Тема жобасы: Электр заряды Электр зарядның сақланыў нызамы

• Тема жобасы:
• Электр заряды
• Электр зарядның сақланыў нызамы
• Кулон нызамы
• Заряд тығызлығы
• Электр майдан кернеўлилиги
• Электр майдан кернеўлилик сызықлары

• Электр зарядларының бар болыўының тийкарғы себеби атомлар болып есапланады.
• Атом оң зарядланған аўыр ядро ҳәм ядро әтирапында бир ямаса бир нешше терис электронлардан ибарат. Табиий жағдайда атомдағы оң ҳәм терис зарядлар муғдарлары тең ҳәм атом электронейтрал.
• Бирақ атом бир ямаса бир нешше электронларды жолғалтыўы ямаса қабыл етиўи мүмкин. Онда оның заряды оң ямаса терис болады, бундай атом ион деп аталады.

• 1 Сүўрет. Атомның әпиўайы модели.

• 1 Сүўрет. Суў молекуласының схематикалық көрниси. Бундай молекула «поляризацияланған» деп аталады, себеби онда зарядлардың бөлиниўи жүз берген.

• Электр заряды

• Электр заряды – бул дене бөлекшелериниң ишки қәсийетлери болып, өз-ара электромагнит тасир қәбилетин характерлейди.
• Электр зарядның өлшем бирлиги– кулон (Кл) – ток күши 1 ампер болған өзгермес электр ток өтип атырған өткизгишдиң кесе кесиминен 1 секунд даўамында ағып өтетуғын заряд муғдары болып есапланады.

• Элементар электр заряд е = 1,602·10–19 Кл
• Элементар терис заряд тасыўшы – электрон. Оның массасы me = 9,11·10–31 кг. Элементар оң заряд тасыўшысы – протон. Оның массасы mр = 1,67·10–27 кг.

• Электр зарядның фундаменьтал қәсийетлери:

• Электр заряд инвариант – оның муғдары санақ системасына, яғный ҳәрекетде ямаса тыныш аўҳалда болыўына байланыслы емес.

• Электр заряд дискрет – ҳәр қандай дене заряды е элементар электр зарядына пүтин есели санына тең.

• Электр заряд аддитив – ҳәр қандай дене системасы (бөлекше) системаға кириўши денелер (бөлекшелер) зарядының жыйындысына тең.

•