Tarkib Kirish O'zbekiston Respublikasida sug'urta bozorining rivojlanishi -bob Sug'urta tarixi Sug'urta funktsiyasi va tamoyillarining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati sug'urtaning tasnifi

Translated from Russian to Uzbek - www.onlinedoctranslator.com



Tarkib
Kirish
O'zbekiston Respublikasida sug'urta bozorining rivojlanishi 1-bob
1.1 Sug'urta tarixi
1.2 Sug'urta funktsiyasi va tamoyillarining ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati
1.3 Sug'urtaning tasnifi, shakllari va turlari
1.4 O'zbekiston Respublikasida sug'urta bozorining rivojlanishi
Xulosa
O'rganilgan va foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati
Kirish
Bozor iqtisodiyoti sharoitida sug'urtaning roli quyidagi asosiy tushunchalar bilan tavsiflanadi: risk, undan himoyalanish va ushbu xizmat narxi.
Sug'urta - bu barcha noxush hodisalardan emas, balki faqat tasodifiy, oldindan taxmin qilingan, ehtimollik bilan sodir bo'lishi mumkin bo'lgan va oldindan va aniq bilish mumkin bo'lmagan hodisalardan himoya qilishdir: qaerda, qachon, kimga sodir bo'lishi mumkin. Yo'lidagi uylarni vayron qilgan bo'ron, uyda yong'in, yo'lda baxtsiz hodisa qanday bo'lishi mumkin. Bunday hodisalarning sodir bo'lish ehtimoli xavf deb ataladi.
Sug'urtalovchilarning vazifasi sug'urta uchun qabul qilingan tavakkalchiliklar uchun shunday to'lovni belgilashdan iboratki, to'plangan pullar noxush hodisalar - sug'urta hodisalari sodir bo'lgan sug'urtalovchilarga sug'urta operatsiyalarini amalga oshirish va foyda olish uchun o'z xarajatlarini to'lash uchun etarli bo'ladi. Bunday sug'urta tijorat deb ataladi. Ammo notijorat asosda ishlaydigan o'zaro sug'urta jamiyati, foyda shakllantirilmaydi, sug'urta to'lovlari balansi zaxira fondiga yoki keyingi sug'urta davri uchun tariflar bo'yicha chegirmalarga yuboriladi.
Shu bilan birga, ko'p yillik hayotiy tajriba shuni ko'rsatadiki, kutilmagan va tabiiy ofatlar tasodifiy va notekis bo'lsa-da, qurbonlar soni har doim tegishli shaxslar yoki uy xo'jaliklari sonidan kamroq bo'ladi. Qaysi sharoitlarda manfaatdor mulk egalari o'rtasida yuzaga kelgan zararni birgalikda va bir nechta taqsimlash tabiiy ofatlar va baxtsiz hodisalar oqibatlarini sezilarli darajada yumshatadi. Zararni aniqlashda manfaatdor shaxslar yoki uy xo'jaliklari qanchalik ko'p ishtirok etsa, har bir ishtirokchiga kompensatsiya mablag'larining ulushi shunchalik kam bo'ladi. Shunday qilib sug'urta paydo bo'ldi, uning mohiyati manfaatdor tomonlar o'rtasida yuzaga kelishi mumkin bo'lgan zararning yopiq tartibidir.
Sug'urta - bu jismoniy va yuridik shaxslar tomonidan to'langan sug'urta mukofotlari (sug'urta badallari) hisobidan sug'urta summalarini to'lash va yo'qotishlarni qoplash uchun mo'ljallangan pul sug'urta fondlarini shakllantirish orqali jismoniy va yuridik shaxslarning mulkiy va shaxsiy manfaatlarini himoya qilishga qaratilgan iqtisodiy munosabatlar tizimi. sug'urta hodisalari sodir bo'lgan taqdirda.
Sug'urtalovchilar - bu sug'urtani amalga oshiruvchi va sug'urta summasini qoplash yoki to'lash majburiyatini o'z zimmasiga oladigan davlat sug'urta tashkilotlari, aktsiyadorlik sug'urta jamiyatlari, cheklangan va qo'shimcha mas'uliyatli jamiyatlar, shuningdek sug'urta fondini yaratish va sarflashning etakchi masalalari.
Sug'urtalovchilar - sug'urtalovchi bilan aniq sug'urta munosabatlari tuzadigan, sug'urta badallarini to'laydigan va sug'urta hodisasi yuz berganda qonuniy yoki shartnoma asosida sug'urta tovonini olish huquqiga ega bo'lgan yuridik va jismoniy shaxslardir.
Sug'urtaning iqtisodiy mohiyati quyidagi xususiyatlar bilan tavsiflanadi:
sug'urtalangan riskning mavjudligi va uni baholash mezonlari;
Shaxsiy va guruhli sug'urta manfaatlarining uyg'unligi;
Sug'urtalovchilar va sug'urtalovchilar orasidan sug'urta kompaniyasini shakllantirish;
zarar uchun barcha sug'urtalovchilarning birgalikdagi javobgarligi;
yopiq zarar taqsimoti.