136
Oblochki (qobiq)- yupqa qalinlikka ega bo‘lgan katita oraliqlarni yopadigan
konstruksiya; beton,
temirbeton, sintetik plyonki
va boshqa materiallardan
tayyorlanadi, egri chiziqli konturga ega bo‘lib
ular sferik,
slindrik va boshqa
ko‘rinishlarida bo‘ladi.
Opalubka – betonli va temir betonli konstruksiyani hosil qilishda ishlatiladi
forma bo‘lib, uning ichiga armatura va beton qorishmasi joylashtiriladi.
Order –ustun –to‘sin konstruksiyalarning yuk ko‘taruvchi (kalonnaning
kapitelli, bazasi.) va osilib turuvchi (nesomыx; - arxtrav, friz va karniz) qismlarning
hada ularning badiiy jihatdan ishlanishining ma’lum sharoitida o‘zaro joylashuvi.
Klassik orderli sistema antik Gresiyada paydo bo‘lgan bo‘lib, ularning doritik, ionik
va kornifik turlari mavjuddir. Doritik orderning kolonnasi (ustuni) bazaga ega emas,
uning kapiteli exindan ya’ni planidagi ko‘rinishi doirasimon “yostiqcha”
(“podushka”)
dan tashkil topgan, qavariq (shishib turuvchi)
egrichiziqli profil
shakliga ega, uning tagida yassi kvadrat plita – abaka friz joylashgan bo‘lib, bu plita
gorizontal bo‘yicha trigliflar va metoplarga ajratilgan. Ionik order bazali xushbichim
kalonnagap ega bo‘lib, uning kapitelli ikkita yirik o‘ramdan (zavitka) volyut, frizdan
tashkil topgan, bu valyut va friz aksariyat hollarda relef bilan to‘liq
qoplangan
bo‘ladi. Korinf orderi akanfa barglari va katta bo‘lmagan valyut barglari qatorlaridan
tashkil topgan “do‘mboq” 5kapiteli bilan boshqa orderlardan ajratib turadi.
Do'stlaringiz bilan baham: