliklari (sharsharalar, 
g orlar, noyob daraxtlar va ularning kompozitsiyalari, noyob turdagi 
о simlik va hayvonot dunyosi, yer osti boyliklari va uning topilm a- 
lari, o'ziga xos shakldagi toshlar...);
S tabiat majmualari — tabiat rezervatlari, biosfera qo‘riqxona- 
lari, qo'riqxonalar, buyurtma qo'riqxonalar, milliy tabiiy bog'lar kabi 
davlatning alohida e tibori bilan «mutlaq» ravishda qo'riqlanadigan 
ycr yuzasi hududlari va suv akvatoriyalari...);
S tabiiy tizim lar— o ‘rmonlar, tog‘ ch o £qqilari, turli landshaft- 
lar yoki gidrografik obyektlar.
2. Kishilar faoliyati (antropogen) yoki tabiiy jarayon va hodisa- 
lar (ofatlar) natijasida o ‘zgargan yoki yaratilgan:
S tabiat komponentlari — sun’iy yaratilgan sharsharalar, g‘or- 
lar, q o ‘lga o ‘rgatilgan yow oyi hayvonlar, iqlimlashtirilgan yowoyi 
turdagi о ‘simlik dunyosi kabilar;
S tabiat majmualari — dendrologik bog'lar, hayvonot bog'lari, 
l>otanika bog'lari, akvariumlar va boshqalar;
tabiat tizimlari 
sun’iy suv inshootlari va akvatoriyalari, 
madaniylashgan landshaftlar kabilar (2-rasm).
О zbekistonda bularga uch yuzdan ziyod gidrografik obyektlar, 
karyerlar, texnogen buzilgan yerlar, kesilgan va yondirilgan o ‘rmonlar’ 
lai'liklar, ko‘chkilar, surilmalar, o ‘pqonlarni misol qilib olish m um ­
kin. Bu o ‘rinda eng yirik milliy antropogen o ‘zgargan ekoturizm

---