Temur va temuriylar davrida madaniy hayot Temur va temuriylar


Download 117.29 Kb.
bet5/9
Sana07.02.2023
Hajmi117.29 Kb.
#1173041
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Temur va temuriylar davrida madaniy hayot

Uning farmoni bilan

  • Uning farmoni bilan
  • 1417 yilda Buxoroda,
  • 1417—1420 yillarda Samarqandda va
  • 1433 yilda G’ijduvonda madrasalar bino qilinadi. Xatto Buxorodagi madrasaning darvozasiga:
  • “Bilim olish har bir musulmon ayol va erkakning burchidir”
  • degan kalima yozib quyiladi. Movarounnaxrning bu uchta qadimiy shaxarlarida barpo etilgan ilmgoxlar, xususan Samarqand madrasasi zamonasining dorilfununi edi.

Ushbu Madrasalarda iloxiyot ilmlari , xadis, tafsir, fiqx (din va shariat konun-koidalari) bilan birga ri-yoziyot (matematika) , xandasa (geometriya), ilmi xay‘at (astronomiya), tibbiyot (meditsina), tarix, geografiya, ilmi aruz (poetika), arab tili va morfologiyasi (qofiya) kabi dunyoviy ilmlar xam o’qitilardi. Ulug’bekning Samarqanddagi madrasasi ikki qavatli, ellik xujrali bo’lgan. Hr bir xujra uch xona:

  • Ushbu Madrasalarda iloxiyot ilmlari , xadis, tafsir, fiqx (din va shariat konun-koidalari) bilan birga ri-yoziyot (matematika) , xandasa (geometriya), ilmi xay‘at (astronomiya), tibbiyot (meditsina), tarix, geografiya, ilmi aruz (poetika), arab tili va morfologiyasi (qofiya) kabi dunyoviy ilmlar xam o’qitilardi. Ulug’bekning Samarqanddagi madrasasi ikki qavatli, ellik xujrali bo’lgan. Hr bir xujra uch xona:
  • qaznoq (omborxona),
  • yotoqxona va
  • darsxonadan iborat bo’lgan.

Tarixiy ma‘lumotlarga qaraganda, madrasada yuzdan ortiq, talaba istiqomat qilgan va ta‘lim olgan. Madrasada zamonasining iqtidorli olimlaridai mavlono Shamsuddin Muhammad Xavofiy yetakchi mudarris bo’lgan. Mashur olimlardan Qozizoda Rumiy, G’iyosuddin Jamshid Koshoniy hamda Mirzo Ulug’bekning o’zi va uning sho-girdi Alouddin Ali Qushchilar turli fanlardan dars berganlar.

  • Tarixiy ma‘lumotlarga qaraganda, madrasada yuzdan ortiq, talaba istiqomat qilgan va ta‘lim olgan. Madrasada zamonasining iqtidorli olimlaridai mavlono Shamsuddin Muhammad Xavofiy yetakchi mudarris bo’lgan. Mashur olimlardan Qozizoda Rumiy, G’iyosuddin Jamshid Koshoniy hamda Mirzo Ulug’bekning o’zi va uning sho-girdi Alouddin Ali Qushchilar turli fanlardan dars berganlar.
  • XVI asrning mashxur adibi Zaynuddin Vosifiy-ning yozishicha, 1420 yilda Madrasa ochilgan kuni birinchi darsni Shamsuddin Muhammad Xavofiy o’qigan. Darsda olimlardan to’qson nafari qatnash-gan, lekin darsning ma‘nisiga Ulug’bek Mirzo bilan Qozizoda Rumiydan boshqa xech kim tushunmagan.

Download 117.29 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling