Tasdiqlayman” O`tibdo` Z. N. Xolmuxammedova “ ” 2023 yil

3-osqich. Yakuniybosqich (10 daq.)	Mashg’ulot yakuni Faol ishtirok etgan o’quvchilarni javoblarini izohlab baholahdi va rag’batlantiradi. Uyga vazifani berilishi Kelgusi mashg’ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yuriqnoma beradi. (7-ilova)
Baholari bilan tanishadilar. Topshiriqni yozib oladilar

Blist-so’rov savollari

№		Savol		Javob
1.
2.
3.
	20-MAVZU		FAZALARNI ENERGIYA MANBAI VA ISTEMOLCHIGA YULDIZSIMON VA UCHBURCHAK SHAKLIDA ULASH

REJA;

10. 
    FAZALARNI ENERGIYA MANBAI ULASH
    
11. 
    FAZALARNI ENERGIYA MANBAI VA ISTEMOLCHIGA YULDIZSIMON SHAKLIDA ULASH
    
12. 
    FAZALARNI ENERGIYA MANBAI VA ISTEMOLCHIGA UCHBURCHAK SHAKLIDA ULASH
    

Uch fazali zanjirlarda generator, transformator chulg’amlari va iste’molchilar ikki xil sxemada: “yulduz” (Ү) yoki “uchburchak” (∆) usulida ulanadi.

Elektr zanjirlarda uch fazali simmetrik iste’molchilarni “yulduz” sxemasidan “uchburchak” sxemasiga o’tkazib ulanganda, liniyadagi tok 3 hamda iste’molchining quvvati 3 martaga ko’payadi. Ushbu xususiyatdan amaliyotda keng miqyosda foydalaniladi.

Uchburchak va yulduzcha shakl almashtirishlar murakkab elektr zanjirlarini hisoblashda qo’llaniladi. Biror elektr zanjiri berilgan bo’lsin. 1.13- rasm.

Elektrotexnika asoslari nazariyasi va amaliy bilimlariga asoslanib, "yulduzcha" ulanish usuli elektr motorining silliq va yumshoq ishlashiga imkon beradi. Ammo shu bilan birga, bu usul dvigatelning texnik tavsiflarda ko'rsatilgan barcha quvvatga erishishiga imkon bermaydi.

Fazali sariqlarni "uchburchak" sxema bo'yicha ulash orqali vosita tezda maksimal ish kuchiga erisha oladi. Bu ma'lumotlar varag'iga ko'ra, elektr motorining to'liq samaradorligidan foydalanish imkonini beradi. Ammo bu ulanish sxemasi o'zining kamchiliklariga ega: yuqori boshlang'ich oqimlari. Oqimlarning qiymatini kamaytirish uchun dvigatelni yumshoqroq ishga tushirish imkonini beruvchi boshlang'ich reostat ishlatiladi.
Yulduzli ulanish va uning afzalliklari

Elektr dvigatelining uchta ishchi o'rashining har biri ikkita terminalga ega - navbati bilan boshi va oxiri. Barcha uchta o'rashning uchlari neytral deb ataladigan bitta umumiy nuqtaga ulanadi.

Zanjirda neytral sim mavjud bo'lsa, sxema 4 simli deb ataladi, aks holda u 3 simli hisoblanadi.
 
Terminallarning boshlanishi ta'minot tarmog'ining tegishli fazalariga ulanadi. Bunday fazalarda qo'llaniladigan kuchlanish 380 V, kamroq - 660 V.