Tema 13. Polikondensaciyalanıwda molekulyar massaǵa tásir etıwshı faktorlar reje

Polimerlerdi sintezlewdiň basqa usillari
Oligomerler, bloksopolimerler, soboksopolimerler.
V.Korsȟok tărepinen asȟilğan polirekombinatsiya reaktsiyasinda polikondensatsiya ȟăm polimerlewdiň ayirim tărepleri birlesken. Ŏziniň radikal mexanizmi boyinsȟa ol polimerleniwge, almasiw protsessi bolğani usȟin bolsa, polikondensatsiyağa uqsaydi. Bunday rekombinatsiyağa misal retinde paradiizopropil benzoldiň initsiyator tarqaliwinan payda bolğan radikal menen ŏz-ara tăsir etisiw reaktsiyasin kirgiziw mŭmkin.


CȞ₃ CȞ₃ CȞ₃ CȞ₂
CȞ CȞ CȞ C →
CȞ₃ CȞ₃ -RȞ CȞ₃ CȞ₃


2Ȟ(CȞ₃)₂C C(CȞ₃)₂ – (CȞ₃)₂C C(CȞ₃)₂

Soňği jillari JMB sintezi ȟăm texnologiyasinda polimerlik oligomerler ăȟimiyetke iye bolip, olardiň toyinbağan molekulasinda yaki aktiv funktsional gruppalar bolip, olar polimerleniw, polikondensatsiya ȟăm polibirigiw reaktsiyasina kirisedi.

Oligomerlerge qiziğiwsȟiliqtiň jăne bir usili, olarğa kletka isȟindegi fermentler, garmonlar, antibiotik ȟăm basqa fiziologik aktiv zatlar kiredi. Oligomerdiň molekulyar massasi makromolekulaniň segmentlerine tuwri kelip, olar usi polimer gomolog qatarina kiriwsȟi jeke birikpeler sipatinda aliniwi mŭmkin. Bularğa fiziko-ximiyaliq qăsiyeti boyinsȟa bir-birinen sezilerli ajiraladi. JMB ğa uqsap monomerlerden sintezlenedi, biraq qatardiň ŏsiwin sȟegaralawsȟi arnawli ilăjlar kŏriledi. Misali: qatardi ŏtkiziwsȟi agentler, galogenler qosiw, polikondensatsiyada monomerlerdiň ekvivalentligin buziw. Polimerlewdi initsiyatordiň joqari qatnasinda jŭrgiziw ȟ.t.b. lardan turadi. Oligomerler suyiqliq yaki jeňil suyiqlanatuğin zatlar boladi. Ădette olar formalanğanda polimerlew protsessi menen alip bariladi. Soniň usȟin onda joqari temperatura ȟăm basim talap etilmeydi. Oligomerler arasindaği elementler aktiv sani polimerdi monomerden aliwğa qarağanda bir qansȟa az. Soniň usȟin, bunda issiliq effekti ȟăm polimerdiň otiriwi az boladi.