Телевидениянинг жамиятдаги роли ва ривожланиш боскичлари. «Телевидение»

Айирма ранг сигналлари:
E’_Y сигнали алоҳида узатилиши туфайли ранг сигналларида рангни равшанли узатилмайди, яъни
E’_R–Y = E’_R – E’_Y; E’_G–Y = E’_G – E’_Y; E’_B–Y = E’_B – E’_Y
Уч айирма ранг сигналининг фақат иккитаси E’_R–Y ва E’_B–Y сигналлар узатилади. Учинчи сигнал қабул қилувчи қурилмада, шу сигналлардан қуйидаги ифодага биноан тикланади:
E’_G–Y = – 0,51E’_R–Y –0,19E’_B–Y
12-Маъруза


Рангли телевидение системалари. ПАЛ, НТСК, СЕКАМ системалари.
PAL рангли телевидение тизими – 1966 йили Telefunken фирмаси томонидан ишлаб чиқарилган ва Олмония, Буюк Британия, Швеция, Австрия, Норвегия, Белгия, Дания Испания ва Италия давлатларида стандарт сифатида қабул қилинган. Хозирги вақтда дунёда энг кенг тарқалган тизим бўлиб у Африка, Осиё, Австралия ва жанубий Америка қитасидаги бир қанча давлатларда қабул қилинган. Тизимни тўлиқ номи Phase Alternation Line, яъни сатрлар бўйича фазани олмашишини англатади.
Бу тизим NTSC модеризацияланган нусҳаси бўлиб, ундаги энг катта нуқсони бўлмиш сигнални узатилишида кирадиган фаза бузилишини бартараф қилади ва рангни асл кўринишини сақлаб қолади. PAL тизимда NTSC даги каби ранглилик сигнали шакллантирилади ва ёруғлик сигнали билан қўшилади. Ундан фарқи ранглилик сигнални шакллантиришда ҳар кейинги сатрда қизил айирма ранг сигнали U_R–Y нинг фазаси 180^о ўгирилади. Телевизорда қабул қилинган сигналдан ранглилик сигнали NTSC дек ажратилади ва ушлаб турувчи йўлга узатилади. Ушлаб турувчи йўл сигнални бир сатр давомида сақлайди ва навбатдаги сатр сигнали келиши билан ушлаб турилган сигнал билан қўшиш ва айириш амали бажарилади. Бунинг натижасида олинган сигналлар NTSC тизимидак синхрон детекторга узатилади ва айирма ранг сигналлари ажратиб олинади.
Алоқа каналида критилган фаза нотекислиги ранглилик сигнали u_s векторини хақиқий холатидан бурчакка оғдиради. Қабул қилинган u’_s, u’’_s векторлари бучакка оғади, иккинчи сатр вектор 180^о ўгирилганлиги сабабли, хақиқий қийматига u_s нисбатан u’_s, u’’_s векторлари икки томонида симметрик жойлашади. Қўшиш натижасида олинган вектор ҳақиқий йўналишини тиклайди, аммо амплитудаси ўзгаради. Бу эса фаза хатосини амплитуда хатосига айланитради (графикка қаранг).
PAL тизимида айирма сигналларни U ва V ҳарфлари билан белгиланади. U = 0,493 E’_B–Y, V = 0,877 E’_R–Y, бу ерда коэффицентлар компрессия қийматлари, уларни вазифаси NTSC тизимидек. Айирма ранг сигналари частота бўйича 1,3 МГц чегараланган. Остки олиб борувчи частота f_s сатр частотасининг тоқ қийматини чорак қисмига кадр частотасини қўшиш орқали олинади, яъни fs = 1135 fz/4 + fn .
Рангни синхронловчи NTSC тизимидек сатр сўндирувчи импульс оралиғида сатр синхронловчи импульсдан сўнг жойлаширилади. PAL тизимида бу синхросигнал u_v қайси фазада (90^о ёки 270^о) узатилаётгани тўғрисида маълумотга эга бўлиши керак.

NTSC схемаси

SECAM

Кодер тизими SECAM

СИСТЕМА ЦТ PAL

PAL тизими

13-маъруза