Tarjima nazariyasi va amaliyoti

2.2. Milliy urf odatlar

Birinchi tug'ilgan kun

«Tol, yoki toljanchhi» — koreyslarning tug'ilgan kun nishonlashda eng muhim an'analardan biri. Bolaga maxsus hanbok va bosh kiyim kiydiriladi: qizlarga — chobavi, ogil bolalarga — pokkon yoki xogon.

Bu marosim qozoqlarning «Tusau kesu» marosimiga o'xshaydi. Koreyslar bolani stolning o'rtasiga o'tqizib, uning atrofida oziq-ovqat va turli xil narsalarni qo'yadilar: arqon, kitob, moyqalam, siyoh va pul. Bolaning tanlovi uning kelajagini anglatadi.Masalan, kitob va mo'yqalam olimlikni, pul va guruch — boylikni, boshqa ovqat — mansabni, qilich yoki kamon — harbiylikni, arqon esa — uzoq umrni anglatadi.

Oila a'zolari bu kuni o'sayotgan bolani himoya qiladigan «samsin» xudolariga minnatdorchilik bildiradilar. Xudolarga taom taqdim etiladi: guruch, miyok suv o'tlaridan sho'rva va guruchli bo'g'irsoq — ttok. Miyok sho'rva har keyingi tug'ilgan kunda onaning tug'ruq paytida qiynalganini eslatib turish uchun tortiladi.

Maraka marosimi

«Xansik» — norasmiy «ota-onalar kuni». U yiliga uch marta nishonlanadi. Erta tongdan marhumning qarindoshlari qabristonga kelishadi: o'tlarni yulib, qabrni tozalab va yangilab, daraxtlar va gullar ekishadi. Ovqat olib kelinadi va «desa» xotirlash marosimi otkaziladi.Qabr ustiga ovqat qo'yish — bu marhum oila a'zolarini hurmat qilish uchun qurbonlik hisoblanadi.Avval, yer ruhiga — qabr egasiga qurbonlik qilinadi. Yoshi katta qarindoshlardan biri qadahga aroq quyib, qabr yoniga uch marta to'kadi. Keyin qabrga uch marta ta'zim qiladi. Faqat shu marosimdan keyin qabrni tartibga solib, daraxtlar va gullar ekishni boshlash mumkin bo'ladi.Agar Koreyada jasad yoqib yuboriladigan bo'lsa, Qozog'istonda koreyslar marhumni pravoslav an'analariga ko'ra uchinchi kuni dafn etishadi.

Yangi yil

Sollal — oy taqvimining birinchi kuni. Yangi yil uch kun nishonlanadi: Yangi yil arafasi, Yangi yil kuni va ertangi kun. Yangi yilda koreyslar birinchi bo'lib quyosh nurlarini ko'rish uchun ota-onalari bilan mamlakat sharqiga sayohat qilishadi. Bu kuni vafot etgan ajdodlar ham yodga olinadi.

Yangi yil tongida guruchli non va qayladan tayyorlangan sho'rva — ttokkukni iste'mol qilish an'ana bo'lib qolgan. Kim birinchi bo'lib ttokkukni yeb bo'lsa, u bir yoshga ulg'aygan hisoblanadi. Ba'zida koreyslar sizning yoshingizni «Siz nechta kosa ttokkuk yegansiz?» iborasi bilan so'rashi mumkin.

Bu kuni bolalar ota-onalarini tabriklaydilar. Ular yerga bosh egib, tilaklar aytadilar. Ota-onalar esa ularga pul berib, Yangi yilga kichik nutq-ko'rsatma berishadi — toktam.

Bugungi kunda O‘zbekistonda 200 mingdan ziyod koreys diasporasi vakillari istiqomat qiladi. Ular yurtimizda amalga oshirilayotgan islohotlar jarayonida faol ishtirok etib, mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish, sanoat va qishloq xo‘jaligi salohiyatini mustahkamlash, ilm-fan, ta’lim, sog‘liqni saqlash va boshqa sohalar taraqqiyotiga munosib hissa qo‘shib kelayotir.

O‘zbekistonda 200 mingdan ziyod koreys millati vakillari istiqomat qilmoqda. Ularning aksariyati o‘zbek tilida so‘zlasha olishi, madaniyatimizni yaxshi bilishini alohida qayd etish zarur. Buni biz o‘zbek xalqiga bo‘lgan chuqur hurmat va ehtirom sifatida qabul qilamiz.

Koreys diasporasi ko‘p millatli O‘zbekiston xalqining ajralmas bo‘lagi bo‘lib, an’anaviy tarzda respublika miqyosida o‘tkaziladigan barcha ommaviy va madaniy tadbirlarda faol ishtirok etadi. Joriy yilning iyun oyida poytaxtimizdagi “Do‘stlik bog‘i”da koreys diasporasi tomonidan saxovatli o‘zbek zaminidagi bag‘rikenglik, samimiylik va g‘amxo‘rlik, tinch va osoyishta hayot uchun minnatdorlik belgisi sifatida yodgorlik monumenti barpo etildi.¹³

Mamlakatimizda boshqa millat va elat vakillari qatori koreys millatiga mansub yurtdoshlarimiz uchun ham o‘z milliy madaniyati, tili, urf-odat va an’analarini asrab-avaylashi va rivojlantirishi uchun barcha sharoit yaratilgan. Misol uchun, O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti, Toshkent davlat sharqshunoslik instituti va Samarqand davlat chet tillar institutida koreys filologiyasi o‘qitilmoqda.

O‘zbekiston Koreys madaniyat markazlari uyushmasi tomonidan bu borada ulkan ishlar amalga oshirilmoqda. Koreys tilida kitob va gazetalar chop etilmoqda, ko‘rgazmalar, konsertlar, festivallar, ijodiy jamoalarning O‘zbekiston bo‘ylab va xorijga gastrollari, yoshlar o‘rtasida turli sport musobaqalari tashkil etilmoqda.

Ayni paytda Toshkentda Koreya Respublikasi hukumati ko‘magida Koreys madaniyat va san’at uyi bunyod etilmoqda. O‘ylaymanki, u bizning tobora mustahkamlanib borayotgan do‘stligimizning yorqin timsoli, yoshlar va ziyolilarni o‘ziga jalb qiluvchi maskan, madaniyatlarimizni o‘zaro boyitish markaziga aylanadi.

O‘zbekistonda Koreya Respublikasi bilan ko‘p qirrali hamkorlikni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilmoqda, koreys diasporasi bunga katta hissa qo‘shmoqda.

. Koreys adabiyotining hozirgi holati va o'zgarishi

Oradan oylar o'tgan bo'lsa ham, gorye xalqi bu sohada goryeoinlar jamiyatini shakllantirdi. O’zbekistonda yashovchi Goryeo xalqi - bu O'zbekiston

Ijtimoiy va madaniy sharoitlarda yashash, ammo koreys-amerikalik sifatida milliy o'ziga xoslik Standartlarni saqlash bo'yicha harakatlar olib borilmoqda. Goryeo aholisi o'zbeklar

Tanning ijtimoiy va madaniy ahvoliga ko'ra, Goryeoin madaniy uyushmasi tuzilgan. Etnik madaniyatni baham ko'rishda, Goryeo xalqining ozchilik sifatida hayotini adabiy aks ettirish ishlari davom etmoqda.

Goryeoin adabiyotining hozirgi holatini o'rganishdan oldin, avval goryeoin adabiyoti bo'yicha tadqiqotchi.

Buning qanday amalga oshirilganligini ko'rishni istardim.2) Ushbu tadqiqotlarda har xil .Bu ushbu sohadagi koreys adabiyotining haqiqatini o'rganish va o'rganish uchun o'rganishdir. bu

Bu sobiq Sovet Ittifoqi davrida Markaziy Osiyodagi koreyslar adabiyotini o'rganish sifatida muhim ahamiyatga ega. O'rta Osiyo Goryeo xalqining migratsiya tarixi Goryeo odamlar adabiyoti va adabiyot davri ko'zni o'rganish mazmunli tadqiqot deb aytish mumkin. Ular Markaziy Osiyoda koreys adabiyotini o'qiydilar.

Ular ikki bosqichga bo'lingan va Goryeoin asarlari janr va mavzular bo'yicha tasniflangan.3) Bular Koryoin tadqiqotlari goryeoin adabiyotidagi davrlarning tasnifi va she'riyat adabiyotining xususiyatlariga asoslangan.

Markaziy Osiyoda koreys adabiyoti tarixining uslubi va adabiy tadqiqotlarini rivojlantirishga yordam berish. berdi.

She'riyat, romanlar va insholar bo'yicha janr markazlari bo'yicha tadqiqotlar.

Goryeoin adabiyoti shaxsiyatlarini tahlil qilish, garchi u juda zaif qismlarga ega bo'lsa ham, Biroq, bu etnik adabiyot sifatida tan olingan. Va Goryeoinning koreys

O'rta Osiyoda Goryeoin adabiy asarlarining shakli va umumiy xususiyatlarini ko'rib chiqish va muhokama qilish ular bilan yaqindan tanishishga imkon beradi.

Goryeoin kimligini osongina aniqlash qiyin. Chunki individual farqlar mavjud. Ko'rinib turibdiki, ular koreyslarga o'xshash, ammo ularning tafakkuri umumiy ruslarga yaqin.Hozirgi kunda Goryeoin 4 va 5 yoshdagi odamlarning aksariyati faqat koreyslarning o'ziga xos xususiyatlariga ega, ammo ular bundan tashqarida deb o'ylamaydilar. Goryeo aholisining aksariyati ham buni qilishmoqda. Zamonaviy yoshlar Rossiyaga to'liq singib ketgan, shuning uchun ularning ona tili rus tilida va umuman koreys tilida gapira olmaydi, lekin ular o'zlarining millati goryeoin ekanligini bilishadi. Aslida, O'zbekiston yoki Qozog'iston misolida pasportda millatning nomi ko'rsatilgan, shuning uchun albatta bu muqarrar. Hozirgi kunda O'rta Osiyodagi Goryeo aholisining aksariyati yangi tayinlangan mahalliy rasmiy tillarda, masalan, qozoq va o'zbek tillarida so'zlashishni yaxshi bilishmaydi. Men o'zimni ruslarga yaqin odam deb bilaman, shuning uchun mahalliy tilni o'rganish uchun ko'p harakat qilmayman.¹⁴

Bundan tashqari, Sovet Ittifoqi tarqatib yuborilgandan so'ng, mintaqaviy millatchilik paydo bo'ldi va qattiq diskriminatsiyaga uchragan Goryeo aholisi orasida ba'zilari dengiz hududiga qaytmoqdalar. Dengiz hududini o'zlarining yoki ota-onalarining "tug'ilgan shahri" deb biladigan qariyalar va boshqa joylarda umid topishga harakat qilayotgan Goryoning yoshlari orasida tendentsiya borligi aytilmoqda.Ularning yashash joylarini qo'llab-quvvatlovchi koreys ijtimoiy guruhlarini qo'llab-quvvatlash holati Koreya telekanallarida hujjatli shaklda namoyish etiladi.

Aytishlaricha, yosh goryeliklar Koreyani "bobosi mamlakati" deb bilishadi. Koreyscha gapirishdan yiroq, Goryeo bilan gaplashishda qiynaladigan yoshlar juda ko'p. Shunday bo'lsa-da, men Koreyani qanchalik yaxshi bilaman. Ular Koreyaga ishlash yoki o'qish uchun kelgan holatlar mavjud, masalan, yapon-braziliyaliklar Yaponiyada kamsitilishidan farqli o'laroq, Koreya hukumati kamdan-kam hollarda koreyslar va goryoliklarni kamsitadi.Ko'plab Goryeo odamlari rus madaniyatiga singib ketgan bo'lsa-da, masalan, lingvistik jihat, ular Koreys oshxonasi, shu jumladan Markovchaning ovqatlanish odatlariga rioya qilishadi. Agar siz O'zbekiston yoki Qozog'istonning kattaroq bozoriga borsangiz, u erda Goryeoin garnituralari ham bor va siz Gukshi bilan bir xil nomdagi idishlarni topishingiz mumkin. Goryeo odamlarining Dan koreys taomlari koreys (Janubiy Koreya) oshxonasidan ancha farq qiladi, chunki u yuz yil avvalgi eskirib qolgan uslubga yaqin. Shuning uchun Goryeo odamlarining Koreys taomlari Koreyadagi Koreys oshxonasidan juda farq qiladi, chunki ular Shimoliy Koreya oshxonasiga yaqin va ingredientlar Markaziy Osiyodan turli xil ingredientlar bilan tayyorlangan.

O'rta Osiyoga ko'chib o'tgandan so'ng, Goryeo xalqi atrofdagilarga qaraganda boshqacha turmush tarzida yashagan. Ular sug'orish inshootlarini qurishdi va shu hududda sholi dehqonlariga aylanishdi. U kamdan-kam atrofdagi ko'chmanchilar bilan muloqotda bo'lib, ta'limga e'tibor qaratdi. Tez orada Goryeo aholisi Koreys milliy kiyimlarini kiyishni to'xtatdilar, ammo ular Markaziy Osiyoliklarga emas, balki G'arb kiyimlarini qabul qilishdi.

Koreyslarning Buyuk Ipak yo‘liga daxldorligi va u bilan aloqasi Samarqanddagi Afrosiyob devoriy suratlarida ham qayd etilgan bo‘lib, ularda chet davlatlar vakillari qatori koreyalik mehmon ham tasvirlangan. 1937 yildagi deportatsiya vaqtidan beri O‘zbekistonda yashab kelayotgan koreyslar o‘zlarining yangi vatanlari ravnaqi va rivojlanishiga munosib hissa qo‘shib kelmoqdalar. Diasporaning o‘nlab vakillari Mehnat Qahramoni unvoniga sazovor bo‘lganlar, jumladan, “Polyarnaya zvezda” xo‘jaligining raisi Kim Pen Xva bu mukofot bilan ikki marta taqdirlangan.

Mustaqillik xalq an’analari, urfodatlari va tilining saqlanishi hamda diasporaning yanada hamjihat bo‘lishi uchun yangi imkoniyatlar yaratib berdi. 1991 yilda tashkil etilgan O‘zbekistondagi Koreys madaniy markazlari uyushmasining Toshkent shahri va Toshkent viloyati, Andijon, Buxoro, Jizzax, Navoiy, Namangan, Sirdaryo, Farg‘ona, Xorazm viloyatlarida va Qoraqalpog‘iston Respublikasida 23 ta bo‘linmasi faoliyat ko‘rsatmoqda.

Bugungi kunda bu markazlarda koreyslar o‘z ona tillarini o‘rganadilar, boshqa etnik birlashmalar bilan birgalikda O‘zbekiston Respublikasining davlat va milliy bayramlarini hamda Sollal — koreyscha yangi yil, Tano — yoz bayrami va Chusok — hosil bayrami kabi koreys xalqining milliy bayramlarini nishonlaydilar.

Har bir markaz qoshida folklor raqs va qo‘shiq jamoalari tuzilgan, ona tili to‘garaklari, shaxmat va sportning milliy turlari bo‘yicha seksiyalar faoliyat ko‘rsatadi. Undan tashqari, har bir markazda Oqsoqollar kengashi va diniy marosimlarni tashkil qilish bo‘yicha tashkilotlar faol ishlamoqda. Har yili “O‘zbekistonlik koreyslarning an’analari va urfodatlari” respublika konferensiyaseminari o‘tkaziladi. Ushbu anjuman natijalari bo‘yicha mavzuga oid risolalar chiqariladi. Kengash homiyligida “Ariran” pansionati faoliyat ko‘rsatib kelmoqda. Xotira va qadrlash kunida esa mehnat faxriylari taqdirlanadi.

Koreya Respublikasining Toshkentdagi elchixonasi, “O‘zbekiston–Koreya” do‘stlik jamiyati bilan yaqindan hamkorlik qiluvchi uyushma tomonidan har yili xor jamoalarining respublika festivali, Assotsiatsiya qoshida faoliyat yurituvchi “Tinbo” ilmiytexnik jamiyati tomonidan esa ilmiy konferensiyalar o‘tkaziladi.

O‘zbekistonda ilgari yashagan va hozirgi kunda istiqomat qiluvchi taniqli koreys arboblari haqida kitoblar va ma’lumotnomalar, “Ariran” ijodiy uyushmasi va Cho Men Xi nomli adabiyot klubi tomonidan koreys yozuvchilari va shoirlarining to‘plamlari nashr qilinadi. Assotsiatsiyaning Yoshlar markazi “Vatandoshlar Network” anjumani, koreys an’analari bo‘yicha seminarlar o‘tkazmoqda, markaz faollari xalq bayramlari, xayriya tadbirlarida muntazam ishtirok etmoqdalar. Mamlakatning turli hududlarida “Koryo”, “Kotbonari”, “Samdiyon”, “Syadal” raqs ansambllarining konsertlari san’atsevarlar qalbini rom qilgan.

Assotsiatsiya ishida yoshlarning faol ishtirok etishi — o‘zbek diyorida salkam 80 yildan beri yashab kelayotgan koreys diasporasi farovon hayotining yorqin dalilidir. O‘zbekistonlik koreyslar hayoti “Koryo sinmun” gazetasi va O‘zbekiston televideniyesida “Chinsen” va “Yagona oilada” teleko‘rsatuvlari orqali yoritib boriladi.

Mustaqillik yillarida mamlakatimizning ijtimoiysiyosiy hayotida faol ishtirok etayotgan bir necha koreyslar davlatimizning yuksak mukofotlari bilan taqdirlandilar. Ular qatorida Vera Pak (O‘zbekiston Qahramoni) va …, …. kabi mashhur vatandoshlarimiz nomlarini sanash mumkin.

Oʻzbekiston — Koreya munosabatlari. Koreya 1991 yil 30 dekabrda Osiyo — Tinch okean mintaqasi davlatlari orasida birinchi boʻlib OʻzR mustaqilligini tan oldi. Oʻzbekiston bilan Koreya oʻrtasida 1992 yil yanvarda diplomatiya munosabatlari oʻrnatilgandan keyin siyosiy, iqtisodiy va madaniy sohalarda keng hamkorlik aloqalari yoʻlga qoʻyildi. Mamlakatimiz rahbari Islom Karimovning 1992, 1995, 1999 yillarda Koreya ga va Koreya prezidentining 1994 yilda Oʻzbekistonga rasmiy tashriflari chogʻida imzolangan hujjatlar oʻzaro hamkorlikning huquqiy poydevorini yaratdi. 1999 yilda oʻzaro tovar aylanmasi hajmi salkam 526,8 mln. AKSH dollariga yetdi. Koreya Oʻzbekistondan paxta tolasi, ip gazlama, kalava ip, elektr asbob-uskuna, xom teri, ipak, kimyoviy oʻgʻit olib, Oʻzbekistonga transport vositalari, elektr va mexaniq jihozlar, qora metall, kauchuk va rezina mahsulotlari, boʻyoqlar, turli xil jihoz va apparatlar, toʻqimachilik mahsulotlari yuboradi.

Oʻzbekistonda koreys sarmoyasi ishtirokidagi 80 ga yaqin korxona boʻlib, ular transport, elektronika, telekommunikatsiya, aloqa, toʻqimachilik kabi sohalarga mansub. "OʻzDEU avto", "OʻzDEUelektroniks", "Kabul-Oʻzbek kompani LTD", "OʻzSamsoʻngelektroniks" kabi qoʻshma korxonalar shu jumlaga kiradi. Ular avtomobil, xalq isteʼmol mollari, radio elektron maqsulotlar ishlab chiqarish bilan shugʻullanadi. Toʻytepada va Toshkentning "Koʻkcha" dahasida qurilgan toʻqimachilik korxonalari mahsulotlari chetga eksport qilinayotir. Fargʻona va Namangan shaharlarida ham shunday korxonalar barpo etiladi. Shuningdek, KRning 19 ta kompaniyasi OʻzR da oʻz vakolatxonasini ochgan. 1994 yildan buyon iqtisodiy hamkorlik va savdo-sotiq masalalari boʻyicha Oʻzbekiston-Koreya va KoreyaOʻzbekiston qoʻshma qoʻmitasi ishlab kelayotir. OʻzR Tashqi iqtisodiy faoliyat Milliy banki Koreya ning 10 ta banki bilan vakillik munosabatlari oʻrnatgan. Koreya Xalqaro hamkorlik agentligi (KOICA) bir necha yillar davomida respublika vazirliklari va idoralari bilan faol aloqa qilayotir. Shu tashqilot yoʻli bilan oʻzbek yigit-qizlari muntazam ravishda Koreyada malaka oshirayotir, Toshkent iktisodiyot universitetida va Moliya instituti huzuridagi litseyda kompyuter sinflari tashqil etilgan. Oʻzbekistondagi boshqa litsey va kollejlarni oʻquv asbob-uskunalari bilan jihozlash loyihasi amalga oshirilayotir. Koreya Maorif vazirligining 1992 yil maydan beri ishlayotgan Toshkentdagi koreys taʼlim markazida oliy oʻquv yurtlari muallimlari va talabalari uchun tanlov asosida malaka oshirish yoʻlga koʻyilgan. 1993 yil martda Toshkent sharqshunoslik institutida koreyashunoslik fakulteti ochilgan. Oʻzbekiston jahon tillari universitetida "Koreys tili markazi", Samarqand chet tillar institutida "Koreys tili va madaniyati markazi" ishlaydi. KRning Oʻzbekistondagi elchixonasi bu markazlarni eng yangi adabiyot va video hamda audio kassetalar bilan jihozladi.

Ikki mamlakat oʻrtasida madaniy aloqalar tobora kengayib borayotir. Oʻzbek madaniyat va sanʼat arboblari Koreya da oʻz mahoratlarini namoyish etish, Oʻzbekistonda koreys madaniyati haftaliklarini oʻtkazish odat tusiga kirib krldi. 1998 va 1999 yillardagi ana shunday xaftalik doirasida Toshkentda koreys kitoblari va fotosuratlari koʻrgazmasi, koreys sanʼat arboblari va rassomlari koʻrgazmasi uyushtirildi. Sport turlari va koreys anʼanaviy oʻyinlari namoyish etildi. Kinofilmlar koʻrsatildi, nihoyat Alisher Navoiy nomidagi teatrda mashxur koreys ashula va raqs ansambllari katta tomosha koʻrsatishdi.

Bugungi kunda O'zbekistonda yashayotgan Goryeo xalqi - 1937 yil atrofida Stalin tomonidan sobiq Sovet Ittifoqi va Xabarovskning qirg'oq mintaqalarida Markaziy Osiyoga ko'chib o'tishga majbur bo'lgan koreyslarning avlodlari. Ixtiyoriy migratsiya bo'lgan dunyo bo'ylab tarqalgan koreys diasporalarining ko'pchiligidan farqli o'laroq, O'rta Osiyodagi Goryeo aholisi, shu jumladan, O'zbekiston, boshqalar tomonidan qabul qilingan siyosiy qarorlarga binoan guruhlarga ko'chib o'tishga majbur bo'ldilar. Majburiy migratsiyadan so'ng O'rta Osiyoning turli mintaqalarida joylashib olgan Goryeo xalqi nafaqat yangi mintaqaviy va ijtimoiy-madaniy muhitga moslashishda, balki siyosiy jihatdan ozchilik etnik guruh sifatida qiyinchiliklarni engishga ham to'g'ri keldi. O'zbekistondagi koreys diasporalari hamjamiyati shu nuqtai nazardan shakllandi va rivojlandi.

So'nggi bir necha o'n yilliklar davomida o'zbekistonlik Goryeo xalqi milliy madaniyatdan g'ururlanish va millatning noyob mehnatsevarligi va samimiyligi asosida Sovet hukumatining passiv yordamiga asoslangan nomoddiy madaniy merosni meros qilib qoldirdi. Koreys folkloriga asoslangan teatr spektakllarini namoyish etish, geyageum va urf-odatlar asosida koreys xalqining folklor musiqasi asosida teatr tomoshalarini namoyish etish uchun goryeolar O'zbekistonga joylashgandan so'ng, Goryeo Theatre, Gayageum, Youth, Jinju va boshqalar kabi turli xil ijro guruhlarini tashkil qildilar. Nomoddiy madaniy meros raqs tomoshalari, orkestr va xor namoyishlari orqali o'tib ketgan. Ammo 1991 yilda sobiq Sovet Ittifoqi qulashi bilan Markaziy Osiyo mamlakatlarida etnik millatchilik (etno-millatchilik) vujudga kela boshladi va davlat rahbarligidagi iqtisodiy tizimdan bozor iqtisodiyoti tizimiga tez o'tish jarayonida mintaqaviy iqtisodiy vaziyat yomonlashdi. Nomoddiy madaniy merosni etkazish muhiti ham tez o'zgarib ketdi. Goryeoin raqs kompaniyalaridan biri bo'lgan "Flower Peak Gamudan" ning demontaj qilinishi O'zbekistondagi Goryeoinning nomoddiy madaniy merosini etkazish muhitining o'zgarishiga misoldir.

Sovet Ittifoqi qulaganidan so'ng, Goryeoinning nomoddiy madaniy merosini muhofaza qilish va etkazib berish bo'yicha eng so'nggi faoliyat Goryeoin Dance Company-ning sa'y-harakatlari hisoblanadi. O'zbekistondagi Goryeo xalqining nomoddiy madaniy merosini etkazish bo'yicha o'n yillik tarixida Koryo Dance Company, Samjiyeon Dance Company va O'zbekistonning Markaziy Koreys madaniy assotsiatsiyasiga (bundan buyon matnda Koreya assotsiatsiyasi deb ataladi) tegishli bo'lgan "Asadal Dance Dance" kompaniyasining tashkil etilishi va faoliyati nisbatan yaqinda bo'lib o'tdi. Ushbu raqs kompaniyalari orasida birinchi Korea Dance Company 1998 yilda, Samjiyeon Dance Company va Asadal Dance Company esa mos ravishda 2014 va 2015 yillarda tashkil etilgan. Korea Dance Company kompaniyasini hisobga olmaganda, raqs guruhlari rahbarlari nisbatan 20-30 yoshda va raqqosalarning aksariyati ham 20 va 20 yoshda, shuning uchun ular bir vaqtning o'zida raqsga o'rganishadi va spektakllarni ijro etishadi.

Ushbu Koryoin raqs guruhlari turli xil tadbirlarda, shu qatorda O'zbekistondagi Goryeo aholisining milliy bayramlari bo'lgan Chuseok va Yangi yil kunlarida an'anaviy raqslarni ijro etadilar va Goryeo xalqining nomoddiy madaniy merosini etkazishga intilmoqda. Bundan tashqari, ushbu raqs guruhlari nafaqat o'zbekistonlik goryolar, balki turli xalqlar ishtirok etadigan tadbirlarda va go'zal madaniyatini saqlab qolgan goryeliklar sifatida Goryeo raqsini namoyish etib, o'zbekistonda o'rnashib olgan va qo'shnilari bilan hamjihatlikda yashagan xalq sifatida milliy g'ururni oshirmoqda. .

Ushbu tadbirlar doirasida uchta raqs guruhi rahbarlari va oltita raqqoslar Milliy nomoddiy madaniy merosda ishtirok etish uchun Milliy nomoddiy meros markazi (keyingi o'rinlarda nomoddiy markaz) ning taklifiga binoan 10-24 iyul kunlari Jeonjuda tashrif buyurishdi. . 2014 yildan buyon nomoddiy bog 'tomonidan taklif qilingan o'quv dasturi har yili Markaziy Osiyoda yashovchi Goryeo aholisi uchun nomoddiy madaniyatni o'qitish bo'yicha amaliy mashg'ulotlarni qo'llab-quvvatlamoqda. Bu etnik o'ziga xoslikni shakllantirishga hissa qo'shadi. 2014 yilda O'zbekistondan beshta va Qozog'istondan ikki kishi 57-raqamli Gonggi Xalq Qo'shig'i va 92-sonli Taepyeongmu nomoddiy madaniy madaniy boyliklarini o'rganish uchun tashrif buyurgan bo'lsa, o'tgan yili O'zbekistondan to'rt kishi 12-marvarid qilich raqsini o'rganishga taklif qilingan.

O'zbekistondagi Koryoin raqs kompaniyalari uchun uzoq tarix va an'ana asosida qisqa vaqt ichida ikki hafta davomida topshirilgan g'alaba raqsini to'liq o'zlashtirish qiyin bo'lsa-da, ular mashg'ulotlarda qatnashish davomida ko'p mehnat qilishdi. O'zbekistonning "Koryoin Dance Company" nafaqat jamoalar orasida, balki Koreyada ham ajdodlarimizning ona shahri hisoblangan Koreys raqsi hisoblanadi.

Prezident O‘zbekistonda koreys millatiga mansub yurtdoshlarimiz istiqomat qilayotganining 80 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosim ishtirokchilarini tabrikladi.

Prezident Shavkat Mirziyoyev koreys diasporasi vakillariga: «umumiy uyimiz — jonajon O‘zbekistonimiz taraqqiyoti va farovonligi yo‘lidagi fidokorona va samarali mehnatingiz uchun samimiy minnatdorlik bildiraman», — deya tabrik yo‘lladi. Juma kuni Toshkentda O‘zbekistonda koreys millatiga mansub fuqarolar istiqomat qilayotganining 80 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosim bo‘lib o‘tdi.«O‘tgan asrning muhtojlikka yo‘g‘rilgan g‘oyat murakkab davri — 30-yillarida shafqatsiz siyosiy tuzum tazyiqi ostida o‘n minglab koreyslar Uzoq Sharqdan O‘zbekiston zaminiga kelib qolishgan. O‘zbek xalqi o‘ziga xos olijanoblik va bag‘rikenglik bilan taqdir hukmiga tashlab qo‘yilgan koreyslarga mehr ko‘rsatdi, bag‘riga olib, boshpana berdi», - deyiladi Prezidentning marosim ishtirokchilariga yo‘llagan qutlovida.

«Mehnatsevarligi, qat’iy irodasi, ahilligi, intizomi, yerga mehri bilan, dunyoqarashimiz va madaniyatlarimiz o‘xshashligi tufayli koreyslar O‘zbekiston timsolida ikkinchi Vatanini topdi va uning munosib farzandi, ko‘p millatli O‘zbekistonning teng huquqli fuqarosiga aylandi, hurmat-e’tibor qozondi. Xalqimiz shunday yurtdoshlari bilan faxrlanadi», - deya qayd etiladi qutlovda.

«Biz koreys millatiga mansub yurtdoshlarimizning mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish — sanoat va qishloq xo‘jaligi salohiyatini mustahkamlash, ilm-fan, ta’lim, sog‘liqni saqlash va boshqa sohalar taraqqiyotiga qo‘shayotgan hissasini yuksak qadrlaymiz. Ular yurtimizdagi cho‘llarni o‘zlashtirishda faol ishtirok etdi, qiyin sharoitlarda qo‘riq yerlarga ishlov berdi, yerning tilini biladigan omilkor dehqon sifatida keyinchalik eng ilg‘orlar qatoridan joy olgan xo‘jaliklar barpo etdi. Koreys millatiga mansub yurtdoshlarimizning shonli va fidokorona mehnati, O‘zbekistonning har tomonlama taraqqiy topishi va farovon bo‘lishiga qaratilgan bunyodkorlik faoliyati mamlakatimiz erishgan yutuqlar solnomasida yorqin sahifa bo‘lib qoladi», -deya qayd etdi Shavkat Mirziyoyev.¹⁵

U mamlakatda katta obro‘-e’tibor qozongan koreys millatiga mansub yurtdoshlar davlatning yuksak mukofotlari bilan taqdirlanganini ta’kidlab o‘tdi. Ular orasida deputatlar, hukumat a’zolari, xizmat ko‘rsatgan fan, madaniyat va san’at arboblari, yuqori malakali mutaxassislar bor. Bular qatorida taniqli qishloq xo‘jaligi xodimlari Kim Pen Xva va Xvan Man Gim, O‘zbekiston Qahramoni, Xivadagi Mehribonlik uyi direktori Vera Pak, maktabgacha ta’lim vaziri, senator Agrippina Shin, senator Valeriy Tyan, O‘zbekiston Respublikasining Koreya Respublikasidagi elchisi Vitaliy Fen, Oliy Majlis Qonunchilik palatasi deputati, O‘zbekiston Koreys madaniyat markazlari uyushmasi raisi Viktor Pak, boks bo‘yicha jahon kubogi sohibi Vladimir Shin, rassom Nikolay Shin, akademik Vladimir Kim, tibbiyot fanlari doktori, professor Aleksandr Shek va boshqalarni alohida e’tirof etish kerak, deyiladi tabrikda.

Bugungi kunda O‘zbekistonda 200 mingdan ziyod koreys millati vakillari istiqomat qilmoqda. «Ularning aksariyati o‘zbek tilida so‘zlasha olishi, madaniyatimizni yaxshi bilishini alohida qayd etish zarur. Buni biz o‘zbek xalqiga bo‘lgan chuqur hurmat va ehtirom sifatida qabul qilamiz. Koreys diasporasi ko‘p millatli O‘zbekiston xalqining ajralmas bo‘lagi bo‘lib, an’anaviy tarzda respublika miqyosida o‘tkaziladigan barcha ommaviy va madaniy tadbirlarda faol ishtirok etadi» - dedi Prezident.

Ayni paytda Toshkentda Koreya Respublikasi hukumati ko‘magida Koreys madaniyat va san’at uyi bunyod etilmoqda. Davlat rahbari uning tobora mustahkamlanib borayotgan do‘stlikning yorqin timsoli, yoshlar va ziyolilarni o‘ziga jalb qiluvchi maskan, madaniyatlarni o‘zaro boyitish markaziga aylanishiga umid bildirdi.«O‘zbekistonda Koreya Respublikasi bilan ko‘p qirrali hamkorlikni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilmoqda, koreys diasporasi bunga katta hissa qo‘shmoqda», deya qayd etdi Prezident.

Chuseok-da uch marotaba zavqlaning!

Chuseok - dam olish, o'yin-kulgi va xarid qilish uchun ajoyib vaqt. Seulda va ko'plab viloyatlarda ushbu eng katta koreys bayramida turli xil tadbirlar o'tkaziladi va savdo markazlari, shu jumladan, bojsiz savdo do'konlari, bayram savdosiga kelgan xaridorlarga xizmat ko'rsatish bilan shug'ullanadi. Koreyaga kelganingizda bularning barchasini o'zingiz boshdan kechirishingiz mumkin. Ammo avval sayohat dasturi haqida o'ylashni unutmang. Tanishishga shoshiling koreys an'analari va eng so'nggi tarzda xaridlardan zavqlaning!

1-qadam. "Chuseok" va uning an'analari

Solnall singari Chunol (Chusok) ham Koreyaning eng muhim bayrami bo'lib, 15-avgust kuni oy taqvimiga kiritilgan bo'lib, bu kunda koreyslar Junchu yoki Xangavi deb ham ataladi va yangi kiyim kiyib, pul sarflaydi. stolga "hozirgi (guruch keklari)" va yangi olingan guruchdan tayyorlangan aroq solib, ota-bobolariga sig'inish marosimi. Ushbu marosimdan so'ng koreyslar qabristonga borishadi yoki o'z oilalari bilan dam olishadi. Chuseok - bu eng mo'l-ko'l bayramdir va odamlar: "Hangangidan yaxshiroq va yomonroq yashamasin", - deganlari bejiz emas. Bayramning an'anaviy taomlari yangi guruch, no'xat va kashtan, "Sonpyeon" dan tayyorlangan deb hisoblanadi. Faqat pishgan kashtan, xurmo, olma va boshqa mevalar ushbu bayramda barcha koreyslarning qalbini isitadi. Chusok atrofidagi qishloqlarda dumaloq raqslar ("gangansulle") ijro etiladi, ular an'anaviy o'yinlarni ("sajanori", "djuldari") o'ynaydilar va kechalar uyushtiradilar.

Qadam 2. An'anaviy o'yinlarning ko'pligi

Chuseokda Koreyaning an'anaviy o'yinlari va tadbirlari Seulning ko'p joylarida o'tkaziladi. An'anaviy madaniyat bilan bog'liq barcha joylarda, shu jumladan qadimiy saroylarda, har qanday tomoshalar talab qilinadi. Shu kunlarda, kuni va joyini bilib, bepul o'tkaziladigan tanlov va kontsertlarda qatnashish juda yaxshi. Niqobli raqslar, an'anaviy to'y, bayramona "nutq" tayyorlash, an'anaviy o'yinlar - oddiy kunlarda ko'rish oson bo'lmagan barcha narsalar sizning xotirangizda unutilmas taassurot qoldiradi.

Chuseok festivalining an'anaviy marosimlari

Ertalab, erta tongda, uyda dasturxon tuziladi, stolda yangi hosildan tayyorlangan taomlar, shu jumladan "Sonphyun" guruchli non va bir stakan alkogol qo'yilgan. "Chara" marosimi tugaganidan so'ng, ular tog'larga ko'tarilishadi (chunki Koreyadagi qabrlar asosan tog'larda joylashgan). Ushbu kuni qabrlar o'tlardan tozalanadi va tozalanadi (Koreys an'anasiga ko'ra, marhumning oldiga tez-tez borish taqiqlanadi, bu ularning tinchligini buzadi, shuning uchun u erga vaqti-vaqti bilan tartib o'rnatilishi kerak). Mozorni tozalash marosimi "Bolcho" deb nomlanadi. Va qabr ustidagi o'tlarni olib tashlaganingizdan so'ng, "Solmyo" deb nomlangan ajdodlarga minnatdorchilik bildiriladi.

Bu uchta asosiy marosim bo'lib, ular orqali odamlar yangi hosil uchun o'z ajdodlariga minnatdorchilik bildiradilar. Kechqurun hamma bir to'garakka yig'ilib, aylanayotgan oy ostida "Kankansulla" xalq raqsini o'ynaydi va turli milliy o'yinlarni o'ynaydi.

■ Asosiy kurs Chong-chong guruch "Songpyeong".

Songpyeongning guruch pirogisiz bitta ham Chuseok ish qila olmaydi. Guruch unidan tayyorlangan xamir yoğurulur, keyin xamirdan mayda bo'laklar chiqib, loviya, kunjut urug'lari va kashtanlardan shirin to'ldirish bilan to'ldiriladi. Keyin ular yarim oy shaklini beradi va qarag'ay ignalari bilan bug'lanadi, "Songpyeong" qarag'ay xushbo'y hidi berish uchun qarag'ay ignalari joylashtiriladi. Aytilishicha, go'zal yarim oy shaklidagi Sonphyun nonini pishirgan qiz yaxshi turmushga chiqadi. Bu yoki boshqa sabablar tufayli hamma chiroyli "Songpyeong" ni yaratishga harakat qilmoqda.

■ Chuseokdagi Cancansullaning an'anaviy raqsi

Ushbu raqs tarixi 1592 yilda Koreya va Yaponiya o'rtasida urush bo'lgan davrga borib taqaladi. Qo'mondon Li Song-Shin, ayollarni koreys armiyasini xatoga yo'liqtirishi va shu bilan koreyslarning kuchlarini noto'g'ri hisoblashi mumkin bo'lgan yaponlarni yo'ldan ozdirishga umid qilib, ayollarni erkaklarning harbiy kiyimlarini kiyib, tog'ni o'rab olishga buyurdi. O'sha jangda Song-Shin yaxshi strategik rejaga ega bo'lgan holda g'alaba qozondi. O'shandan beri bu raqs paydo bo'ldi, bu xalq raqsiga aylandi. Qizlar chiroyli Hanbok milliy ko'ylaklarini kiyib, qo'llarini ushlab, aylana shakllantirmoqdalar: "Cancansulla, cancansulla ...."

■ Chuseokga qayerga borsam bo'ladi?

Kogun saroyida, Koreyaning Xangukminsokcheon qishlog'ida, Namsangol Xanok-Mayl milliy qishloqida, Chuseok paytida turli tadbirlar bo'lib o'tadi. 17-dan 19-sentyabrgacha Hangukminsokcheon Milliy Koreys qishlog'ida spektakl bo'lib o'tadi, unda eski an'anaviy urf-odatlar, shuningdek bayramlar o'tkaziladi. 17-dan 19-ga qadar Namsangol Xanok-Mayl milliy qishlog'ida milliy urf-odatlar bo'lib o'tadi, ular guruch pishiriqlarini qanday tayyorlashni, Chare-sanning ajdodlari uchun minnatdorchilik dasturxonini qanday o'rnatishni, Charigi ajdodlari uchun minnatdorchilik stolini tayyorlashni namoyish etadilar. "(Cholado va Gyeongangdao provinsiyalaridagi ajdodlar uchun shukrona dasturxonining shakli shunday) va turli xil bayram va o'yinlar.

XULOSA

Mustaqillik yillarida mamlakatimizda millatlararo munosabatlar rivojida yangi bosqich boshlandi. Bag‘rikenglik va insonparvarlik madaniyatini rivojlantirish, millatlararo va fuqarolararo hamjihatlik va totuvlikni mustahkamlash, yosh avlodni shu asosda, Vatanga muhabbat va sadoqat ruhida tarbiyalash O‘zbekistonda davlat siyosatining eng muhim ustuvor yo‘nalishlaridan biri etib belgilandi. Bularning barchasi hayotda o‘zining to‘liq ifodasini topdi.  Yurtimizda hukm surayotgan do‘stlik va birdamlik muhiti – tinchlik va barqarorlik, amalga oshirilayotgan islohotlar samaradorligini oshirish, O‘zbekistonning xalqaro maydondagi obro‘-e’tiborini yanada yuksaltirishning eng muhim omilidir. Biz barchamiz mamlakatimizning Birinchi Prezidenti Islom Abdug‘aniyevich Karimovning ana shu tom ma’nodagi bebaho boyligimizni asrab-avaylash va mustahkamlash borasidagi xizmatlarini yaxshi bilamiz va yuksak qadrlaymiz.  Bugun mamlakatimizda 130 dan ortiq millat va elat vakillari bir oila farzandlaridek ahil va inoq yashamoqda. Ular umumiy uyimiz – O‘zbekistonimiz ravnaqi yo‘lida birlashib, barcha soha va tarmoqlarda fidokorona mehnat qilmoqda, rivojlangan bozor iqtisodiyoti va kuchli fuqarolik jamiyatiga asoslangan huquqiy demokratik davlat qurishga munosib hissa qo‘shmoqda.  

Bizning Konstitutsiyamiz va qonunlarimizda O‘zbekiston Respublikasining barcha fuqarolari millati, tili va dinidan qat’i nazar, teng huquq va erkinliklarga ega ekani mustahkamlab qo‘yilgan. Ularga o‘z milliy madaniyati, an’ana va urf-odatlarini saqlash hamda har tomonlama rivojlantirish uchun barcha imkoniyatlar yaratilgan. Mamlakatimizda 16 ta konfessiyaga mansub diniy tashkilotlar erkin faoliyat yuritmoqda. Davlat ta’lim muassasalarida o‘qitish 7 tilda olib borilmoqda. O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi o‘z ko‘rsatuvlarini 12 tilda namoyish etmoqda, o‘ndan ortiq tilda gazeta va jurnallar nashr etilmoqda.  
Mamlakatimizda etnik o‘ziga xoslikni rivojlantirish va millatlararo munosabatlarni yanada uyg‘unlashtirishda 137 ta milliy madaniy markaz yetakchi rol o‘ynamoqda. Ular o‘zlarining o‘ziga xos madaniyati, tili, xalq hunarmandligini rivojlantirib, turli madaniyatlarning bir-birini o‘zaro boyitishiga, har birimizda ko‘p millatli yagona oila tuyg‘usini mustahkamlashga salmoqli hissa qo‘shmoqda.  
Respublika baynalmilal madaniyat markazi ularning faoliyatini muvofiqlashtirib, amaliy va uslubiy yordam berayotgani alohida diqqatga sazovordir.  
Markaz mamlakatimizning barcha hududlarida o‘tkazilayotgan yorqin tadbirlari asosida madaniy va ijtimoiy hayotimizni yanada teran ma’no-mazmun bilan boyitmoqda, O‘zbekistonda yashayotgan turli millat va elat vakillari o‘rtasida do‘stlik va bag‘rikenglik munosabatlarini mustahkamlamoqda. MDH davlatlari o‘rtasida faqat O‘zbekistonda shunday tuzilma tashkil etilgani e’tiborga loyiqdir.  
Barchasi mamlakatimizda millatlararo munosabatlar sohasida nodavlat tashkilotlarning noyob tizimi shakllanganidan dalolat beradi. Ushbu tashkilotlarning serqirra faoliyati mamlakatimizda tinch va farovon hayotni ta’minlash, muhim madaniy-ma’rifiy vazifalarni hal etish, shuningdek, xorijiy davlatlar bilan hamkorlikni rivojlantirishga xizmat qilmoqda.  
Barchangizga ma’lumki, hozirgi vaqtda dunyoning turli mintaqalarida millatlararo va dinlararo keskinlik kuchayib bormoqda, millatchilik, diniy murosasizlik bosh ko‘tarmoqda. Bu illatlar davlatni yemirib, jamiyatni parchalab, radikal guruh va oqimlar uchun mafkura bazasiga aylanmoqda.  Ana shunday murakkab vaziyatda mamlakatimizda turli millat va dinga mansub insonlar o‘rtasida do‘stlik va hamjihatlikni yanada mustahkamlash biz uchun borgan sari muhim ahamiyat kasb etmoqda. Hech shubhasiz, bu bizning zaminimizda tinchlik va osoyishtalikning mustahkam kafolati, xalqimiz bunyodkorlik salohiyatini, uning ertangi kunga bo‘lgan ishonchini oshirishning asosi bo‘lib xizmat qilmoqda.  Shu munosabat bilan Madaniyat va sport ishlari vazirligi, Xalq ta’limi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirliklari, O‘zbekiston Badiiy akademiyasi, «Tasviriy oyina» ijodiy uyushmasi, Xotin-qizlar qo‘mitasi, «Mahalla», «Nuroniy» jamg‘armalari, «Kamolot» yoshlar ijtimoiy harakati va boshqa ko‘plab tashkilotlar, o‘ylaymanki, madaniyat va ma’rifat, yoshlarni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalash sohasidagi