Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti m. Amonboyev, D. I. Abidova, N. A. Jurayeva turizm iqtisodiyoti

10.3.Turistik transport sayohatini turkumlash 
Turistlarga transport xizmatini ko‗rsatish - bu turizm 
industriyasining eng asosiy qismlaridan biri hisoblanadi. 1990-yillargacha 
ham ichki ham xalqaro turizmga xizmat qiluvchi avtomobil, daryo, 
dengiz, temir yo‗l va aviatsiya transportini o‗z ichiga oluvchi yagona 
transport tizimi mavjud edi. Barcha turistik xizmatlar tizimidagi transport 
xizmatining hissasi 40% dan ortiq qismini tashkil qilar edi. Transport 
sayohatlari turizmning mustaqil ko‗rinishi sifatida qaraladi. 
Transport sayohati - bu turli xil transport vositalaridan foydalanib 
ishlab chiqilgan yo‗nalishlar bo‗yicha turistlar guruhlarining sayohatidir. 
Transport sayohatlari quyidagicha tasniflanadi, ya‘ni:
53
53
Оценка стоимости транспортных средств: Учебник. метод. Пособие / Под ред. Улицкого 
М.П. – М.: Финансы и статистика, 2005. 123 c.

---

119 
- harakatlanish yo‗nalishi (marshruti) bo‗yicha; 
- foydalanilayotgan transport turi bo‗yicha; 
- yo‗nalish trassasining qurilishi bo‗yicha; 
- sayohatning muddati bo‗yicha; 
- mavsumiylik bo‗yicha va h.k. 
Hozirgi davrda avtobus, havo yo‗li va temir yo‗li vositasidagi 
sayohatlar keng tarqalgan. Turistik transport sayohatlari bir necha 
transport turlari orqali ya‘ni: temir yo‗ldan avtobus (yengil avtomobil); 
havo yo‗lidan avtobus va h.k. amalga oshiriladi. Mobil transporti turi 
sifatida avtobus va yengil avtomobildan mustaqil yo‘nalishlardagi kabi 
turistlarni aeroportdan (vokzaldan) mehmonxonaga yoki aksincha olib 
borib qo‘yishda keng foydalaniladi. Har qanday turist o‘z sayohatini 
rejalashtirayotganda manzilga olib borish (yetkazish) tezligi, sayohat 
qulayligi (komforti), qiymati, yuklarini olib borish (ularning og‗irligini 
hisobga olgan holda) imkoniyati, to‘xtash joylari, ovqatlanish sharoitlari, 
shovqin darajasi, vibratsiya, dam olish va (tunash) uxlash jarayonlari, 
ekologik va albatta xavfsizlik kabi omillarni hisobga oladi. Ijobiy omillar 
qancha ko‗p bo‘lsa, shunchalik transport sayohatining qiymati oshadi.