Toshkent arxitektura qurilish universiteti

Mamlakat yodgorliklarida saqlanib qolgan qurilish materiallarining ko’pga chidashi amalga oshirilayotgan ishlarning obyekti xiboblanadi

Markaziy Osiyoning janubiy tomonlarida miloddan av. IV-III minginchi yillarda shakllana boshlagan qal‘a devorlari qalin va pishiq ishlangan. Shaharga kirish darvozalariga ham katta e‘tibor berilgan. Darvoza ikki chekasida pilonminoralar bo‗lib ular plyastrlar bilan pardozlangan. Qurilishda ko‗pxonali uylar paydo bo‗lgan, devorlari katta-katta xom g‗ishtdan ishlangan, devor va pollariga esa rang berib pardozlana boshlangan, uncha katta bo‗lmagan arka(ravoq)lar yordamida tepa tomonini yopishga harakat qilingan, ayrim uy devorlariga tasvir tushirishga intilish seziladi.

• Markaziy Osiyoning janubiy tomonlarida miloddan av. IV-III minginchi yillarda shakllana boshlagan qal‘a devorlari qalin va pishiq ishlangan. Shaharga kirish darvozalariga ham katta e‘tibor berilgan. Darvoza ikki chekasida pilonminoralar bo‗lib ular plyastrlar bilan pardozlangan. Qurilishda ko‗pxonali uylar paydo bo‗lgan, devorlari katta-katta xom g‗ishtdan ishlangan, devor va pollariga esa rang berib pardozlana boshlangan, uncha katta bo‗lmagan arka(ravoq)lar yordamida tepa tomonini yopishga harakat qilingan, ayrim uy devorlariga tasvir tushirishga intilish seziladi.
• Xorazm, Xorazmdagi Jonbos qala - eramizdan avalgi ІU-111 ming yilliklarda odamlar yashagan manzillardandir. Bu yerdan qadim odamlarning turmush va madaniyatiga oid ko‗p ashyoviy dalillar bu davrda turar joylar tartibga kela boshlaganligidan, sinchdan foydalanish, yog’och va qamich yordamida tomni yopish odati rivojlana boshlaganligini ko‗rsatadi. Mil. avv. 1 minginchi yillarga kelib (temir asri) zaminning ko’pgina yerlarida yangi iktisodiy hayot boshlandi. Jamoa boshliklari o‗rnini harbiylar egalladi, harbiy demokratiyani yuzaga keltirilishi odamlar orasidagi munosabatlarda o’z ifodasini topdi. Shu davrdan boshlab bu yerlarda shahar davlat, kurg‗on va qal‘alar, o’z harakteri jihatidan davlat harakteridagi yirik jamoalar ko’paydi. Shu davrga kelib ijtimoi jamoalar o‗rnini dastlabki o’z harakteri jihatidan qishloq jamoalari va sodda davlat tizimiga xos xususiyatlar paydo bo‗la boshladi.Shunday jamoa va birlashmalar asosida dastlabki davlatlar shakllandi.