Tarix va yuridik fakulteti «arxeologiya va buxoro tarixi» kafedrasi


Исоқхон Ибрат. Тарихи Фарғона. Т. Мерос. 1991. 401


Download 272.48 Kb.
bet42/47
Sana13.02.2023
Hajmi272.48 Kb.
#1192813
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   47
Bog'liq
2 kurs o\'zb tarx majmua

400 Исоқхон Ибрат. Тарихи Фарғона. Т. Мерос. 1991.
401 Қўқон хонлигида савдо муносабатлари. 33-б.
190
yillarida Namangan bozorida bir rubl turadigan arzon va chidamli olacha
matosining bir yaktak va bir ishton chiqadigan bо‗lagi uchun qirg‗izlar bir
yarim yasharlik echki bergan bо‗lsa, shunday matoning ikki bо‗lagiga esa
yetilgan qо‗yni almashtirganlar.402

Qо‗qon tо‗quvchilarining mahsulotlaridan yana biri chit

edi.

Chitgarlar bо‗zga mahsus tayyorlangan qoliplarda turli rangdagi gul
bosishgan va bu mato chit hisoblangan. Chitgarlik nihoyatda nozik va




murakkab kasblardan bо‗lib, xonlik shaharlari orasida

sifatli chit

tayyorlashda Toshkent yetakchi bо‗lgan. XIX asrga oid ma‘lumotlarga
kо‗ra, Qо‗qon va Qashg‗ardan Toshkentga har yili katta miqdorda oq bо‗z
keltirilib, chitgarlarga topshirilgan. Chitgarlar matolarni bо‗yashda
buzg‗unj, tuhmak, safsar rang, mosh rang, rо‗yan kabi mahalliy
bо‗yoqlardan foydalangan403.
Qо‗qon xonligi aholisining asosiy mashg‗ulotlaridan biri ipakchilik
bо‗lib, ipak va ipak matolar mamlakatning tashqi savdodagi asosiy
mahsulotlaridan biri edi. XIX asr 60 - yillari oxirlarida, Qо‗qon va
Marg‗ilonning о‗zida tо‗qqiz yuzga yaqin xonadon ipakchilik bilan
shug‗ullangan bо‗lib, har bir oilada 1 tadan 3 tagacha tо‗quv dastgohi bor
edi. Oilaning 2 - 3 a‘zosi shu ish bilan mashg‗ul bо‗lgan va har bir oila
haftasiga ikki qadoqdan besh qadoqqacha ipak tayyorlagan. Taxminiy
hisoblarga qaraganda Qо‗qon va Marg‗ilonda ishlab chiqarilgan ipakning
yillik miqdori 5.560 pudga teng bо‗lgan.
Xonlikda tayyorlangan ipak ancha sifatli bо‗lib, mamlakat bozorlari
xom ipak va ipak matolari bilan mashhur edi. Qо‗qon xonligi
hunarmandlari tomonidan tayyorlangan ipak sifatiga qarab - "chilla",
"tafil", "sarnoq" va boshqa navlarga bо‗lingan. Shuningdek, xonlikda ipak
mahsuloti yigirilib, kalava ham tayyorlangan. Mamlakatdagi eng yuqori
sifatli kalava "namanganniki" hisoblangan. Ipakdan turli matolar
tо‗qishgan. Qо‗qon, Marg‗ilon, Namangan va Xо‗jand hunarmandlari ipak
matolar (shoyi, atlas va h.k.), yarim ipak matolar (beqasam, banoras,
adras) ishlab chiqarganlar. Xonlikning yirik bozorlaridan biri hisoblangan
Marg‗ilonda ipak va ipak matolar savdosi yil davomida qizg‗in amalga

Download 272.48 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   47




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling