Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti "bank ishi" fakulteti "tashqi iqtisodiy faoliyat" kafedrasi
Download 1.98 Mb. Pdf ko'rish
|
firmaning raqobat strategiyasi va taktikasini shakllantirish. oatb mikrokreditbank fargona viloyati qoqon shahar filiali misolida
n
i i м к q У
Bu erda, q i - kattalik bo’yicha xususiy ko’rsatkich 2. Texnik ko’rsatkichlar
53
1 1 n i i тк B У
Bu erda B i - kattalik bo’yicha xususiy texnik ko’rsatkich, α- kattalikning jami ko’rsatkichlar ichidagi salmog’i. эi ti i d d B
Bu erda d ti - tahlil qilinayotgan (yaratilayotgan) mahsulotning kattaligi qiymati, d ei - etalon (namuna) yoki raqib mahsulotning kattaligi qiymati. 3. Iqtisodiy ko’rsatkichlar 1 рб иб ик Б Б У
Bu erda B ib - tahlil qilinayotgan (yaratilayotgan) tovarning bahosi, B rb - raqib yoki namuna tovarning bahosi, 4. Umumiy integral ko’rsatkich 1
тк м к к У У У И
Endi yuqoridagilarni misolda ko’rib chiqamiz: Deylik, ishlab chiqaruvchi yangi traktor ishlab chiqarmoqchi, uning loyihaviy kattaliklari ma’lum. Traktorning raqobatbardoshligini baholab ko’ramiz. Me’yoriy ko’rsatkichlar doimo 1 ga teng bo’lishi kerak, ya’ni u barcha mavjud standartlarga javob berishi lozim, aks holda boshqa ko’rsatkichlarni hisoblashning hojati qolmaydi. 1. 1
..... 1 1 1 м к У ; Demak, traktor barcha standartlarga javob beradi. 2. a) Traktorning quvvati (ot kuchida): TK 1 =90/80 x 0,7=1,125 x 0,7=0,7875; b) Chidamlilik (yillar): TK 2 =5/8 x 0,1=0,625x0,1=0,0625; v) Dizayn (ballarda): TK 3 =5/10 x 0,2=0,5 x 0,2=0,1; U tk =0,7875+0,0625+0,1=0,95; Bu hisoblardan ko’rinib turibdiki, traktorning texnik ko’rsatkichlar bo’yicha raqobatbardoshligi ancha past, chunki bu ko’rsatkich qo’yilgan shart 54
bo’yicha 1 dan katta yoki teng bo’lishi lozim edi, hisobda esa u 0,95 ga, ya’ni birdan kichik qiymatga ega bo’ldi. 3. U
ik =70/50=1,4; Iqtisodiy ko’rsatkich bo’yicha ham traktor yutqazmoqda, chunki uning bahosi raqib tovar bahosidan 1, 4 barobar yuqoridir. 4. I k
Umumiy integral ko’rsatkich yuqoridagi uchta ko’rsatkichning o’zaro munosabati natijasidir. Bu ko’rsatkich bo’yicha ham qo’yilgan shart bajarilmayapti, u 1 dan katta yoki teng bo’lishi kerak edi, haqiqatda esa 0, 6786 ga teng bo’ldi. Raqobatbardoshlikni tahlil qilishda birinchi navbatda tasnifiy o’lchamlardan foydalaniladi, ular buyumni mahsulotning belgilangan sinfi yoki turiga qaramligi bilan aniqlanadilar. Raqobatbardoshlikni faqat bitta sinfga kiruvchi buyumlarga nisbatan aniqlash mumkin. Masalan, traktorlarning 65 dan 75 gacha ot kuchiga ega dvigatellari, samolyotlarning 55 tadan 300 tachaga yo’lovchi sig’imi bilan va hakazo. Joriy yilda Markaziy bank pul-kredit siyosatining bilvosita dastaklaridan foydalanishni yanada kengaytirish bilan bir qatorda, o’zgaruvchan foiz stavkalarini tezkor boshqarishni davom ettirildi. 2010 yil 1 yanvar holatiga O’zbekiston Respublikasi tijorat banklari tomonidan jami 293 ta milliy valyutadagi va 118 ta xorijiy valyutadagi omonat turlari aholi, korxona va tashkilotlarga taqdim etilmokda. Hozirgi kunda Respublikamiz aholisi uchun iste’mol va ipoteka kreditining turli xil variantlari joriy etilgan bo’lib, Respublika tijorat banklari tomonidan aholining ushbu kreditlarga bo’lgan ehtiyojlarini qondirishga alohida e’tibor qaratilgan. 2013 yil 1 yanvar holatiga O’zbekiston banklari Assotsiatsiyasiga a’zo 22 ta tijorat banki tomonidan 40 dan ortiq turdagi iste’mol krediti joriy qilingan bo’lib, ular 6 oydan 3 yilgacha bo’lgan muddatga beriladi. 2012 yilning oktyabr- noyabr oylari davomida 11 ta yangi turdagi iste’mol kreditlari muomalaga 55
chiqarildi. Bundan tashqari ba’zi banklar tomonidan amaldagi iste’mol kreditlarining shartlari va talablariga biroz o’zgarishlar kiritildi. 2012 yilda tijorat banklari tomonidan kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni qo’llab-quvvatlash maqsadida 2011 yildagiga nisbatan 1,4 barobar ko’proq kredit resurslarini ajratish ustuvor yo’nalish qilib belgilandi. SHu bilan birga, mikrokreditlarning darajasi esa 1,3 barobarga o’sishi kutilmoqda (2.3.1- rasm).
Manba:
www.cbu.uz-internet sayt ma’lumotlari. Download 1.98 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling