Toshkent arxitektura qurilish universiteti muhandislik qurilish infrastrukturasi fakulteti

Klassik texnologiya usuli tashkil qilish asoslari
Ko'pikli betonni o'z — o'zidan ishlab chiqarish jarayoni oddiy betonni aralashtirishdan ko'ra ancha qiyin emas-sizga ko'pik generatori kerak bo'ladi. Aks holda, ishlab chiqarish hech qanday qiyinchiliklarga olib kelmaydi uni ishlatishda tejash shunchalik muhimki, bitta va ikki qavatli kottejlar yoki uylarni qurishda bu eng foydali hisoblanadi.



Standart kuchga ega bo'lish uchun ko'pikli beton oddiy betonga qaraganda ancha uzoq davom etadi. Shu munosabat bilan ko'pikli bloklar 2-3 kun davomida shakllarda saqlanadi. Agar xonadagi harorat 10° C dan past bo'lsa, bu vaqt sezilarli darajada oshadi. Muammoni hal qilishning ikki yo'li mavjud. Birinchisi, kaltsiy xlorid kabi qattiqlashtiruvchi tezlatgichlardan foydalanish. Modda tsement-qum aralashmasiga kiritiladi (tsement hajmining 1-2%). To'g'ri ko'pikni tanlash juda muhim, chunki ba'zilari kaltsiy xlorid bilan reaksiyaga kirishadi, bu esa oxir-oqibat ko'pikli betonning qisqarishiga olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, 5° C atrof-muhit haroratida ham qattiqlashuv jarayonini 2-3 baravar tezlashtirishga imkon beradigan maxsus preparatlar mavjud.
Shuningdek, avtoklav ishlab chiqarish usuli yordamida qotish tezligini oshirish, tsementni tejash orqali mahsulot narxini pasaytirish (iste'mol 1,5-2,1 baravar kamayadi), ko'pikli bloklarning g'ovakliligi va kuchini 12-17% ga oshirish mumkin. Klassikadan farqli o'laroq, bloklar tabiiy ravishda quriganida, bu jarayon bu erda maxsus kamerada sodir bo'ladi. Texnologiya quyidagicha:qum va tsement bir hil mayda fraktsion massa hosil bo'lguncha maydalanadi;qolgan komponentlar retsept bo'yicha kiritiladi;tarkibi maxsus hovuzga, so'ngra dispenser va beton aralashtirgichga beriladi;massa qoliplarga quyiladi va avtoklavga kiradi, u erda bosim va harorat ta'sirida (ko'pikli beton markasiga qarab tartibga solinadi).Muayyan texnologik sxema ishlab chiqarilgan ko'pikli beton markalari, ishlatiladigan xom ashyo turlari, rejalashtirilgan ishlab chiqarish hajmi va mavjud uskunalar asosida tanlanadi.
Agregat-potok usuli bilan ishlab chiqarishda mahsulot tebratish maydonida yoki maxsus o’rnatilgan moslamalar-agregatlar, ya’ni qoliplash mashinasi, beton yotqizgich va qolipni qoliplash postiga joylashtirish uchun qo’llanadigan mashinalardan iborat agregatlarda qoliplanadi.
Bu usulda qolipdagi mahsulot potok bo’yicha surilganda har bir ishchi postida to’xtash zarurati bo’lmaydi, mahsulot ishlab chiqarishda zarur bo’lgan postlardagina to’xtaydi. Bunda to’xtash muddati har bir postda xar xil bo’lishi mumkindir. To’xtash muddati bajarilishi kerak bo’lgan texnologik operatsiyaga sarflanadigan muddatga bog`liq. Bu turli postda turli texnologik asbob-uskuna o’rnatish, bir vaqtda bir necha turdagi mahsulot ishlab chiqarish mumkinligini bildiradi.