Тизимни таҳлил қилиш жараёнида уни бир неча таркибий қисмларга, яъни қуйи тизимларга бўлиш мумкин. Тизимни таҳлил қилиш жараёнида уни бир неча таркибий қисмларга, яъни қуйи тизимларга бўлиш мумкин. Қуйи тизим - бу тизимдан маълум қоидага биноан ажратилган, табиати иҳтиёрий, ўзаро боғланган элементларни бир кисм тўпламидир. Демак, ҳар қандай тизим қуйи тизимдан иборат бўлиб, уларни ҳар бирини мустақил тизим деб қараш мумкин. Агар тизим кириш ва чиқиш йўлларига эга бўлса, яъни тизимларни маълум вақтда модда, энергия, ахборот киргизиш ва чиқариш имконитлари мавжуд бўлса, бу тизимга таркибий объект сифатида қаралади ва бу тизимга динамик тизим деб қаралади. - тизимнинг кўп ўлчовлилиги ( ўзгарувчилар сонининг кўплиги);
- тизим элементларини ўзаро боғланиши кўплиги (бир хил ёки бир хил сатҳдаги элементларда ўзаро боғланиш);
- элементларнинг табиати хилма - хиллиги;
- илмий нуқтаи назаридан кўп боғланишлиги(тизимни турли даражада тасвирлаш зарурлиги);
- тизим тузилишини, уни ташкил қилиш усулларини, элементлар ўртасидаги ўзаро алоқаларни шаклларининг хилма- хиллиги.
- тизим таркиби ва ҳосиятлари ўзгаришининг кўплиги (тизимнинг тузилиши, таркиби ва алоқаларнинг ўзгарувчанлиги);
- кўп мезонлик( қуйи тизимлар учун маҳаллий мезонлар ва бутун тизим учун умумий мезон, уларнинг ўзаро зиддиятлари).
- Элемент – тизимнинг оддий бўлинмайдиган қисми.
- Тизимости (подсистема) – тизимнинг бўлинадиган қисми бўлиб, у бирор функцияни мустақил равишда бажариши мумкин.
- Таркиб (структура) – тизим элементларининг ёки гуруҳ элементларининг ўзаро жойлашуви ва улар ўртасидаги ўзаро алоқалар, яъни тизимнинг функционал элементлар тўплами бўлиб улар алоқалари орқали бирлашган. Тизим таркибига кўра қуйидаги турларда бўлади: тасодифий, ўз-ўзидан ҳосил бўлган, иерархияли, кетма-кет, параллел, аралаш, кучли алоқали, заиф алоқали, чизиқли, айлана, радиал, шинали.
Do'stlaringiz bilan baham: |
