Texnik xujjatlarni taqdim qilish

Texnologik talablar;
Xavfsizlik talablari;
Qabul qilish qoidalari;
Atrof-muhitni muhofaza qilish talablari;
Foydalanish bo’yicha ko’rsatmalar;
Belgilar talablari;
Nazorat va ishlab chiqaruvchilarni kafolatlash usullari.

Shuni yodda tutish kerakki, qonunda belgilangan tartibda texnik xususiyatlar ishlab chiqilishi, tasdiqlanishi va ro’yxatdan o’tkazilishi kerak, ularda ushbu me’yoriy va texnik hujjat ishlab chiqarish jarayonining boshlanishiga asos bo’lishi mumkin.
Texnologik ko’rsatma har qanday mahsulotni ishlab chiqarish uchun korxona tomonidan ishlab chiqilgan normativ-texnik ishlab chiqarish hujjatlarining turi. Mahsulotning texnologik jarayonlari va tovarlarni to’g’ridan-to’g’ri mamlakatning iste’mol bozoriga qo’yadigan ma’lumotlarni o’z ichiga oladi. Ushbu hujjatning rivojlanishi 34-son talablariga muvofiq, 34-sonli bir qator mahsulot yoki bir xil mahsulotlar uchun amalga oshiriladi, bu esa ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning rivojlanish va yakuniy natijasini belgilaydigan asosiy bosqichlarni belgilaydi.

Texnologik reglament – asosiy ishlab chiqarishning asosiy usullarini tashkil etish. Texnik shartlar va vositalar, shuningdek texnologik standartlar va korxonada ishlab chiqarish jarayonini amalga oshirish tartibi.
6.1.1. Texnik reglamentlar

Texnik reglament fuqarolarning hayotini yoki sog’lig’ini, jismoniy shaxslarning yoki yuridik shaxslarning mulkini himoya qilish, davlat yoki munitsipal mulk, Hayvonlar va o’simliklarning atrof-muhitni muhofaza qilish, hayoti yoki salomatligi, chalg’itadigan iste’molchilarning oldini olish.

Zararlik xavfi darajasini hisobga olgan holda texnik reglamentlar, zarur bo’lgan talablarni ta’minlash:
· radiatsiyaviy xavfsizlik;
· biologik xavfsizlik, portlash xavfsizligi;
· mexanik xavfsizlik;
· yong’in xavfsizligi;
· sanoat xavfsizligi;
· issiqlik xavfsizligi;
· kimyoviy xavfsizligi;
· elektr xavfsizligi;
· yadro va radiatsiya xavfsizligi;
· elektromagnit Qurilmalar va uskunalar xavfsizligini ta’minlashning bir qismi;
· o’lchovlarning birligi.
Yaqin kelajakda 181 ta texnik reglamentni, shu jumladan yadro va radiatsiyaviy xavfsizlik uchun texnik reglamentlarni rivojlantirish uchun qabul qilinadi.

Texnik hujjatlar — sanoat mahsulotlarini loyihalash, tayyorlash, sinash va ulardan foydalanish, shuningdek, binolar (inshootlar)ni loyihalash, qurish va taʼmirlash uchun zarur boʻladigan grafik va matnli qujjatlar majmui. Asosiy xillari: loyigʻalash va ishchi hujjatlar (qurilishda), konstruktorlik va texnologik qujjatlar (sanoatda), meʼyoriytexnik hujjatlar (standartlar, texnik shartlar, umumiy texnik talablar, yoʻriqnomalar, sinovlar uslubiyati va boshqalar). Texnik hujjatlar maxsus standartlar orqali belgilab qoʻyiladi. Bu standartlarda Texnik hujjatlarni ishlab chiqish, rasmiylashtirish, butlash, ularga oʻzgartirishlar kiritish va sakdash tartibi va qoidalari koʻrsatiladi.
Texnik shartlar — sanoat korxonasida ishlab chiqarilgan mahsulot (buyum, mashina va boshqalar) uchun tuziladigan texnik hujjatlar toʻplamiga kiruvchi hujjat. Unda oʻsha mahsulotga qoʻyiladigan texnik talablar, uni qabul qilish va joʻnatish qoidalari, nazorat qilish usullari, tashish, foydalanish va saqlash shartlari koʻrsatiladi. Texnik talablar mahsulotning asosiy koʻrsatkichlari, oʻlchamlari, xossalari va foydalanish tafeilotlari, sifat koʻrsatkichlari, butliligi va boshqalarni belgilaydi. Qabul qilish va joʻnatish qoidalar I da maxsulotni tayyorlagan korxona uni buyurtmachiga (yoki sotishga) topshirishi va buyurtmachi (yoki xaridor) ning uni qabul qilib olishi paytida mahsulotni sinash tartibi va shartlari oʻz aksini topadi. Nazorat qilish (sinash, analiz qilish, oʻlchash va boshqalar) boʻlimida mahsulotning barcha koʻrsatkichlari va tafeilotlarini aniqlash usullari; namunalarni tanlab olish, sinash jihozlari, asboblari, ashyolari va reaktivlarni tanlash qoidalari; sinovlar, analiz qilish, oʻlchash va natijalarni ishlashga tayerlanish va ularni bajarish uslubiyati belgilab qoʻyiladi. Mahsulotdan foydalanish, uni tashish va saqlash boʻlimida maxsulotni yigʻish, oʻrnatish va qoʻllashga doyr koʻrsatmalar, uni idishga joylash (oʻrash) va tashish kridalari; saqlash joyi, shartlari va muddatiga doyr koʻrsatmalar boʻladi. Texnik shartlarning alohida mahsulot (buyum) yoki bir necha turdagi mahsulot (mahsulotlar guruhi) ga doyr (guruhiy Texnik shartlar) turlari boʻladi. Texnik shartlar muayyan standartlar boʻyicha ishlab chiqiladi. Texnik shartlarlar maxsulotni ishlab chiqargan korxonada tuziladi. Oʻzbekistonda Texnik shartlarni nazorat qilishga doyr masalalar bilan “Oʻzstandart” agentligi shugʻullanadi
Texnik shartlarning tavsifi mahsulot ishlab chiqaruvchisini texnik sharoitlarni belgilash uchun qabul qilingan tartibda amalga oshiradi. Yangi tashkil etilgan korxonalar va birlashmalar uchun texnik sharoitlar uchun belgilash OKP (barcha rus tilidagi mahsulotni klassifikator) va uch bitli ajratilgan namlikning to’rt xonali kodidan iborat quyidagi tuzilishni tavsiya qiladi Ro’yxatdan o’tish raqami, qoida tariqasida, sakkiz bitli OKPO korxonasining sakkiz bitli kodi (barcha Rossiya tomonidan tasdiqlovchi va tashkilotlar), bu texnik shartlarning asl nusxasi va hujjatni tasdiqlash yilining eng yuqori raqami bo’lgan.