Tema-1: Arxitektura hám qurılısta zamanagóy texnologiyalarınan

1-lekciya

Tema-1: Arxitektura hám qurılısta zamanagóy texnologiyalarınan paydalanıwdıń tiykarǵı baǵdarları. Informaciyalıq ónimler. Informaciya hám maǵlıwmatlardıń xarakteristikaları. Informaciyalıq texnologiyalar.

Arxitektura hám qurılısta informaciyalıq texnologiyalardıń tez pát penen járiyalanıwı zamanagόy texnologiyalardıń qollanıw bόlimlerin keńeytedi. Házirgi waqıtta Arxitektura hám qurılısta zamanagόy informaciya texnologiyaların rawajlanıp atırǵan bόlimlerin ayrıqsha atap όtiw múmkin. Olar:

1. 
   Oqıw maqsetrlerindegi programmalıq tiykarlardıń múmkinshiliklerin oqıtıw tiykarı, úyreniw obekti hám informaciyalardı qayta islew tiykarı sıpatında járiyalaw.
   
2. 
   Oqıw metodikalıq kompleksler jaratıwda, oqıw kόrsetiw ásbapları hám kompyuter tiykarları múmkinshilikleriniń integraciyasi.
   
3. 
   Multimediya sistemaların jaratıwda, kompyuterler hám audio-video informaciyalardı uzatıw tiykarları múmkinshilikleriniń integraciyasına erisiw.
   
4. 
   Jasalma intellect Sistema múmkinshiliklerinen intellectual oqıtıw sistemaların jaratiwda paydalanıw.
   
5. 
   Global hám local kompyuter tarmaqları arqalı informaciya almasıwın tamiyinlewshi telekommunikaciya tiykarlarınan paydalanıw.
   
6. 
   Informaciya almasıwınıń jańa texnologiyası – bul real waqıt rejiminde stereoskopik súwretlew sisteması, yaǵnıy «Virtual haqıyqatlıq» esaplanadı.
   

Zamanagόy informaciya texnologiyalarınıń bilimlendiriw sistemasında járiyalanıw analizi olardıń:
* Oqıwshıǵa dunya júzilik bilimlerdi iyelewine;
* Úyrenilip atırǵan waqıya hám proseslerdi modellestiriw arqalı pán tarawın tereńnen όzlestiriliwine;
* Oqıw iskerligin dúziwdıń hár qıylilıǵı esabınan oqıwshınıń όz betinshe islew iskerliginiń keńeyiwine;
* Interaktiv baylanıs múmkinshilikleriniń járiyalanıwı tiykarında oqıw prosessin individuallastırıw hám differensiallastırıwǵa;
* Jasalma intellect sisteması múmkinshiliklerinenpaydalanıw arqalı oqıwshıda oqıw materialların όzlestiriw strategiyasın iyelewine;
* Jamiyettiń hár bir aǵzasında informaciya madeniyatıniń dúziliwine;
* Úyrenilip atırǵan prosses hám waqiyalardı kompyuter texnologiyaları tiykarında usınıw, oqıwshılarda qızıǵıwdı hám aktivlikti asırıw tiykarı sıpatında ayrıqsha áhmiyetke iye ekenligin kόrsetti.
Jańa pedagogikalıq hám informaciya texnologiyaların bir-birinen ajıratıw múmkin emes, sebebi jańa pedagogikalıq texnologiyalardıń keńnen járiyalanıwı bilimlendiriw paradigmasın όzgertedi hám tek ǵana zamanagόy informaciya texnologiyaları ǵana jańa pedagogikalıq texnologiyalardıń múmkinshiliklerinen nátiyjeli paydalanıwdı támiyinley aladı.
Jergilikli hám zamanagόy informaciya texnologiyaları qarawındaǵı pedagogikalıq bilimlendiriwlerdiń kόrsetkishlerin salıstırıw informaciyalastırılǵan pedagogikalıq bilimlendiriwdiń keleshegi barlıǵı anıq kόrsetti. Bunı tόmendegi pikirler tiykarında da tastıyıqlaw múmkin. Jergilikli didaktika όz aldına oqıwshınıń aqılıy rawajlanıwın tezletiwdi, oqıw iskerliginiń tájiriybe hám kόnlikpelerin, bilimdi όzlestiriw prosessin optimallastırıwdı támiyinlewshi metodikalıq usıllardı jaratıwǵa qaratılǵan oqıtıw teoriyasın jetilistiriwdi maqset etip qoyadı.

Informaciyalasqan pedagogicalıq Arxitektura hám qurılısta didaktika hám informaciya jamiyet aǵzasınıń intellectual rawajlanıwın tezlestiriw zárúrligin anıqlawshı bilimlendiriw maqsetlerine erisiwdi támiyinlewge baǵıtlanǵan pedagogikalıq tásirge iye bolıp, shaxstıń intellectual iskerligin kόrsetiwdi hám rawajlanıwın όziniń maqseti etip qoyadı. Bul maqsetke, zamanagόy informaciya texnologiyalarınıń múmkinshiliklerin járiyalaw arqalı ǵana tolıq erisiw múmkin.
Jergilikli didaktika oqıwshınıń όz betinshe islewine itibar bermegen halda, ásirese kόrgizbeli túsindiriw usılın usınadı. Oqıwshılardıń kόrkem όnerin rawajlandırıw hám όz betinshe iskerligin aktivlestiriwdiń ayırım kόrinisleri mashqalalı oqıtıw, oqıtıwdı algoritmlew teoriyalarında όz kόrinisin tapqan. Bul teoriyalarǵa tiyisli pikirlerdiń nátiyjeli járiyalanıwı bilim sapasınıń artıwına oqıw materiyalların όzlestiriwge jumsalatuǵın waqıttıń tejeliwine, aqılıy iskerliklerdiń asıwına alıp keledi. Biraq bulardıń barlıǵı oqıtıwdıń metodların hám qurallarınan qanday paydalanıwǵa hám onıń dárejesine baylanıslı.
Zamanagόy informaciya texnologiyaları ortalıǵında didaktika, zamanagόy informaciya texnologiyalarınan aktiv paydalanıw arqalı bilimlerdi όz betinshe όzlestiriwge baǵitlanǵan oqıw iskerliginiń keń sızıqlı túrlerin usınadı. Bul ortalıqtaǵı didaktika pikirlewdi, shaxstıń iskerligi hám múmkinshiliklerin, estetik tárbiyanı, onda informaciya mádeniyatın tárbiyalawdı, bilimlerdi όz betinshe όzlestiriwdi, oqıw-informaciya iskerligi boyınsha tájiriybe hám kόnlikpelerdi rawajlandıradı.
Joqarıdaǵılardı esapqa alıp, zamanagόy informaciya texnologiyaların járiyalawdıń pedagogkalıq maqsetleri bayanlanadı. Informaciya texnologiyaları oqıwshı shaxstıń:

• 
  pikirlewin;
  
• 
  estetikalıq tárbiyasın;
  
• 
  kommunikativ qábiliyetin;
  
• 
  optimal qarar qabıllaw tájiriybesin;
  
• 
  informaciya mádeniyatınıń rawajlanıwın támiyinleydi.