Тема: Особенности коммуникаций в семье

О И Л А В И Й М У Н О С А Б А Т Л А Р П С И Х О Л О Г И Я С И

Оиланинг ривожланиш босқичлари

• 1. Никоҳгача (никоҳга тайёргарлик)
• 2. Фарзандсиз оила
• 3. Ёш болали оила
• 4. Ўсмир фарзандли оила
• 5. Фарзандлар чиқиб кетгандан кейинги оила
• 6. Эр хотиндан бирининг ҳаётдан кетиши

Оиладаги самарали муносабатлар шартлари:

• 1. Муносабатнинг очиқлиги – мулоқотда янгилик ҳисси;
• 2. Коммуникациядаги фаоллик;
• 3. Мулоқотдаги самимийлик (конгруэнтлик);
• 4. Оила ҳақида тасаввурларнинг ўхшашлиги, қадриятлардаги умумийлик, “БИЗ” тасаввурининг устунлиги ва оилавий онгнинг мавжудлиги;
• 5. Вербал ва новербал маълумотларнинг ўзаро зид эмаслиги

Оиладаги самарали муносабатлар шартлари:

• 6. Ўзгани тинглаш ва унга қайта алоқа бериш;
• 7. Ўзгани қабул қилиш ва унга баҳо бермаслик;
• 8. Муҳаббатни, эмпатияни намоён қилиш, қўллаб қувватлаш ва ўзаро ҳурматни намоён қилиш;
• 9. Оила тилини яратиш.

Оилавий муносабатдаги қийинчиликлар сабаблари:

• Эр хотиннинг коммуникатив малакаси паст
• Ноўрин мурожаатларни айтиш

Ноўрин мурожаатлар

• Буйруқ бериш, тўғридан тўғри йўриқнома бериш;
• Огоҳлантириш, қўрқитиш;
• Бир нарсани такрорлайвериш;
• Маслаҳатлар, тушунтиришлар;
• Мантиқий асослаш;
• Негатив баҳолаш;

Ноўрин мурожаатлар

• Кулгуга олиш;
• Мақтов;
• Хулқ, ҳаракат сабабини тушунтириш, диагноз қўйиш;
• Таъқиб остига олиш, сўровлар;
• Юпатиш;
• Диққатни бошқа нарсага кўчириш, муаммодан қочиш

Оиладаги ўзаро муносабатлар турлари (С.В. Ковалев, 1987):

• Ҳамкорлик
• Манфаатга асосланган муносабатлар
• Мусобақа
• Рақобат
• Антагонизм - Қарама қарши туриш

Дисфункционал оиладаги муносабатлар

• Рақобат – эр хотин ўртасида тез тез ўтадиган жанжаллар,
• Ёлғон ҳамкорлик – кўринишидан ижобий муносабатлар асосида ўзаро қўллаб қувватлаш ва эмоционал ёрдам йўқ
• Изоляция- дистант муносабатлар