Temur va temuriylar davrida madaniy hayot Temur va temuriylar

Tarixiy manbalardan ma‘lum bo’lishicha, bu oliy imorat xonalarining devorlarida osmon gumbazi, samoviy jismlar, ularning joylanishi va o’zaro munosabati, sayyoralarning orbita-lari, sobita (qo’zg’almas) yulduzlar, xamda dengiz va okeanlar, tof va dashtlar, iqlim min-taqalariga bo’lingan yer kurrasi va xokazolar tasvirlangan. Xullas, rasadxona ichki devorla-rida koinotu yer kurrasining umumiy manzara-si tasvirlangan bo’lib, shu tufayli bu mavzu mahalliy aholi o’rtasida «Naqshi jahon» deb yuritilgan.

• Tarixiy manbalardan ma‘lum bo’lishicha, bu oliy imorat xonalarining devorlarida osmon gumbazi, samoviy jismlar, ularning joylanishi va o’zaro munosabati, sayyoralarning orbita-lari, sobita (qo’zg’almas) yulduzlar, xamda dengiz va okeanlar, tof va dashtlar, iqlim min-taqalariga bo’lingan yer kurrasi va xokazolar tasvirlangan. Xullas, rasadxona ichki devorla-rida koinotu yer kurrasining umumiy manzara-si tasvirlangan bo’lib, shu tufayli bu mavzu mahalliy aholi o’rtasida «Naqshi jahon» deb yuritilgan.

Rasadxona qurilishida samoviy yoritgichlarni kuzatish va o’rganish borasida xizmat qiluvchi uning asosiy qismi — sudsi faxriy qurilmasiga va uni max-sus o’lchov asbob-uskunalar bilan jixozlashga alohi-da e‘tibor beriladi. Sekstant G’iyosuddin Jamshid mutasaddiligida o’rnatiladi.

• Rasadxona qurilishida samoviy yoritgichlarni kuzatish va o’rganish borasida xizmat qiluvchi uning asosiy qismi — sudsi faxriy qurilmasiga va uni max-sus o’lchov asbob-uskunalar bilan jixozlashga alohi-da e‘tibor beriladi. Sekstant G’iyosuddin Jamshid mutasaddiligida o’rnatiladi.
• Samarqand sekstanti o’sha davrda Sharqda ma‘-lum bo’lgan sekstantlarning eng kattasi hisoblangan. Ali Qushchi uning balandligini Istambuldagi mashxur Avliyo Sofiya ibodatxonasining balandligiga (qariyb 50 m)I qiyos qilgan. Ayni vaqtda Ulug’bek rasadxona qoshida boy kutubxona ham tashkil etib, unda fanning deyarli hamma sohalariga tegishli qariyb o’n besh ming jild kitob saqlagan.