Tasdiqlayman” O’ibdo’ Shokirova T. Sh “ ” 2012 yil nazariy dars rejasi

Ma 'mwiy huquqbuzarlik va javobgarlik
Ma 'imtriy javohgar/ik choralari vakolatli organ yoki mansabdor shaxsning ma'muriy huquqbuzarliklar sodir etgan shaxslarga ma'muriy ja/o qo'llashida ifodalanadi.
Ma 'muriv javobgarlik — javobgarlikning barcha belgilari xos bo'lgan yuridik javobgarlikning maxsus turi.
Ayni paylda qonunda javobgarlikning aynan shu turiga xos bo'lgan alomatlari belgilangan va ulardan ijro etuvchi hokimiyat organlari yetarlicha ko'p foydaianadilar.
Ma'muriy javobgarlik — ijro etuvchi va sud hokimiyatining maxsus vakoiatli organlari va mansabdor shaxslari aybdorga belgilaydigan ma'muriy jazolar tizimi.
Ma'muriy javobgarlikni qo'llash uchun asos vazifasini ma'muriy huquqbuzarlik bajaradi. Ma'muriy huquqbuzarlik deb jamoat. yoki davlat tartibiga. davlatning yoki shaxsning mulkiga, fuqarolarning huquq va erkinliklariga tajovuz qiladigan hamda sodir etilgani uchun qonunda ma'muriy javobgarlik nazarda tutilgan g'ayriqonuniy, aybli (qasddan yoki ehtiyotsizlik orqasida sodir etilgan) harakat yoki harakatsizlikka ayliladi. Ma'muriy huquqbuzarliklar, xuddi jinoyatlar kabi, jamiyat uchun xavflidir, ulardan faqat ushbu xavf darajasi bilangina farq qiladi.
Ma'muriy huquqbuzarlik sodir etilgan paytga kelib 16 yoshga to'lgan shaxslar ma'muriy javobgarlik subyektlari bo'lishi mumkin. Ma'muriy huquqbuzarliklarni sodir etgan 16yoshdan 18 yoshgacha bo'lgan shaxslarga nisbatan voyaga yetmaganlar ishlari bo'yicha komissiyalar to'g'risidagi nizomda nazarda tutilgan choralar qo'llaniladi.
Mansabdor shaxslar, ya'ni hokimiyat qarorlari chiqarishga vakolati bo'lgan rahbarlar ham xizmat vazifalarini lozim darajada bajarmaganliklari uchun ma'muriy javobgarlikka tortiladilar. Bunda mansabdor shaxslar nafaqat o'zlarining, balki qo'l ostidagi ularga bo'ysunuvchi va tegishli qoidalarni buzgan xodimlarning ham harakatlari yoki harakatsizliklari uchun ma'muriy javobgarlikka lortiladilar.
Mansabdor shaxslarning ma'inuriy javobgarliklari ularga nisbatan ular xizmat bo'yicha bevosita bo'ysunmaydigan organlarning mamuriy-huquqiy chora qo'llashini anglatadi. Masalan. yong'in nazorati organlari yong'in xavfsizligi qoidalarini buzganligi uchun korxona rahbariga ma'muriy jarima soladi.
Ushbu masalaning amaliy ahamiyati shundaki, huquqbuzarliklar uchun ma'muriy javobgarlik ular o'z tabiatiga ko'ra amaldagi qonunlarga muvofiq jinoiy javobgarlikka olib kelmagan taqdirda qo'llaniladi.
Ma'muriy javobgarlikning asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi:

• 
  ma'muriy javobgarlikni qonun ham, ma'muriy huquqbuzrliklar to'g'risidagi normalar ham belgilaydi. Undan farqli ravishda, jinoiy javobgarlik faqat qonunlar bilan belgilanadi;
  
• 
  ma'muriy javobgarlik uchun — ma'muriy huquqbuzarliklar,jinoiy javobgarliklar uchun esa —jinoyat sodir etilishi asos bo'lib xizmat qiladi;
  
• 
  ma'muriy javobgarlikka 16 yoshga to'lgan aqli raso shaxs tortilishi mumkin, jinoiy javobgarlikka esa 14-16 yoshdan, ayrim jinoyatlar uchun 13 yoshdan ham jazoga totish mumkin. Ma'muriy javobgarlik subyektlari fuqarolar, mansabdor shaxslar, voyaga yetmaganlar va boshqalar bo'lishi mumkin;
  
• 
  ma'muriy huquqbuzarlik uchun ma'muriy jazo, jinoyat uchun esa jinoiy jazo qo'llaniladi;
  
• 
  ma'muriy jazoni ijro etuvchi hokimiyatning keng doiradagi vakolatli organlari va mansabdor shaxslari, fuqarolarning o'zini- o'zi boshqarish organlari hamda sudlar (sudyalar) qo'llaydilar;
  
• 
  ma'muriy jazoni organlar va mansabdor shaxslar o'zlariga bo'ysunmaydigan huquqbuzarlarga nisbatan qo'llaydilar;
  
• 
  ma'muriy jazoni qo'llash sudlanganlikni va ishdan bo'sha- tishni keltirib chiqarmaydi. Ushbu jazo qo'llanilgan shaxs belgilangan muddat davomida ma'muriy jazoga tortilgan deb hisoblanadi;
  
• 
  ma'muriy javobgarlik choralari ma'muriy huquqbuzarlikka doir ishlami yuritishni tartibga soluvchi qonunlarga muvofiq qo'llaniladi.
  Jinoyat ishlari jinoyat-protsessual qonunlarga muvofiq ko'rib chiqiladi.