Texnologik jarayonlarini kompleks mexanizasiyalash

1-rasm. Mexanizm va avtotransport vositalarini samaradorlik ko‘rsatkichi.

2-rasm. Kompleks mexanizatsiya vositalarining tasnifi.

Robototexnika shu kunda juda tez rivojlanib ketmoqda. Bu esa qo‘l mehnatini

mexanizatsiyalar yordamida bajarilishi ancha tezlashtirilmoqda.
Ayniqsa robototatexnika avtomobilsozlik sanoatida, og’ir metallurgiya
sanoatida keng o‘rin olib kelmoqda.
Paxtasanoatiga ham ushbu texnikani joriy etish uchun ko‘p izlanishlar olib borilmoqda. Buning uchun har bir texnologik jarayonni to‘liq kompleks mexanizatsiyalashtirishga va avtomatlashtirishga juda katta e’tibor berish zarurdir.
Sanoat korxonalaridagi tashiladigan transportlanuvchi yuklarning va ularga mos ravishda yuklash-tushirish ishlarining tannarhi va mehnat hajmi umumiy sanoat korxona tannarhining 25% ni tashkil etadi.
Paxta xom ashyosini qayta ishlash jarayonida ishlab chiqarilgan tayyor mahsulotlarni uzoq masofalarga tashishda ayniqsa mahsulatlarni eksport qilishda quydagi transport vositalaridan temir- yo‘l, suv, havo yo‘li, yuk tashuvchi avtomobil, traktorlar va maxsus yuk transportlovchi transportlaridan foydalanish maqsadga muvofiq bo‘ladi.
Temir-yo‘l transporti- Temir-yo‘l transportidan foydalanishda tashish masofasi 200 km dan kam bo‘lmasligi va vagonlardan temir-yo‘lga tushadigan yuk 220 kN dan oshmasligi kerak. Temir-yo‘l transportiga parovoz, teplovoz, elektrovoz va gazotruvozlar kiradi.
Suv transporti- Suv transporti turkumiga paroxod, teploxod, vodomyot, truboxod, avtomoxodlar kiradi.
Havo yo‘l transporti- Bu mashinalarga samalyotlar, vertalyotlar va dirijabllar kiradi. Bu mashinalar yuklarni uzoq masofaga tashishda boshqa turdagi mashinalarning yurishi va o‘tishi qiyin bo‘lgan botqoq, cho‘l, tog’li joylarda ishlatiladi.