Tizim va signallarni qayta ishlash O’quv uslubiy majmua


qattiq " va " yumshoq


Download 450.29 Kb.
bet43/103
Sana25.10.2023
Hajmi450.29 Kb.
#1721435
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   103
Bog'liq
Tizim va signallarni qayta ishlash O’quv uslubiy majmua-hozir.org

qattiq
" va "
yumshoq
" real vaqt
tizimlari [22].

Qattiq
” real vaqt tizimlari ishlov berish dasturlarini bajarishda hech qanday
kechikishlarga yo‘l qo‘ymaydi, chunki bu ishlash jarayoninig buzilishiga (ishlamay
qolish, rejimdan chiqish, jadvalning buzilishi) yoki hatto to‘xtab qolish va baxtsiz
hodisaga olib kelishi mumkin. Parvozlarni boshqarish tizimlari (samolyotlar, raketa,
sun’iy yo‘ldosh) qattiq tizimlarga misol bo‘lishi mumkin.

Yumshoq
” real vaqt tizimlari uchun ishlov berish jarayonidagi kechikish
juda muhim emas, ammo bu ishlamay qolishi va ishlashning pasayishiga olib kelishi
mumkin. Kompyuter tarmog‘ini boshqarish yumshoq tizimga misol bo‘la oladi.
Agar tizim keyingi qabul qilingan ma’lumot paketini qayta ishlashga ulgurmagan
bo‘lsa, bu ma’lumotlar yo‘qotilishiga olib keladi, ammo tizim ma’lumotlar
uzatishning umumiy tezligini pasaytirish orqali takroriy jo‘natishni ta’minlay oladi.
5.3. Joriy dasturning uzilish rejimi 
SRIB ning real vaqt tizimlarida protsessorlardan foydalanganda, tez-tez ba’zi
bir manbadan kelgan signal bo‘yicha joriy dasturning bajarilishini to‘xtatish zarurati
yuzaga keladi. Bunday vaziyatda (5.3-rasm) joriy dasturning bajarilishi to‘xtatiladi,
uning uzilish paytidagi holati saqlab qo‘yiladi.


76
5.3-rasm. Joriy dasturni to‘xtatish jarayonini amalga oshirish


Vujudga kelgan vaziyatni bartaraf etish uchun mo‘ljallangan, oldindan
yuklangan boshqa maxsus dasturning bajarilishi boshlanadi. Shundan so‘ng,
uzilishdan oldin saqlangan protsessor holati tiklanadi, ilgari to‘xtatilgan dasturning
bajarilishi davom etadi.
Ta’riflangan jarayon protsessorning uzilishi deb ataladi: uzilishga sabab
bo‘lgan signal uzilish so‘rovi; bu signalning manbai uzilish manbai; uzilish sababini
bartaraf etish bo‘yicha harakatlar ketma-ketligi uzilish xizmati tomonidan amalga
oshiriladi va uzilishda bajarilgan dastur uzilish xizmatining muntazamligi bilan
amalga oshiriladi.
Uzilish manbalarining ikki turi mavjud [22]:

apparat ta’minot;

dasturiy ta’minot.
Tashqi va ichki periferik qurilmalar apparat ta’minot uzilishining manbalari
hisoblanadi. Tashqi apparat ta’minot manbasidan uzilish so‘rovi tegishli chiqish
pinidagi faol signaldir. Tashqi uzilish manbalariga, shuningdek, barcha
protsessorlarda mavjud bo‘lgan RESET pinidagi signal orqali bajariladigan
protsessorning dastlabki holatini tiklash (dastlabki holatga o‘rnatish) kiradi.
Dasturiy ta’minotining uzilish manbalariga quyidagilar kiradi:

protsessorning boshqariladigan dasturiy ta’minotining uzilishi uchun
maxsus buyruqlar. Ushbu buyruqlar foydalanuvchi tomonidan dasturning bir yoki
Joriy
dastur
Uzulishlar
uchun
so’rov
i - buyruq
i+1- buyruq
Uzilishlarni boshqarish
dasturostisi
Qaytish buyrug‘i
Kiritilgan
sikl
Qaytish buyrug‘i


77
bir nechta nuqtalarida beriladi va amaliy dasturlarning bajarilishining tegishli


mavqeyini belgilashi mumkin;

istisno vaziyatlarda protsessorning reaksiyasini namoyish etuvchi buyruq
bajarilganda paydo bo‘ladigan boshqarilmaydigan dasturiy ta’minot uzilishlari
(to‘lib qolish, nolga bo‘lish, stek xatosi, yaroqsiz operatsiyalar); maxsus shartlar
uchun uzilishlar avtomatik ravishda ham, dasturning maxsus shartlari mavjud
bo‘lgan nuqtalarida foydalanuvchi tomonidan taqdim etilgan uzilish buyrug‘i bilan
ham xizmat qilishi mumkin.
Dasturiy ta’minot manbaidan uzilish so‘rovi to‘g‘ridan-to‘g‘ri uzilish
buyrug‘i yoki protsessor holatining bitini yoki bitlarini o‘rnatishdir, bu maxsus
holatning paydo bo‘lishini aniqlaydi va mos keladigan holatda avtomatik uzilishga
olib keladi.

Download 450.29 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   39   40   41   42   43   44   45   46   ...   103




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling