Toshkanov Umidjon Abdurashid o'g'li Biologiya-210 Mavzu: Mitoxondriyalarning biokimyoviy xususiyatlari. Reja 1

Hujayralarning differensiallanishi. Hujayralarning differensiallanishi bu ularning orasidagi keskin sifat farqlaridir. Hujayralar orasidagi farqlar ularning bajaradigan vazifasiga bog'liqdir.
Bu esa o'z navbatida hujayralarning bajaradigan fiziologik funksiyasi yoki boshqa hayotiy mahim vazifalarni bajarishga qaratilgan biokimyoviy va tuzilma xususiyatlari bilan ifodalanadi. Ularning barchasi o'simlikning u yo bu organining yoki uning o'zining ontogeneziga bog'liqdir. Masalan meristema hujayralarning ksilema to'qimalariga aylanishi hujayra sitoplazmasining ulishi va ikkilamchi devorning qalinilashishi va ligninlanishi bilan boradi (Xl.3-rasm).
Ayrim hujayralar juda erta differensiallashadi. Masalan apikal meristemalar epidermis hujayralari. Meristemaning boshqa ko'pchilik hujayralari masalan novda va ildiz uchlari hujayralari bo'linadi va tashqi tomondan bir-biridan juda kam farqlanadi. Ammo ularning qaysi to'qimalarga ta’lluqliligi oldindan, hattoki bo'linish zonasidayoq ma’lum bo'ladi. Masalan antigenlarning immuni kimyoviy uslubida makkajo'xori murtak ildizi meristemalarida yetuk o'simlik markaziy silindri hujayralariga uxshash hujayralar kuzatilgari:
Binobarin, meristemalardagi to'qimalarga xos maxsuslik floema va ksilema elementlari shakllangunicha paydo bo'ladi. Hujayralarning bir-biridan sifatiy farqlanishida genlar faolligi differensiasiyasi jarayonlari yotadi.