- Тебраниш тизими энергиясини сарф бўлиши натижасида, вақт ўтиши билан аста-секин тебранишнинг пасайиши тебранишнинг сўниши деб аталади.
- . Тебраниш сўнишининг сабаблари
- Механик тизимларда – ишқаланиш кучи.
- Электр тизимларида – иссиқлик ва электромагнит тўлқинлар нурланишига боғлиқ энергиянинг йўқолиши, ҳамда электрик ва магнит гистерезиси ҳисобига диэлектрик ва ферромагнетикларда иссиқлик сарфланиши
Эркин сўнувчи тебранишлар | | | - Механик тебраниш — эластиклик кучи ва ишқалиш кучи –
- таъсирида m массали пружинали маятникнинг бажарадиган кичик тебранишлари.
- ( r – қаршилик
- коэффициенти)
| - электромагнит тебранишлар —R қаршилик, L индуктивлик ва C сиғимдан иборат бўлган тебраниш контуридаги тебранишлар.
| Гармоник тебранишларни қўшиш Qaytaruvchi kuch og‘irlik кuchi (mg) ning (g-og‘irlik kuchi tezlanishi) boshlang‘ich osma holatga qarab ipga perpendikulyar yo‘nalgan P1 tashkil etuvchisidan iborat bo‘ladi; ip bо’yicha yo‘nalgan tashkil etuvchisi P2 esa ipning reaksiyasi bilan muvozanatlashadi. Ko‘rinib turibdiki, mayatnik og‘irligining bizni qiziqtirayotgan tashkil etuvchisi mg sin ga teng, biroq sin= X/L bo‘lganligi uchun qaytaruvchi kuch uchun P1=- mgx/l ifoda hosil bo‘ladi va demak, qaytaruvchi kuch koeffitsiyenti k= mg/l ga teng bo‘ladi. Umumiy formuladan mayatnikning tebranish davrini topamiz: - Qaytaruvchi kuch og‘irlik кuchi (mg) ning (g-og‘irlik kuchi tezlanishi) boshlang‘ich osma holatga qarab ipga perpendikulyar yo‘nalgan P1 tashkil etuvchisidan iborat bo‘ladi; ip bо’yicha yo‘nalgan tashkil etuvchisi P2 esa ipning reaksiyasi bilan muvozanatlashadi. Ko‘rinib turibdiki, mayatnik og‘irligining bizni qiziqtirayotgan tashkil etuvchisi mg sin ga teng, biroq sin= X/L bo‘lganligi uchun qaytaruvchi kuch uchun P1=- mgx/l ifoda hosil bo‘ladi va demak, qaytaruvchi kuch koeffitsiyenti k= mg/l ga teng bo‘ladi. Umumiy formuladan mayatnikning tebranish davrini topamiz:
- ()
Do'stlaringiz bilan baham: |
