Tasdiqlayman «Elektr ta’minoti» kafedra mudiri

c_x – aerodinamik qarshilik.
Turli o’tkazgichlar, shu jumladan muz qoplagan o’tkazgichlar uchun havoning ro’paradan qarshiligi - aerodinamik qarshilik, 4- jadvaldan tanlash tavsiya qilinadi:
4-jadval

20 mm dan kichik diametrli bittali o’tkazgich va tros	1,2
Qisqich va torlarni hisobga olgan holda kontakt osmasi bittalik kontakt o’tkazgichi va ushlab turuvchi trosi	1,25
Bittalik ellipsimon kontakt o’tkazgichi	1,15
150 kesim yuzali bittalik kontakt o’tkazgichi	1,30
Ikkitalik kontakt o’tkazgichi, ular orasidagi 40 mm	1,85

4. Ushlab turuvchi trosga natijaviy yuklama, daN/m:

(4)
Eslatma. Ushlab turuvchi trosni yuklamalari hisoblaganda kontakt simiga ta’sir etadigan shamol yuklamasi hisobga olinmaydi, chunki u fiksator tomonidan qabul qilingan bo‘ladi.
Shamolli muz rejimi
Simlarda yaxmalak xosil bo’lganda muz zichligi 900 kg/m³ ekanligini hisobga olib, muzning og’irligidan ushlab turuvchi trosga tushadigan vertikal yuklama:
(5)
kontakt simi uchun
(6)
bu yerda mos ravishda ushlab turuvchi tros va kontakt simidagi muz devorini qalinligi, mm (5-jadvalga qarang);
5-jadval

MDH shamol rayonlari	I	II	III	IV	V	VI	VII
Shamol me’yoriy tezligi ,	22	25	29	32	36	40	45

6-Jadval

Muz devori qalinligiga ko’ra MDH hududi rayonlari	I	II	III	IV	V
Muz devori me’yoriy qalinligi bm, (bm = bt)	5	10	15	20	25
Muzlik vaqtida shamolning me’yoriy tezligi ,	13	14	15	18	19

(7)
– kontakt o’tkazgichi o’rtacha diametri, mm;
H ва A – kontakt simi kesim yuzasining balandligi va eni (ilova: 1,3- jadvalga qarang);
0,8 – muz hosil bo’lishini hisobga oluvchi, ushlab turuvchi trosdagi muz og’irligiga to’g’rilash koeffisiyenti.
Kontakt osmasi simlaridagi muzning og’irligidan to’sadigan to’liq vertikal yuklama, daN/m:


(8)
bu yerda, n_k – kontakt simlarning soni;
g_mc – bir kontakt tarmog’ida tor va qisqichlarda muz og’irligidan oraliq uzunligiga ko’ra bir bir tekis taqsimlangan vertikal yuklama, daN/m.
g_mc muz devorining qalinligiga (b_m) bog’liq ravishda 7 – jadvaldan tanlanadi.

7- jadval

bm , mm	5	10	15	20
gmc ,daN/m	0,01	0,03	0,06	0,1

5. Muz bilan qoplangan simlarga shamol ta’siridan gorizontal yuklama, daN/m:

ushlab turuvchi trosga
(9)
kontakt simiga (simlari)
(10)
Shamolli muz rejimida ushlab turuvchi trosga tushadigan natijaviy yuklama, daN/m;
(11)
Hisoblashlar natijalari 8-jadval ko’rinishida yozish maqsadga muvofiq.

8-jadval

Yuklama rejimi	g	pk	pt	q	olinish
Maksimal shamol rejimi	2.95	0.4877	0.53	2.999
Shamolli muz rejimi	0.83	0.3506	0.52	3.824	Hisobiy rejim

Kontakt simlarining tarangligi, daN, uning markasiga bog’liq ravishda (kompensator K=const ko’ra) 9 jadvaldan tanlanadi.

9-jadval

MФ – 85 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	850
БрФ – 85. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	950
MФ – 100, MФO – 100, НЛOл0,04Ф – 100. . . . . . . . . . . . .	1000
БрФ – 100, БрФ – 100. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..	1300
MФ – 150, НЛOл0,04Ф – 150, НЛOл0,04ФО – 150. . . . . .	1500
БрФ – 150, БрФО – 150. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..	1800
2MФ – 100, 2MФО – 100, 2 НЛOл0,04Ф – 100, БрФ-120. . . . .	2000
2 БрФ – 100, 2 БрФО – 100. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .	2600

Ushlab turuvchi trosning hisobiy rejimdagi tarangligi T va kontakt simlari salqi bo’lmagan rejimdagi T₀ (ilova: 1.4-jadvaldan olinadi) osma turiga ko’ra tanlanadi: kompensatsiyalangan osmada ushbu taranglik kompensatorlar sababli bir xil, .



Kontakt tarmog‘ini dinamika jarayonlari
Kontakt tarmog'ining dinamik ko'rsatkichlariga ta'sir qiluvchi parametrlar

№	Kontakt tarmog‘i parametr-lari	160 km/s gacha		161 km/s dan 250 km/s gacha		251 km/s dan 350 km/s gacha	O‘lchov birliklari
		o‘zgar.	o‘zgaruv.	o‘zgar.	o‘zgaruv.	o‘zgarmas
1	Tayanch oldida tok qabul qilgich o’tish onida kontakt simining ruxsat etilgan ko’tarilishi (iqlim ta’siri hisobga olinmagan holda)	100	120	100	120	120	mm
2	Eng yuqori tezlikli aerodinamik tashkil etuvchini hisobga olingan holda kontakt tarmoqga tok qabul qilgichning ruxsat etilgan ta'siri	180	180	200	200	220	N
3	Kontakt simning ruxsat etilgan og’ishi	3	3	1	1	1
4	Oraliq o‘rtasida tayanch ostidagi elastiklik	0,3 0,4	0,3 0,4	0,2 0,3	0,2 0,3	0,15 0,2	mm/N
5	Elastiklik notekislik koeffitsienti	1,3	1,3	1,2	1,2	1,2

2. 
   Yo‘lning to‘g‘ri va egri uchastkalari oraliqlarining ruxsat etilgan maksimal uzunligini hisoblash.
   

Tayanchlar orasidagi masofani kontakt osmasi berilgan shamol tezligi qiymatida og‘ishi hisobi bilan aniqlanadi. Bunda shamolning simda yaxlanish bo‘lmagan holda yoki yaxlanish jarayoni boshlanayotgan holdagi ta’siri simning berilgan vertikal holatini saqlagan holatdan kelib chiqib aniqlanadi.

Oraliqlarning ruxsat etilgan maksimal uzunligini dinamik hisoblash usulining yaqinlashtirilgan formulasidan foydalaniladi. Unga ko’ra oraliqlarning ruxsat etilgan maksimal uzuligi:
yo'lning to’g’ri qismlarida
; (12)
yo'lning egri qismlarida
(13)

bu yerda, K –kontakt simining nominal tarangligi, daN;

R – yo’lning egrilik radiusi, m.
B_to’g’ri va B_egri larni aniqlashimiz lozim :
(14)
(15)
bu yerda, K –kontakt simining nominal tarangligi, daN;
b_krux. – kontakt simining tok qabulgich o‘qidan ruxsat etilgan eng katta gorizontal og‘ishi; (yo’lning to‘g‘ri qismida - b_krux= 0,5 m, egri qismida – b_krux= 0,45 m);
a - kontakt simining zigzagi, yo’lning to‘g‘ri qismida – a_t =0,3 m, egri qismida a_e =0,4 m;

Tayanchlarning kontakt simi va ushlab turuvchi tros sathida shamol yuklamasi ta’sirida egilishi hamda va koeffisientlarning qiymati shamol tezligi v ga bog’liq bo’ladi:

10-jadval

	m/s	25 gacha	30	35	40
	m	0,01	0,015	0,022	0,03
	m	0,015	0,022	0,03	0,04
	to'g’ri qismida	0,877	0,866	0,850	0,832
	egri qismida	0,840	0,835	0,828	0,820

Hisoblar natijalari 11- jadvalga kiritilishi shart.

11-jadval

Oraliqning maksimal uzunligi
Yo‘l uchastkalari	Hisobiy lmax	Tok olish sharti bo‘yicha lmax
To‘g‘ri yo‘l uchun	109.66	60
R1 egri yo‘l uchun	42.9	43
R2 egri yo‘l uchun	52.001	52