Темир йул транспортида бошкаришнинг


 Mahalliy ishlarni boshqarish tuzilmasi va uning funksiyalari


Download 1.82 Mb.
Pdf ko'rish
bet34/34
Sana18.02.2023
Hajmi1.82 Mb.
#1212542
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34
Bog'liq
18-1 tytbat

5.4. Mahalliy ishlarni boshqarish tuzilmasi va uning funksiyalari 
Nazorat va tahlil qilish kichik tizimining vazifalari mahalliy ishlarni 
avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlaridagi (MI ABT) tizim foydalanuvchilariga, 
ularning lavozim majburiyatlaridan kelib chiqib, bo‘linma mahalliy ishi sutkalik va 
smenalik rejalarining bajarilish jarayonini uzluksiz nazorat qilib borish imkonini 
beradi. Ularga har bir vagon, stansiya, yuk fronti, yuk jo‘natuvchi yoki yuk qabul 
qilib oluvchiga qadar rejalashtirilgan ko‘rsatkichlar, shuningdek ana shunday 
tafsilotlari bilan birga ularning amalda bajarilganligi haqidagi ma’lumotlar taqdim 
etiladi. 
Bo‘linmada poezdlar va vagonlar bilan amalga oshirilgan operatsiyalarga oid 
ma’lumotlarni maksimal darajada detallashtirish, hamda ularning o‘z vaqtida kelib 
tushishi real vaqt ko‘lamida tashish jarayoniga ta’sir ko‘rsatish, muvofiqlashtirish 
chora-tadbirlarini ishlab chiqib, ularni liniya darajasidagi ABT orqali amalga 
oshirish imkonini beradi. 
Mahalliy ishlarni boshqarish markazlari (MIBM) temir yo‘llar bo‘linmalari 
poligonlarida tashishlarni boshqarish tizimini isloh qilish dasturiga muvofiq 
yaratilib, u temir yo‘lning quyi texnologik tuzilmaviy bo‘linmasi bo‘lib 
hisoblanadi. Hududiy jihatdan MIBM temir yo‘llar bo‘linmalarida joylashadi. 
Axborot jihatidan MIBM temir yo‘l, stansiyalar va yo‘l bo‘linmasi infratuzilmasi 
xo‘jaliklari bo‘linmalari operativ ishchi-xizmatchilari bilan bog‘liq bo‘ladilar. 
Ko‘pincha MIBMlar temir yo‘llar bo‘linmalarining tashish bo‘limi asosida 
tashkil etiladigan mahalliy ishlarni boshqarish direksiyalari tarkibiga kiritiladilar. 
Direksiyalarning asosiy vazifasi MIBM ni qo‘llagan holda bo‘linma poligonida 
mahalliy ishlarni operativ (tezkor) boshqarib borishdan iborat bo‘ladi. 
O‘z faoliyatida MIBM amaldagi qonun hujjatlari, MIBM uning tarkibidan 
o‘rin olgan temir yo‘l boshlig‘i hamda temir yo‘l bo‘linmasi boshlig‘i tomonidan 


138 
tasdiqlangan ko‘rsatmalar, yo‘riqnomalar va boshqa me’yoriy hujjatlar asosida 
faoliyat yuritadi. 
MIBM (direksiya) apparati esa vazifasi tashishlar bo‘limi boshlig‘ining 
operativ ishlar bo‘yicha o‘rinbosari (NODN) tomonidan bajariladigan MIBM 
boshlig‘i va dispetcherlik ishchi-xodimlaridan iborat bo‘ladi: 
- MIBM katta dispetcheri (DNSS); 
- bo‘linma bo‘yicha navbatchi – smena boshlig‘i (DNSO); 
- liniya tumanlari mahalliy ishini tashkillashtiradigan dispetcherlar (DNSU); 
- vagon taqsimlovchi funksiyalariga ega bo‘lgan mahalliy ishlari bo‘yicha 
dispetcher (DNSM). 
MIBM ni boshqarish poligoni sifatida MIBM dispetcherlari boshqarish 
tumanlari bo‘lgan liniya tumanlari yig‘indisi sifatida taqdim etilgan, temir yo‘l 
bo‘linmasi o‘z chegaralarida ishtirok etadi. Har bir liniya tumani mahalliy yukni 
tarqatishda tumanning tayanch stansiyalari bo‘lgan stansiyalariga mahalliy 
poezdlarni shakllantirib boradigan bir yirik texnik stansiyasiga ega bo‘ladi. ana 
shunday yirik va oraliq stansiyalarida mazkur tayanch stansiyasi yuk frontlariga 
xizmat ko‘rsatadigan, shuningdek mahalliy yukni biriktirilgan oraliq stansiyalariga 
tarqatib, ularning yuk frontlariga xizmat ko‘rsatadigan manyovr lokomotivlari 
doimiy ravishda joylashadilar. 
Liniya tumanlari ABTlari dinamik modellari ma’lumotlariga asoslangan 
tizimning funksional tarkibi bo‘linma mahalliy ishini operativ boshqarish 
jarayonining barcha tarkibiy qismlarini qamrab olishi ko‘zda tutilgan. 
Tizim 1-navbatini ro‘yobga chiqarish yuk ortish-tushirish, mahalliy poezdlar 
tayinlanmalarini joriy rejalashtirish va mahalliy yuklarni tarqatishni smena-
sutkalik rejalashtirish vazifalari, bo‘linmada operativ rejalarning bajarilishi va 
mahalliy ishlar borishini nazorat va tahlil qilish vazifalari majmuini yaratishga 
qaratilgan. Tizimda yaratilayotgan AIJlar nazorat qilinayotgan ob’ektlar haqida 
dialog rejimida zarur ishonarli va batafsil boshlang‘ich ma’lumotlarni olish, 
boshqaruv qarorlarini shakllantirish, bir ierarxiya darajasi, hamda MIBM, yo‘l va 


139 
liniyalar darajalari orasidagi boshqaruv ta’sirlarining o‘tuvchanligini ta’minlash 
imkonini beradilar. 
Temir yo‘l bo‘linmasida MI ABT tuzilish bosqichlari quyidagi vazifalarning 
hal qilinishini aks ettiradilar: 
- poligondagi mahalliy ishning mavjud texnologiyasini ABTni joriy qilish 
sharoitlarida takomillashtirish maqsadida tahlil qilish va tuzatishlar kiritish
- liniya, bazaviy, tayanch va birikkan stansiyalar chegaralarini belgilab olish; 
- yalpi kasblar ishchi-xizmatchilari AIJlarini o‘rnatish bilan liniya tumanlari 
poligonlarini qoplash; 
- AIJlarni dasturiy ta’minot bilan to‘ldirish; 
- MI ABT foydalanuvchilarini o‘qitish (o‘rgatish); 
Tugallovchi bosqich MIBMni yaratishdan iborat bo‘lib, bunda MIBMning 
ishlash texnologiyasi ishlab chiqiladi, operativ-dispetcherlik xodimlari tarkibi va 
lavozim majburiyatlari aniqlashtiriladi, AIJ, MIBM, MI ABT loyihalashtirilib, 
funksional jihatdan aniqlashtirilib, avval tajriba sifatidagi, so‘ng sanoat 
ekspluatatsiyasiga topshiriladilar. 
Tizimning ishlashi MI ABT ma’lumotlar bazalari, hamda, odatda, temir yo‘llar 
bo‘linmalari ning hisoblash markazlarida o‘rnatiladigan ilova serverlarida 
ta’minlanadi. 
MI ABTni ishlab chiqish, yaratish va joriy etishni texnik-iqtisodiy jihatdan 
asoslash bo‘linmada mahalliy vagonlar oborotini 16% ko‘proq qisqartirish, 
istiqbolda esa, manevr, olib chiqadigan va uzatadigan lokomotivlar parki va 
lokomotiv brigadalari sonini kamaytirish, shuningdek yuklarni etkazib berish 
muddatlariga rioya qilinmaganligi uchun to‘lanadigan jarimalar o‘lchamlarini 
qisqartirish imkoni mavjudligini ko‘rsatadi. 

Download 1.82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling