Tizimli tahlil fanidan Yakuniy savollarni ishlashda ko’maklashgan

Klassik (induktiv) yondoshuv

• 
  Tizim modeli ilgari ishlab chiqilgan individual komponentlarni (elementlar, bloklar, quyi tizimlarni) umumiy modelga yigʻish orqali xususiydan umumiyga (pastdan yuqoriga) qarab quriladi.
  
• 
  Tizim elementlarining har biri modelning boshqa qismlaridan ajratilgan holda alohida modellashtiriladi.
  
• 
  Obyektning tarkibiy qismlariga boʻlinishini aniqlash oson boʻlgan va tizimning alohida elementlarining mustaqil ishlashini taqdim etish va tavsiflash mumkin boʻlgan oddiy modellarni yaratish uchun tavsiya etiladi.
  

4. 
   Tizimli (deduktiv) yondoshuv
   

• 
  Modellashtirish umumiydan xususiyga (yuqoridan pastga) kabi amalga oshiriladi.
  
• 
  Modellashtirish jarayoni butun tizimning ishlash maqsadini shakllantirishdan boshlanadi.
  
• 
  Tizimning dastlabki tavsifi, maqsadning vazifasi va aniqlangan cheklovlar asosida tizimning umumiy ishlashiga taqlid qiluvchi (imitatsiya) ba’zi quyi tizimlar hosil boʻladi.
  
• 
  Modelning alohida qismlari yagona tizimli maqsaddan kelib chiqib, oʻzaro bogʻliqlikda ishlab chiqiladi.
  

	1	2	7	Aloqa modeliga (yoki tizimlarning o'zaro ta'sir modeliga) misol keltiring Aloqa modellari bor kontseptual modellar insonni tushuntirish uchun ishlatiladi aloqa jarayon. Aloqa uchun birinchi yirik model 1948 yilda ishlab chiqilgan Klod Shannon va tomonidan kirish bilan nashr etilgan Uorren Uayver uchun Qo'ng'iroq laboratoriyalari.^[1] Keyingi asosiy tushuncha, aloqa - bu yuborish va qabul qilish jarayoni xabarlar yoki o'tkazish ma `lumot bir qismdan (yuboruvchidan) boshqasiga (qabul qiluvchidan).^[2] 1960 yilda, Devid Berlo chiziqli uzatish modelini aloqa yuboruvchi-xabar-kanal-qabul qiluvchi (SMCR) modeli bilan kengaytirdi.^[3][4] Keyinchalik, Uilbur Shramm transmitter, kodlash, tashuvchi, dekodlash va qabul qiluvchini o'z ichiga olgan aloqada bir nechta o'zgaruvchini aniqlaydigan modelni taqdim etdi.^[5]
	1	2	4	Boshqarishning imitatsion modelini tahlil etish algoritmi . Imitatsion modellashtirishda S tizimning vaqt bo‘yicha ishlash jarayonini amalga oshiruvchi modelning algoritmi qayta ishlab chiqiladi va shu bilan birga elementar hodisalar imitatsiyalanadi. Ularning vaqt bo'yicha yuz berishi hamda mantiqiy strukturalarini saqlagan holda tizim xarakteristikalarini baholash imkonini beruvchi, vaqtning ma'lum momentlaridagi jarayonning holati haqidagi boshlang‘ich maMumotlami olish imkonini beradi. Tahliliy modellashtirishga nisbatan imitatsion modellashtirishning asosiy afzalligi murakkabroq masalalami yechish imkoni hisoblanadi. Imitatsion modellar diskret va uzluksiz elemenlarning mavjudligi, tizim elementlarining egri chiziqli xarakteristikalari, ko‘plab tasodifiy ta'sirlar va boshqa tahliliy tadqiqotlarda qiyinchiliklarni tez-tez paydo qiladigan omillarni hisobga olish imkonini beradi. Hozirgi vaqtda imitatsion modellar - katta tizimlami tadqiq qilishda eng samarali bo‘lib, ba'zida tizimning xulqi haqida, ayniqsa, uni loyihalash bosqichida axborot olishni yagona amaliy ommabop usuli hisoblanadi. S tizimni ishlash jarayonini imtatsion modelda qayta ishlab chiqarish natijasida olingan natijalar, tasodifiy qiymatlar va funksiyalarning amalga oshirishlari boTganda, jarayon xarakteristikalarini olish uchun uni ko‘p karra qayta ishlab chiqish talab qilinadi. Keyin axborot statistik qayta ishlanadi va imitatsion modelning mashinali amalga oshirish usuli sifatida statistic modellashtirish usulidan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Avval statistik sinovlar usuli ishlab chiqiladi va u o‘zi tasodifiy qiymatlar va funksiyalarni modellash uchun qoTlaniladigan sonli usulni ifodalaydi hamda ulaming ehtimollik xarakteristikalari tahliliy masalalar yechimiari bilan mos tushadi (bunday protsedura Monte Karlo usuli deb ataladi). Shundan keyin bu usuldan tasodifiy ta'sirlarga duchor boTgan tizimlarning ishlash jarayonlari xarakteristikalarini tadqiq qilish maqsadida mashinali imitatsiya uchun foydalana boshlashdi, ya’ni statistik modellashtirish usuli paydo bo‘ldi. Shunday qilib, statistik modellashtirish usulini keyingi bosqichlarda imitatsion modelning mashinali amalga oshirish usuli deb, statistik sinovlar usuli (Monte - Karlo) ni esa tahliliy masalani yechishning sonli usuli deb ataymiz. Imitatsion modellashtirish usuli tizim strukturasining variantlarini, tizimni boshqarish turli algoritmlar samarasini, tizimning turli parametrlarini o‘zgarishining ta’sirini baholash masalalarini inobatga olib, S katta tizimlar tahlili masalalarini yechishga imkon beradi. Samaradorlikni baholashning ba’zi mezonlari bo‘yicha optimal boigan maium chegaralanishlarda berilgan xarakteristikalari bilan tizimni yaratish talab qilinganda imitatsion modellashtirish katta tizimlarning strukturaviy, algoritmik va parametrik sintezi asosida qo‘yilishi mumkin. Imitatsion modellar asosida tizimlaming mashinali sintezi masalalarini yechishda, qayd qilingan tizimning tahlili uchun modellashtirish algoritmlarini ishlab chiqishdan tashqari, tizimning optimal variantini qidirish algoritmini ham ishlab chiqish kerak. Mashinali modellashtirish uslubiyatini asosiy mazmuni berilgan modellashtirish algoritmlari bilan tizimlarning tahlili va sintezi masalalariga mos keluvchi ikkita asosiy bo‘limga ajratamiz: statika va dinamika.
	1	2	8	Kuchsiz strukturalangan muammolar yechimlarini asoslovchi asosiy metodlar Kuchsiz strukturalangan muammolar yechimlarini asoslovchi asosiy metodlar: 1. Subyektiv kutilayotgan foydalilik metodlari 2. Koʻpkriteriyali foydalilik metodlari 3. Konstruktiv matematika metodlari 4. Evristik metodlar 5. Jarayonlar tadqiqoti metodlari (chiziqli va nochiziqli dasturlash, dinamik dasturlash va h.k.)
	1	1	9	Imitatsion modellashtirishning dasturiy vositalari