Тоҳир Маликов

: D
у
yoki K
с
 = H
c
 : S
max
 
 
Bu yerda: K
с
– smenalik koeffitsiyenti; 
H
к
– kun davomida haqiqatda ishlangan dastgoh (ma-
shina)/soatlar; 
D
у
– dastgoh (mashina) larning umumiy soni; 
H
c
– bir smenada haqiqatda ishlangan dastgoh 
(mashina)/soatlar soni; 
S
max
– bir smenada maksimal ishlanishi mumkin
bo‘lgan dastgoh (mashina)/soatlar soni; 

---

90 
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining eskirish koeffitsiyenti yangi-
dan yaratilgan mahsulotga o‘tkazilishi natijasida ularning iste’mol qiy-
mati kamayishini tavsiflaydi va u quyidagicha aniqlanadi: 
K
э
 = (A
арен
 : F
ичфб
) x 100% 
Bu yerda: K
э
– eskirish koeffitsiyenti; 
A
арен
– foydalanishda bo‘lgan davr mobaynida asosiy 
ishlab chiqarish fondlarining
qayta tiklanishiga hisoblangan amortiza- 
tsiya ajratmalarining summasi; 
F
ичфб
– asosiy ishlab chiqarish fondlarining boshlan- 
g‘ich qiymati. 
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining yangilanish koeffitsiyenti 
XYuS investitsion talabini qondirishning intensivligini ifodalaydi va u 
quyidagicha hisoblanadi: 
K
я
 = (Q
аичф
: Q
баич
) x 100% 
Bu yerda: K
я
– yangilanish koeffitsiyenti; 
Q
аичф
– yil davomida kiritilgan asosiy ishlab 
chiqarish fondlarining qiymati; 
Q
баич
– barcha asosiy ishlab chiqarish fondlarining 
yil oxiridagi qiymati. 
Asosiy ishlab chiqarish fondlarining chiqish koeffitsiyenti esa es-
kirgan ishlab chiqarish apparatining foydalanish (ekspluatatsiya qilish) 
dan chiqib ketish dinamikasini ifodalaydi va u quyidagicha aniqlanadi: