Tarixiy geografiya
Download 333.64 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Katta Xorazm
- Marokanda
- МАЪРУЗА МАШҒУЛОТЛАРИНИНГ ТАЪЛИМ ТЕХНОЛОГИЯСИ
- 2-bosqich Asosiy bosqich
- O’quv faoliyatining natijasi
- Salavkiylar davri tarixiy geografiyasi.
19
2 ilova Adabiyotlar: 5.
A.Yozberdiev. Istoki pismennoy tradicii i knijnego dela v Sredney Azii. Ashxabad, 1988.
6.
Qayumov A., Ishoqov M., Otaxo’jaev A., Sodiqov Q. Qadimgi yozma yodgorliklar. – T.: “Yozuvchi”, 2000. 7.
Choriev Z., SHaydullaev SH., Annaev T., O`zbekiston xududida yozuvning paydo bo`lishi va taraqqiyoti. –T., 2007 8. www.penhistory.ru/hist.htm; wikipedia.org/wiki/Istoriya_ pisьm ennosti 3 ilova Har bir ma’ruza va amaliy mashg`ulot uchun 5 dan 2 ballgacha qo`yiladi. Reyting bo`yicha natijalar bahosi: 5 ball - «a’lo» 4 ball - «yaxshi» 3 ball - «koniqarli» 2 ball - «qoniqarsiz»
Miloddan avvalgi I ming yillikning birinchi yarmida vatanimiz xududida dastlabki davlat tuzilmalari bo’lganligiga xech qanday shubha yo’q. Turli yozma manbalarda bu davrda bir necha qadimgi davlatlar bo’lganligi tilga olinadi. Bular: Katta Xorazm — Amudaryoning quyi oqimidagi shimoliy yerlar, Murg’ab vohasi va Parfiya hududlari. Batstriya — hozirgi Surxondaryo, Tojikistonning Amudaryoga yaqin yerlari va SHimoliy Afg’oniston hududlari, So’gdiyona — Zarafshon daryosidan suv ichgan yerlar va Qashqa vohasi hududlaridir. Eng qadimgi kuldorlik davlatlari konfederatsiyasiga Katga Xorazm va Baktriya kirgan, So’g’diyona esa bu davrda mustaqil davlat sifatida faoliyat ko’rsatmagan. Ammo kuldorlik davlati Markaziy Osiyo sharoitida nisbiy xarakterga ega. CHunki bu hududda kuldorlik tuzumi va kuldorlik davlati tom ma’noda sodir bo’lmagan. 2 reja Ahmoniy hukmdorlari o’zlari bosib olgan hududning sharqiy chegaralari haqida bilmasliklari mumkin emas edi. Hech bo’lmaganda Kir II yoki Doro I, yoki bo’lmasa ahmoniy podsholari yurishlaridan so’ng sharkiy chegaralar - viloyatlar geografiyasi, aholi joylashgan asosiy joylar, yo’llar, yirik manzilgohlar, kal’alar haqida aniq ma’lumolar olingan bo’lishi kerak. Ammo qadimgi fors yozma manbalarida bular hakida eslatilmaydi 2 . Qadimgi fors yozuvlarini o’rganish asosida qadimgi O’zbekistonning, jumladan, So’g’diyonaning miloddan avvalgi U1-1U asrlarga oid siyosiy tarixiga doir ko’plab muammolarga aniqlik kiritildi 3 .
nafaqat aniq, balki, umumiy xulosalarga ham ega bo’lmaganlar. So’g’diyonaning tarixiy geografiyasiga oid ko’pgina dolzarb masalalarni hal etishda makedoniyalik Iskandar yurishlari to’g’risida yozib qoldirgan tarixchi va geograflarning ma’lumotlari katga ahamiyatga ega bo’ldi. Bu ma’lumotlar tarixiy adabiyotlarda ham keng yeritilgan' 1 . Antik davr yozma manbalari So’g’diyonaning janubiy chegaralarini Oks-Amudaryo deb beradilar. Iskandarning yurishlari paytida Oks Baqtriya va So’g’diyona o’rtasidagi chegara rolini bajargan. Strabonning yozishicha, Oks daryosi "So’g’diyonani baktriyaliklar o’lkasidan" ajratib turgan. Strabon So’g’diyonani Baqtriyananing yuqorisida, sharqiy yo’nalish tomonda, Oks va Yaksart oralig’ida joylashtirib, uning chegaralarini ancha kengaytirib beradi. Kurtsiy Ruf Navtaka, Ksenippa so’g’diylar yerlari deb eslatib o’tadi. 20
3 reja Markaziy Osiyoning eng kadimiy o’lkalaridan yana biri So’g’diyonadir. Bu o’lka hozirgi Samarqand, Qashqadaryo, Navoiy va Buxoro viloyatlari hududida shakllangan. Tarixiy yozma manbalarda miloddan oldingi VI—IV asrlarda So’g’diyona aholisi axmoniylarga katta jarima to’lab turganligi ta’kidlanadi. So’g’d tili qadimda va ilk o’rta asrlarda jahon savdo tili sifatida katga nufuzga ega bo’lgan. Bu danlatning poytaxti Samarqand SHarq bilan G’arbni savdo-iktisodiy jihatdan bog’lagan «buyuk ipak yo’li»da SHarq darvozasi hisoblangan. Samarqandning tub yerli aholisi arxeolog olimlarning ma’lumotlariga qaraganda bu shaharni Smaratsansa deb atagan. Keyinchalik so’g’d tili o’rnini fors tili egallagach, taxminan milodning IX asri o’rtalarida Smaraqansa Samarqand deb atala boshlagan. A.Asqarovning «Uzbekiston tarixi» kitobida Samarqand turkiycha Semizkent, Xitoy manbalarida Kan deb yuritilgan. XSH asrdan, ya’ni mo’gullar bosqinidai so’ng besh asr o’tgach, Samarqand - Afrosiyob deb yuritila boshlagan. O’lkamizda olib borilgan arxeologiyaga oid qazilma ishlari So’g’diyonada yashagan aholining yuksak dehqonchilik va chorvachilik madaniyatiga ega bo’lganliklarini ko’rsatadi. Bu yerda hunarmandchilik ham rivoj topganini keyingi 25—30 yil
sopolchilik hali bu yerga ahmoniylar kelmasdan ilgari ham, miloddan avvalgi IX—VIII asrlardayoq rivojlanganini isbotladi.
Ilk shaharlarning paydo bo’lish asoslari va omillari masalalari bo’yicha turli yillarda V.M.Masson, B.ALitvinskiy, A.A.Asqarov, T.SH.SHirinov, E.V.Rtveladze, A.S.Sagdullaev, B.Eshovlar tadqikot ishlarini olib bordilar. Ular o’z tadkiqotlarida ilk shaharlar paydo bo’lish asoslari, omillari va shart-sharoitlari, dunyo tarixidagi qadimgi shaxarlar bilan qiyosiy taxlil masalalari ko’rib chiqildi. SHuni alohida ta’kidlash joizki, kammahsul mehnat va ishlab chikaruvchi kuchlarning nisbatan past darajasi sharoitida mehnat taqsimoti jamiyat rivojlanishining yagona asosi edi. Ayrim tadqikotchilarning fikricha, doimiy tabakalanish jarayoni va ishlab chiqarish faoliyatining ixtisoslashuvi mehnatning umumiy hajmi va qo’shimcha mahsulot o’sishini ta’minlab, ehtiyojlar tartibining murakkablashuviga olib keladi. Bu jarayon esa o’z navbatida ijtimoiy-iqtisodiy hamda madaniy-maishiy imkoniyatlar yaratadi . O’rta Osiyoning har bir tarixiy-madaniy vohasida ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyot va rivojlangan dehqonchilik.asosida ilk shahar markazlari paydo bo’ldi. O’zidd ilk shaharsozlik belgilarini aks etgiruvchi markazlarga hozirgi kunda Janubiy Turkmanistondagi Oltindepa, Namozgohtsepa, Ulug’depa, janubiy O’zbekistondagi Sopollitepa, Jarqo’ton, shimoliy Afg’onistondagi Mundigaq, janubi-sharqiy Erondagi So’xta, shimoliy Erondagi Hisor kabilarni kiritish mumkin.
5 ilova
Aqliy xujum uchun savol 1. Ilk davlatlarning chegaralari nimaga asoslanib belgilangan?
21
6 ilova
Katta Xorazm — Amudaryoning kuyi oqimidagi shimoliy yerlar, Murg’ab vohasi va Parfiya xududlari. Baqtriya — hozirgi Surxondaryo, Tojikistonning Amudaryoga yaqin yerlari va SHimoliy Afg’oniston xududlari. So’g’diyona — Zarafshon daryosidan suv ichgan yerlar va Qashqa vohasi xududlari bo’lib, hozirgi Samarqand, Qashqadaryo, Navoiy va Buxoro viloyatlari hududida shakllangan. Marokanda - Samarqand, Afrosiyob o’rnida joylashgan. Afrosiyob - O’rta Zarafshon vohasidagi eng yirik va dastlabki ochilgan ko’hka shahar. Yorko’rg’on - Kashqadaryo vohasi (Janubiy So’g’d)dagi shahar.
22
1.1. Ta’lim berish texnologiyasining modeli Mashg’ulot vaqti-2 soat Talabalar soni: 40-50 gacha Mashg’ulot shakli axborotli ma’ruza Ma’ruza rejasi Reja:
1.Salavkiylar davlati tarixiy geografiyasi 2.Yunon-baqtriya davlati tarixiy geografiyasi 3.Kushon podsholigi davridagi tarixiy geografiyasi
Markaziy Osiyoning salavkiylar davlati, yunon- baqtriya davlati, kushon podsholigi davridagi tarixiy geografiyasi haqida ma’lumot berish
davlati tarixiy
geografiyasi
Yunon-baqtriya davlati tarixiy geografiyasi
ushon podsholigi davridagi tarixiy
geografiyasi
haqida ma’lumot berish.
davlati tarixiy
geografiyasi
Yunon-baqtriya davlati
tarixiy geografiyasi
podsholigi davridagi tarixiy geografiyasi haqida ma’lumotga ega bo’ladilar; Ta’lim berish usullari Ko’rgazmali ma’ruza, suhbat, “Bumerang” . Ta’lim berish shakllari Ommaviy, jamoaviy Ta’lim berish vositalari O’quv qo’llanma, proektor, qo’shimcha adabiyotlar Ta’lim berish sharoiti O’TV bilan ishlashga moslashtirilgan auditoriya Monitoring va baholash Og’zaki nazorat: savol-javob 5-мавзу Mаrkаziy Оsiyoning sаlаvkiylаr dаvlаti, yunоn-bаqtriya dаvlаti, kushоn поdshоligi dаvridаgi tаriхiy gеоgrаfiyasi
23
1.2. “ Markaziy Osiyoning salavkiylar davlati, yunon-baqtriya davlati, kushon podsholigi davridagi tarixiy geografiyasi” ma’ruza mashg’ulotining texnologik xaritasi
Ish bosqichlari va vaqti Faoliyat mazmuni Ta’lim beruvchi Ta’lim oluvchilar 1. Mavzuga kirish (15 daqiqa) 1.1. Mashg’ulot mavzusi, uning rejasi, maqsad, vazifalari va adabiyotlar bilan tanishtiradi. (1-ilova) 1.2. Talabalar o’quv faoliyatini baholash mezonlari bilan tanishtiradi
Tinglaydilar.
Tinglaydilar 2-bosqich Asosiy bosqich (55 daqiqa) 2.1. Mavzuni o’rgatish bo’yicha bumerang uslubidan foydalaniladi (3 ilova) 2.2. Talabalar bilimlarini faollashtirish va mustahkamlash maqsadida savollar beriladi (4 ilova) 2.3. Talabalarga mavzuning asosiy jihatlar takrorlanadi. (5 ilova)
Topshiriqlar bo’yicha ishlaydilar
Talabalar berilgan savollarga javob beradilar.
Tinglaydilar, yozadilar. 3. Yakuniy bosqich (10 daq.) 3.1. Mavzu bo’yicha talabalarda yuzaga kelgan savollarga javob beradi, 3.2 Mavzu yuzasidan yakunlovchi xulosa qiladi. 3.3. O’tilgan mavzuni mustahkamlab, berilgan adabiyotlar bilan tanishib kelish topshiriladi. Savollar beradilar. Tinglaydilar. Vazifani yozib oladilar.
kushon podsholigi davridagi tarixiy geografiyasi Reja: Salavkiylar davlati tarixiy geografiyasi Yunon-baqtriya davlati tarixiy geografiyasi Kushon podsholigi davridagi tarixiy geografiyasi O’quv mashg’ulotining maqsadi: Markaziy Osiyoning salavkiylar davlati, yunon-baqtriya davlati, kushon podsholigi davridagi tarixiy geografiyasi
bo’yicha ma’lumot berish 24
O’quv faoliyatining natijasi: Markaziy Osiyoning salavkiylar davlati, yunon- baqtriya davlati, kushon podsholigi davridagi tarixiy geografiyasi haqida ma’lumotga ega bo’ladilar. Adabiyotlar : 1.
2.
Qayumov A., Ishoqov M., Otaxo’jaev A., Sodiqov Q. Qadimgi yozma yodgorliklar. –T.: “Yozuvchi”, 2000. 3.
Choriev Z., SHaydullaev SH., Annaev T., O`zbekiston xududida yozuvning paydo bo`lishi va taraqqiyoti. –T., 2007 4. www.penhistory.ru/hist.htm; wikipedia.org/wiki/
Har bir ma’ruza va amaliy mashg’ulot uchun 5 dan 2 ballgacha qo’yiladi. Reyting bo’yicha natijalar bahosi: 5 ball - «a’lo» 4 ball - «yaxshi» 3 ball - «koniqarli» 2 ball - «qoniqarsiz»
Maqsadi: O’quv jarayonida talabalarga tarqatilgan materiallarni ular tomonidan yakka va guruh holatida o’zlashtirib olishlari hamda suhbat munozara va turli savollar orqali tarqatma materiallar, undagi matnlarni qay darajada o’zlashtirilganligini nazorat qilish va baholash. Ushbu texnologiya bir necha bosqichda o’tkaziladi. 1.
2.
Mashg’ulotning maqsadi va tartibi tanishtiriladi. 3.
Talabalarga mustaqil o’rganish uchun mavzu bo’yicha matnlar tarqatiladi. 4.
Talabalarga berilgan matnlar yakka tartibda mustaqil ravishda o’rganiladi. 15 minut vaqt ajratiladi. 5.
Har bir guruh a’zolaridan yangi guruh tashkil etiladi. 6.
Yangi guruh a’zolarining har biri guruh ichida navbati bilan mustaqil o’rgangan matnlari bilan axborot almashadilar, ya’ni bir-birlariga so’zlab beradilar va matnni o’zlashtirib olishlariga erishilari lozim. 10 minut ajratiladi. 7.
ichida ichki nazorat o’tkaziladi, ya’ni bir–birlar bilan savol javob qiladilar. 5 minut ajratiladi. 8.
9.
Talabalarning ballarini hisoblab borish uchun har bir guruhda “guruh hisobchisi” tayinlanadi. 10.
Guruhlar o’rtasida matnlarni qay darajada o’zlashtirganliklarini aniqlash uchun og’zaki savol–javoblar o’tkaziladi.
25
11.
Savollarga berilgan javoblar asosida guruhlarning to’plagan umumiy bali aniqlanadi. 12.
Har bir guruh a’zolari tomonidan guruhdagi matnning mazmunini hayotga bog’lagan holda bitta savol tuziladi. 13.
Guruhlar tomonidan tayyorlangan savollarni bir–biriga berishlari lozim va unga ham belgilangan bal beriladi. 14.
Guruh a’zolari tomonidan to’plangan umumiy ballar yig’indisi aniqlanib, guruh a’zolari o’rtasida teng bo’linadi. 15.
Talabalarning to’plagan ballari guruh jurnaliga qayd qilinib, o’qituvchi mashg’ulot yuzasidan o’z fikr–mulohazalarini bildiradi.
vorisligiga hech kim qolmagan edi. Barcha erkak zotini uning o’zi qirib tamomlagan edi. SHoh vafotidan so’ng to’rt oy o’tgach, Roksana o’g’il ko’radi. Unga Iskandar deb ism ko’yadilar. Kichik Iskandar SHarqiy vnloyatlar hukmdori ztib tayinlanadi. Hukmdor hali yosh bo’lganligi uchun bu viloyatarga rahbarlik qilish qo’mondonlardan Perdikka va Antipatr zimmasiga yuklanadi. Ammo toj-taxt uchun olib borilgan kurash yosh go’dakni ham omon qoldirmaydi. Taxt uchun kurashda Is-kandar lashkarboshilarining birontasi ham yorqin g’alabaga erisha olmaydi. Buning ustiga Iskandar vafotidan xabar topgan xalqlar ozodlik kurashiga otlanadilar. Tarixiy manbalarga karaganda, Murgob vodiysida barpo etilgan Margiyona Aleksandriya shahrini «varvarlar» vayron etadilar. Miloddan avvalgi 301 yilda Frigiyaning Ips deb atalgan joyida yuz bergan qonli janglar oqibatida Iskandar saltanati uch mustaqil davlatga: Makedoniya, Misr, Suriyadan to Markaziy Osiyo -Hindistongacha bo’linib ketadi. Makedoniya — Antiox avlodlariga, Misr — Ptolomey avlodlariga va Suriyadan Hindistongacha Salavkaga tegadi. Salavka 312 yildayoq Bobilda o’z xukmronligini mustahkamlagan edi. SHundan so’ng Salavka sharqiy satrapliklarni ham egallaydi. Bu masalada Salavka bilan Nikator o’rtasida kurash kuchayadi. Nikator birinchi jangdayoq mag’lubiyatga uchraydi. Salavka miloddan avvalgi 311—302 yillarda boshqa satraplar bilan ham jang olib boradi va SHarkda o’z hukmronligini mustahkamlaydi. Ana shu tariqa Salavka I parfyanlar, baqtriyalik, so’g’diylar, girkanlar ustidan o’zining tanho xukmronligini o’rnatadi. 302 yildagi Suriya, Kichik Osiyo va Mesopotamiya viloyatlari uchun Salavka bilan Antigon o’rtasidagi jang bir yilga cho’ziladi, bu jang Salavkaning g’alabasi bilan yakunlanadi. Ana shu tariqa Iskandar saltanatining katta kismi Salavka qo’li ostida birlashadi. U mustaqil siyosat olib bordi, satrapliklarni maydalab yubordi, ularning sonini 72 taga yetkazdi. 293 yilda Salavka, o’z poytaxtini Bobildan Suriyadagi — Antioxiyaga ko’chiradi. Satraplar qo’lida katta hokimiyat bo’lgan, ammo ularda oliy harbiy hokimiyat yo’q edi. Oliy harbiy hokimiyat markaziy hukmdor podshoh ixtiyorida bo’lgan. Salavka 293 yilda sharkiy viloyatlarni boshqarish ishini o’z o’g’li Antioxga topshiradi va uni xukmdor qilib tayinlaydi. Antiox Spitamenning qizi Apamadan tug’ilgandi. Salavkaning to’ngich o’g’li ham bo’lgan. Yunon muarrixlari Salavka I va Antioxlar Markaziy Osiyoga juda katta z’tibor berganliklarini yozadilar. Ular davrida 75 shahar kurilganligi manbalarda qayd etiladi. Bu shaharlar Salavkiya, Antioxiya va boshqa nomlar bilai atalgan. Bunday shaharlardan biri uzoqlikda joylashgan «Yaksart» (Sirdaryo) ortidagi Antioxiya bo’lib, bu shaharni Xitoy manbalarida O’zgan shahri bo’lsa kerak deb taxmin qilinadi. Salavka xalqaro tijorat ishlarini rivojlantirishga ham katta e’tibor beradi. SHu maqsadda u Kaspiy bilan Qora dengizni bog’lab Amudaryo orqali «Tosh minora»ga yo’l ochishga qaror qiladi. (Beruniy fikricha «Tosh minora» yoki «Tosh shahar» bu Toshkentdir.)
26
Strabon bergan ma’lumotlarga qaraganda Antiox Marg’iyonada o’z nomiga qurdirgan shahar — Antioxiyani ko’chmanchilarning tinimsiz xujumidan himoya qilish maqsadida Murgob vohasi atrofini 250 km devor bilan o’rab olgan. Ammo ko’chmakchilarning xujumlari bu bilan to’xtamagan. Ana shunday og’ir bir vaziyatda Salavk I Hindistonga kashi urush boshlaydi. Bu urush uning mag’lubiyati bilan yakunlanadi. Natijada Salavkiylarning Markaziy Osiyodagi obro’siga putur yetadi, ularga qarshi qo’zg’olonlar boshlanadi. Salavkiylar og’ir ahvolga tushib qoladilar. Miloddan avvalgi 280 yilda Salavk I vafot etadi. Salavkiylar davlatiga Antiox I bosh bo’ladi. Ana shu davrdan boshlab shartsiy vshoyatlar Antiox I faoliyatidan chetda tsoladi, chunki g’arbiy viloyatlardagi harbiy vaziyat uning qo’shin bilan birga bo’lishini taqozo etar edi. Ayni paytda garbiy viloyatlarda ham vaziyat ko’ngildagidek emas zdi. Xullas, Salavk I vafotidan so’ng davlatning zaminiga putur ketadi. SHarqiy viloyatlar oltin, fil lazuritlar bilan doimo jarima to’lab tursalar-da, ularning mustaqillikka intilayotganliklari sezilib turardi. Bu jarayon xususan milodtsan avvalgi SH asr o’rtalariga kelganda ko’zga tashlana boshladi. Bu davrda Markaziy Osiyoning Salavkiylar davlati tarkibida bo’lishi ularda Ellin madaniyati ta’sirning o’lka xalqlari orasida tarqaliishga sabab bo’lgan omildir. Tarixiy manbalarda Baqtriya yuksak rivojlangan 1000 shaharli mamlakat deb yuritilgan. Viloyat hokimlaridan biri bo’lgan So’g’diyona hokimi yunon Evtidem Diodot II ga qarshi kurash boshlab, kurashda Evtidem g’olib chikadi. U miloddan avvalgi 212 yilda Yunon-Baqtriya davlatiga asos soldi. Yevtidem Baqtriyada o’z hukmronlik mavqeini mustahkamlashga harakat qildi. O’z imkoniyati va kuchiga ishongan Antiox III Yevtidem yordamida Hindistonga urush e’lon qildi. U salavkiylar davlatining sharkiy viloyatlarini o’ziga tobe etishni maqsad qilgan edi. Ammo salavkiylar uchun Markaziy Osiyo abadiy yo’qotilgan edi. Miloddan avvalgi 206 yildan e’tiboran Yunon-Baqgriya davlati uchun salavkiylar havfi yo’qoldi, biroq shimoldan sak-massagetlarning xavfi kuchaygan zdi. Evtidem boshliq davlat tarkibiga Baqtriya, So’g’d, Areya va Marg’iyona hududlari qarar edi. Yevtidem o’z davlati hududiy chegaralarini Hindiston yerlari hisobiga kengaytirishni orzu qilar edi. Ammo bu ishni Yevtidemning o’g’li Demetriy (miloddan avvalgi 199—167 y.y.) amalga oshirishga harakat qildi. Natijada Baktriyaning davlat chegaralari kengayib har jixatdan tarakqiy etdi. Demetriy davrida ko’plab xarbiy qal’alar qurildi. SHunday qal’alardan biri Amudaryo sohilida qad ko’targan Termiz shaxridir. Davlat chegaralarining Hindiston hisobiga kengayishi munosabati bilan Demetrmy davlatining markazi janubga — Taksilaga ko’chirildi. Miloddan avvalgi 174 yidtsa Baqgriyada davlat to’ntarishi yuz berdi. Bu hol So’g’diyonaga, Yunon-Baktriya podsholigi tasarrufidan chiqib olishiga qulay sharoit yaratdi. Binobarin, tez orada So’g’diyona Yunon-Baktriya davlatidan mustakil ajralib chikdi. Parfiya Yunon-Baqtriyadan Marg’iyonani tortib olgach, uning siyosiy maydondagi mavkei yana ham pasayib ketdi. Bu davrga kelib endi Yunon-Baqtriya davlati uchun shimoldan ko’chmanchilar xavfi kuchaydi. Geloikl Yunon-Baktriyaning kudratini saqlab qola olmadi. Uning ixtiyorida faqat Baqtriya yerlari qoldi. Yunon-Baqtriya davlatining katta hududini Parfiya bosib oldi. Baktriyaga esa tobora yuechji kabilalari tahdidi kuchayib-bordi. Miloddan avvalgi III asrda SHarqiy Turkiston va SHimoli-SHarqiy Tibetda yashagan katta qabilalar Xitoy manbalarida katta yuechjilar «da yuechji» deb atalganlar. Yuechjilar Markaziy Osiyoga o’tib Yunon-Baqtriyaga zarba beradilar.
Download 333.64 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling