Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. A. Azlarova, M. M. Abduraxmanova bank marketingi va


Download 5.01 Kb.
Pdf ko'rish
bet42/131
Sana03.06.2024
Hajmi5.01 Kb.
#1842108
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   131
 
 
 
 
19- rasm. Bank sektorining jozibadorligini aniqlovchi asosiy kuchlar. 
M.Porterning
13
harakatlantiruvchi besh raqobat kuchi, ya‘ni tarmoq ichidagi 
raqobatchi, doimiy raqobatchilar, ta‘minotchilar, iste‘molchilar va o‗rinbosar 
mahsulotlar tomonidan keluvchi xavflarni tadqiq qilish korxonaga ushbu tarmoqqa 
kirib borish yoki unda qolish uchun yetarli darajada jozibadorligini aniqlash hamda 
13
Porter M. How competitive forces shapt strategy. Comprative Economics, Vol. 5, 1980, pp. 141-159. 
Bozorga yangi banklarning 
kirish xavfi 
Banklarning 
ta‘minotchilari 
hukmronligi 
raqobatchilar 
Bank mijozlarining 
bozordagi ustunligi, 
hukmronligi 
Bank sektoridagi 
raqobatchilar 
O‗rinbosar
xizmatlar paydo bo‗lishi 


58 
strategik marketing qarorlarini shakllantirish imkonini beradi.
Tarmoq ichidagi raqobatchilar – bir-biriga yaqin bo‗lgan mahsulotlar ishlab 
chiqaradigan firmalarning obro‗sini ko‗tarish yoki o‗z pozisiyasini himoya qilish 
uchun raqobat olib boruvchilardir. Raqobatning kuchayib ketishiga quyidagilar sabab 
bo‗ladi:
– kapital talab qilish darajasi yuqoriligi; 
– tarmoqda kichik korxonalarning ko‗pligi, dominantlik qiluvchi 
kompaniyaning yo‗qligi;
– mahsulotlarning sezilarsiz darajada differensiatsiyalanishi. 
Bozorga yangi banklarning kirish xavfi bank tizimidagi raqobatchilar bank 
mijozlarining bozordagi mavqei, ustunligi
M.Porter tomonidan keltirilgan besh raqobat kuchi modelining uchinchi kuchi 
– bu ta‘minotchi, ya‘ni markaziy bankdir.
Bank mijozlarining bozor hukmronligi raqobat kuchining to‗rtinchisi tarmoq 
iste‘molchilari narxlarni tushirishni, mahsulotlar sifatini oshirish va qo‗shimcha 
xizmatlar ko‗rsatishni doimiy ravishda talab etish orqali tarmoq ichidagi raqobatning 
kuchayishiga olib kelishlari mumkinligidir. Mijozlarning bozor hukmdorlik darajasini 
quyidagilar belgilaydi:
– bir nechta yirik mijozlar (korxonalar) bankning kredit hajminining katta 
ulushini ta‘minlashi;
– ta‘minotchilarni o‗zgartirish xarajatlari, mijozlarning bozor hukmronlik 
darajasini pasaytirishi. 
Tarmoq jozibadorligiga ta‘sir etuvchi beshinchi raqobat kuchi – bu o‗rinbosar 
tovarlar yoki xizmatlar turining paydo bo‗lish xavfidir. Bank xizmatlari vazifasini 
bajaradigan alternativ turdagi xizmat yoki mahsulotlar narxi pastligi sababli bank 
xizmatlari bozorida kuchli raqobatni yuzaga keltirishi mumkin. 

Download 5.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   131




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling