Tabiiy eksperiment (birinchi marta 1910 yilda A.F. Lazurskiy taqlif etgan),
mo‘ljallanishiga ko‘ra sinaluvchida hosil bo‘ladigan zo‘riqishga yo‘l qo‘yilmasligi
va tadqiqotni odatdagi, tabiiy sharoitlarga (dars, suhbat, o‘yin,) ko‘chirish lozim.
Psixologik testlar. Psixologik metodlar faqat tadqiqot maqsadlari uchun
emas, balki sinov maqsadlari uchun ham qo‘llanilishi mumkin.
Test - bu qisqa muddatli topshiriq bo‘lib, uning bajarilishi ba‘zan bir psixik
xodisaning mukammaligining ko‘rsatkichi bo‘lib xizmat qilishi mumkin. Testlar
yordamida ayrim qobiliyatlarning, ko‘nikmalarning, malakalarning bor yo
yo‘qligini aniqlashga, u yoki bu kasb sohasida ishlash uchun layoqatlilik darajasini
va hakozolarni bilishga harakat qilinadi.
Suhbat metodi - yordamchi metod bo‘lib, o‘rganilayotgan muammoni
qo‘shimcha o‘rganishga imkon beradi. Suhbat doimo o‘rganilayotgan vazifaning
maqsadlariga mos kelishi va rejali ravishda tashkil etilishi lozim. Tekshirishning
qanday borishiga va tekshiriluvchining individual xususiyatlariga qarab, suhbat
vaqtida savollarni o‘zgartirish, to‘ldirish, boshqacha qilib berish mumkin.
Psixologiyada odam faoliyatining maxsullarini o‘rganish metodidan ham
foydalanish mumkin. Masalan: yozgan asarlari, chizgan rasmlari, yozib qoldirgan
kundaliklari, xatlari o‘rganiladi. Ayrim kishilarning, ma‘lum bir davr kishilarning
psixikasini ularning faoliyat samarasiga qarab bilsa bo‘ladi.
Mavzu yuzasidan test savollari
1. Psixologiya fanining predmeti bu:
A). Fiziologik jarayonlar. B). axloqiy qoidalar. S). milliy an‘analar. D) ruhiy
hodisalar va ular asosida yetuvchi qonuniyatlar.
2. Jahonda ilk psixologik laboratoriyani tashkil etgan...
A) Vundt. B). Gartli. V). Fеxnеr. D). Yung.
3. Psixik aks ettirishning asosiy xususiyati...
A). konstantlik. B) aktivlik. V). prеdmеtlilik. D). sub‘еktivlik.
5. So‘rov mеtodiga ta‘luqli...
A). proеktiv mеtodlar. B). ekspеrtlarni baholash mеtodi. S) ankеta.
Do'stlaringiz bilan baham: |