Tema: kirisiw. Sintaksis hám onin` izertlew obyekti

Kóp baǵınıńqılı qospa gáp
1. Teń baǵınıńqılı qospa gáp
2. İzbe-iz baǵınıńqılı qospa gáp
1. Teń baǵınıńqılı qospa gáp
Baǵınıńqı gáp −−− Baǵınıńqı gáp −−−−Bas gáp

1.birdey sorawlarǵa juwap beredi, bir túrdegi baǵ. gáp boladı.	Muzı siresip qaq-qaq bólinip jatqan Yassi dáryası báhár samalınıń háwirine tózbey bosasıp, muzdıń hár jerinen qızıl suw tesip, seń júrdi.
2. Mánilik qatnasları birgelkisiz, hár túrli kóp baǵ.g. bayanlawıshları hár túrli formada, hár túrli soarwlarǵa juwap bereip, hár túrli baǵ.ǵap boladı.	Ol ashlıqqa qansha shıdasa da, shólge shıday almay tańlayları kewip, aynalıp kelip qumnıń suwıq jerine kelip awzın basa berdi.
a) sın
b) sebep
v) maqset
g)shárt

2. İzbe-iz baǵınıńqılı qospa gáp
Baǵınıńqı gáp −−− Baǵınıńqı gáp −−−−Bas gáp

1.waqıt+waqıt+bas g.	Jerdiń tońı ketip, báhár jaqınlaǵanda, Turımbet Jumash bayǵa bardı. Sol kúni kún batıpjaǵadaǵı jigildiklerdiń uzın kóleńkesi suw betinen serpilgende, qubladaǵı awıldıń balaları baslap Orınbay jetip keldi.
2.sın+sın+bas g.	Jer silkinip, aspan astı shayqatılǵanday, átiraptı dumanday bolıp tútin orap aldı.
3.sebep+sebep+bas g.	Sizler jarlı-jaqıbay adam bolǵan soń, basqaǵa ketkenshe Shálekeneń malı sizge ketsin dep, kelip otırmız.

1.waqıt+sebep+bas g	Taza hawa kirgennen soń, Tarasqa dem alıw bir qansha ańsatlasıp, maqul kóre basladı.
2 sebep+sın+bas g	A’lleqashan-aq qarlar erip, jerler shúdigarlanıp, báhár iyisi ańqıp tur.
3.sın+sebep+bas g	Geyde kúnniń nurı tósin qıtıqlaǵanday, qara bult oynap shıǵıp jılıssa, shaqmaq shaqqanday álem júzi jarq ete qaladı.
4. shárt+sebep+bas g	Eger jer oylı-bálentli bolsa, bálent jer suwǵa qanbay qalǵanlıqtan, oǵan shigit kógermeydi.

Dánekersiz qospa gáp
Dánekersiz qospa gáptiń jay gáplerin baylanıstırıwshı qurallar
1. leksikalıq 2. morfologiyalıq 3. intonaciyalıq qurallar.
Túrleri:
1. Birgelkili quramalı dánekersiz qospa gáp
2. Birgelkisiz quramalı dánekersiz qospa gáp

1. leksikalıq korrelyat − dásl. jay gápte qoll., sońǵı jay gápte ózi yamasa soǵan qatnaslı sóz qoll., birdey yamasa hár túrli formada keledi. a) atlıq, subst. almasıq+almasıq, atlıq __	Xojalıqtaǵı mallarǵa ot-jem beriwdiń ratsionı dúzilip, ol kórnekli jerge ilinip qoyıldı. Awıl arasınan qoylarǵa juǵımlı ot-shóper jıynalıp, olar qoy qoranıń qasına gúdilenip qoyıldı. Esińizde me, elime bilimli adamlar kerek dedińiz, sonı esapqa alıp sawatlı axundı elińizge baspúkil jiberdik. Kóksuwdıń átirapı jazda jasıl japıraqlı shóplerdi jamılsa, (ol) qısta qáhárli qıstıń mákanı boladı.
b) leks. korr. dásl. gápte kelip, pútin qospa gáptke ortaq boladı. −