Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti abdurahmonov Q. X., Boqiyeva I. A


Download 1.87 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/153
Sana05.01.2022
Hajmi1.87 Mb.
#210145
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   153
Bog'liq
7 MAVZU PERSONAL RIVOJLANISHINING AUDIT e0b8cc117a96bde38547f3cfd96cdf7e

1.1-jadval 
 
Tashkilot tizim sifatida 
Tashkiliy 
tizim 
Boshqaruv 
konsepsiyasi 
Tizim osti tizim 
Tizim osti tizim ta’rifi 
T
a
shk
ilo

bo
zo

mu
no
sa
ba
tla
ri
 o
by
ekt

 
sif
a
tid
a
 (
o
chiq
 t
izim 
sif
a
tid
a

M
a
rket
in
g
 ko
ns
eps
iy
a
si

ta
shq

mezo
nl
a
rda
n
 kelib
 
chiq
ib
 id
ro
k
 qi
lis
h
 va
 
bo
shq
a
ris
h
 
Tashqi (bozorga oid) 
axborotni qabul qilish 
bozor tadqiqotlarini 
o’tqazish 
Bozorga oid axborotni 
qayta ishlash 
marketing axborotlarini 
tahlil qilish; rivojlanish 
yo’nalishlarini shakllantirish 
Javoban fikr bildirish, ta’sir 
qilish 
bozordagi tadbirlar; 
iste’molchilar 
munosabatlarini 
shakllantirish; 
raqobatni tartibga solish 
 
 
 
 
St
ra
te
g
ik
 x
ul
q
  
ko
ns
eps
iy
a
si
 
 
 
Tashkilot missiyalari va 
maqsadlari 
tashkilot missiyasini 
shallantirish; tashkilot 
maqsadlarini shakllantirish 
Rivojlanish strategiyasi 
rivojlanish strategiyasini 
shakllantirish 
Tashkilot tizimining 
mazmundorligi  
tashkilot morfologiyasini 
belgilash; funkstional 
biriktirilganlikni aniqlash 
(tashkilot doirasidagi 
funkstiyalarni bajarilishini 
tahlil qilish); ularning mos 
kelish yoki mos kelmasligini 
aniqlash; tashkiliy 
madaniyatni aniqlash 
Bo’linmalarning 
funkstional tizimi 
(alohida bo’linma 
doirasidagi amalga 
oshirilayotgan funkstiyalar) 
bo’linma maqsadlarini 
aniqlash; bo’linma 
funkstiyalari; 
bo’linmaning tashkiliy 
madaniyati; tashkilot uchun 
bo’linmaning qadrliligini 
baholash; tashkilot 
maqsadlariga 
ko’nikuvchanlik 
Rivojlanish, tashkilotning 
o’sishi  
Rivojlanish mezonlarini 
aniqlash; o’sish 
ko’rsatkichlarini aniqlash 
 
Yopiq  tizim  tashkilotni  pirovardida  uning  mazmunini  shakllantiruvchi  ichki 
o‘zaro bog‘liq va bir-birini to‘ldiruvchi tizimlarga chegaralashni nazarda tutadi.  
 


 
14 
1.2. Audit diagnostik tadqiqot shakli sifatida 
 
Audit  –  tashkilotning  operastiyalarini  mustaqil  baholash  bo‘yicha  professional 
faoliyat.  Har  qanday  auditning  mohiyatini  oddiy  so‘zlar  bilan  quyidagicha  ifodalash 
mumkin:  jarayon  va  natijalarni  nazorat  qilish  va  baholash.  «Audit»  so‘zi  lotincha 
audio  so‘zidan  kelib  chiqqan  bo‘lib,  so‘zma-so‘z  tarjima  qilinganda  «u  eshitmoqda» 
yoki  «tinglovchi» degan ma’noni anglatadi, ya’ni aslida so‘zning asosida auditor o‘z 
mijozini  diqqat  bilan  eshitishi  va  zarur  hollarda  unga  yordam  berishi  lozimligini 
ko‘rsatuvchi  ma’no  yotibdi.  Ba’zan  auditorlik  kasbi  bemorlar  sog’lig’ining  holatini 
aniqlab  tashxis  qo’yish  maqsadida  ularni  tinglovchi  vrachning  kasbi  bilan 
taqqoslanadi,  auditor  esa  mijozlarni  tadqiqot  subyektlari  (tashkilot,  korxona, 
firma)ning iqtisodiy sog’lig’ining holatini aniqlash uchun «tinglaydi».  
Auditorlik  ishining  Vatani  XIX  asrdagi  Buyukbritaniya  hisoblanadi.  Undan 
oldin  nazorat
2
  bo’lgan  va  u  yuqoridan  pastga  amalga  oshirilgan,  bu  jarayonda 
inventarizastiya  o’tqazilgan  va  oqlovchi  hujjatlar  o’rganilgan.  Iqtisodiyotning 
rivojlanib  borgani  sari  korxona  mulkdorlari,  uning  rahbarlari  va  kreditorlar  o’rtasida 
vazifalarning  taqsimlanishi  ro’y  berdi.  Akstiyadorlarning  roli  oshib  bordi,  chunki 
ularga  endi  nafaqat  kapitalning  saqlanib  qolishi,  balki  dividentlar  olish  ham 
kafolatlanishi  zarur  edi.    Buning  zaruriy  sharti  esa  –  to’g’ri  hisob-kitobni  amalga 
oshirish  va  korxonaning  samarali  faoliyat  yuritishidir.  Faqat  mustaqil  auditor-
ekspergina tekshirilgan buxgalterlik hisobotlarining to’g’riligi va obyektivligi hamda 
hech bo’lmaganda yaqin davrda korxonaning faoliyat yurita olishi haqida xulosa bera 
oladi.  
Bu  esa  auditning  paydo  bo’lishiga  turtki  bo’ldi  va  uning  tez  rivojlanishini 
rag’batlantirdi. 1.2 –jadvaldan auditning maqsadlari va usullari dinamikasini kuzatish 
mumkin.  
Audit  barcha iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlarda tan olindi. 1929 yilgacha u 
faqatgina  ko’ngilli  ravishda  rivojlandi,  biroq  qimmatli  qog’ozlar  bozoridagi  inqiroz 
va Buyuk depressiyadan so’ng majburiy tus oldi. 
                                                             
2
 Nazorat dеganda hisob-kitob va tеkshiruv tushuniladi. 


 
15 

Download 1.87 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   153




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling