Tema: Tabiyiy ham jinisiy tañlaw teoriyalari Jobasi

Tema: Tabiyiy ham jinisiy tañlaw teoriyalari
Jobasi:
1. "Evolyuciya" tusinigi tabiyiy tañlaniw teoriyasinin kelip shigiw shartleri.
2.Evolyucion teoriyanin tiykargi shartleri.
3. Tabiyiy tanlaniw teoriyalari.
4. Evolyucion teoriyanin mazmuni.

Evolyucion teoriyanin tiykarshisi bolgan Ch.Darvin 1809-jili 12 fevralda Angliyaniñ Shryusberi qalasinda shipaker shanaraginda dunyaga kelgen.

Evolyucion teoriyanin tiykarshisi bolgan Ch.Darvin 1809-jili 12 fevralda Angliyaniñ Shryusberi qalasinda shipaker shanaraginda dunyaga kelgen.

Jas Darvinnin tabiyiy panlerdi uyreniwge bolgan qizigiwshiliginin kushliligi ham tabiyat qoyninda baqlaw jumislarin alip bariw qabiletinen xabardar bolgan prof. Genslo oni dunya sayaxatina atlanip atrgan "Bigl" kemesine tabiyattaniwshi sipatinda qatnasiwga usinis etedi. Usi kemenin tabiyattaniwshisi sipatinda Darvin 5jil dawaminda Atlantika, Tinish ham Hind okeanlarinda, kopgana atawlarda, Qubla Amerikanin shigis ham batis qirgaqlarinda Avstraliya, Afrikaniñ qubla ulkelerinde boldi ham ol jerlerde qadimgi dawirde ham hazirgi waqitta tarqalgan osimlik ham haywanlar menen tanisti. Ol aldin qirilip ketken ham jasap atrgan haywanlar ortasinda juda kop uqsasliq ham pariqlar bar ekenligin aytip otken.

Ol Arqa ham Qubla Amerika haywanlarin oz ara salistirip, Qubla Amerikada lama, tapir, jalqaw, qurmisqa jewshi, zirxli haywanlar bar ekenligin, olar Qubla Amerikada ushiramasligin aniqladi. Darvinnin tusindiriwinshe qadimgi dawirlerde bul eki ataw jalgiz bir bolgan. Keyinshelli Meksika tawlari sebepli jalgiz ataw ekige bolingen. Natiyjede olardiñ haywanat ham osimlikler aleminde pariqlar payda bolgan. Darvindi, asirese Qubla Amerikanin batis jagalawlarinan 900km uzaqliqtagi Galapagoss arxipelaginin haywanat ham osimlikler alemi hayran qaldirdi. Ol jerde quslar, jer bawirlawshilar kop ushiraydi. Shimshiq tarizliler otryadina kiriwshi vyuroklar, jer bawirlawshilardan tasbaqalardi harbir atawdagi ozine tan duziliske iye turlerin ushiratiw mumkin. Uliwma alganda, Galapagos arxipelaginin haywanat ham osimlikler alemi Qubla Amerika haywan ham osimliklerine uqsas, biraq ayirim belgi, qasiyetleri boyinsha pariq qiladi.