Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti toshkent moliya instituti

Shifrovkachilar - ma’lumotlarni shifrovka qilish uchun bu sohaga mahsus o‘qitilgan insonlar.
SaaS – Software as a service – dasturiy ta’minot hizmat sifatida.
SADT – Structured Analysis and Desigh Technique - murakkab tizimlarni loyihalash va tarkibiy tahlil qilish uslubiyati
SBTC – Skill-based technological Change – ko‘nikmalarga asoslangan texnologik o‘zgarishlar.
SCM – Supply Chaim Management – yetkazib berish zanjirlarini boshqarish.
SEM – Search Engine Marketing – qidiruv marketing.
SET – Secure Elektronic Transaction – himoyalangan protocol.
SMM – Social Mediya Marketing – ijtimoiy media marketing.
SMO – Social Mediya Optimization – ijtimoiy mediya uchun saytni optimallashtirish.
SOA – Servise-oriented Architecture – Xizmat ko‘rsatishga mo‘ljallangan tuzilma.
SOP – Standart Operating Procedures–standartlashtirilgan texnologil operatsiyalar.
SPO – Secondary Public Offering – qimmatli qog‘ozlarning ikkilamchi joylashtirilishi.
SQI – Service Quality Indicators – xi\mat sifati ko‘rsatgichlari.
SRM – Supple Relationship Management – iste’molchilar bilan aloqa qilish boshqaruv tizimi.
SSL – Secure Socket Layer – himoyalangan protocol.
Sayt – bir-biri bilan havola, giperaloqalar yordamida o‘zaro bog‘langan sahifalar to‘plamidir. Har bir sahifa matn, grafika, tasvir va shuningdek,tovushlardan tashkil topishi mumkin.
Shirflash – boshlang‘ich ochiq matnni shifrlangan matnga aylantirish jarayoni.
Skimming – bank kartalarida mahsus o‘quvchi qurilmalar orqali ma’lumotlar olish bilan bog‘lik firibgarlik usuli bo‘lib, tranzaktsiyalar paytida ma’lumotlar o‘g‘irlanadi.
Kalit – matnlarni hech qanday to‘siqlarsiz shifrlash va deshifrlash uchun zarur bo‘lgan ma’lumot
Kriptobardoshlilik – kalitni bilmasdan turib, shifrlangan matnni deshifratsiya qilish imkoniyati qandayligini ko‘rsatadigan kattalik
Kriptobardoshlilik ko‘rsatgichlari – barcha mumkin bo‘lgan kalitlar soni va kriptoanaliz uchun zarur bo‘lgan o‘rtacha vaqt
QR-kod – ikki o‘lchami shakl ko‘rinishidagi matritsaviy kod.
Raqamli imzo – qandaydir mahfiy kalit yordamida generatsiya qilingan ma’lumotlar blogi. Ochiq kalit yordamida haqiqatan ham ma’lumotlar shu mahfiy kalit yordamida generatsiya qilingani tekshiriladi
Xesh-funktsiya yoki daydjest-funktsiya – boshlang‘ich ma’lumotning nazorat yig‘idisi bo‘lib (bir tomonlama funktsiya), ma’lumotlarning ishonchsiz aloqa kanallari orqali uzatilishini tekshirish vositasidir (bunda ma’lumotlarning butunligi tekshiriladi). Ma’lumot mahfiy kalit bilan shifrlangan xesh-funktsiya bilan birgalikda uzatiladi. Ma’lumotni oluvchi boshlang‘ich axborotni olganidan so‘ng, uning xesh-funktsiyasini aniqlaydi va uni qabul qilingan ma’lumotning xesh-funktsiyasini bilan solishtiradi va shundan so‘ng tegishli qaror qabul qiladi.
MD2, MD4, MD5 xesh-funktsiyalari – havfsizlik tizimlaridagi eng ommabop bo‘lgan xesh-funktsiyalar bo‘lib, uzunligi 16 bayt bo‘lgan daydjestlarni generatsiya qiladilar.
SHA-amerika standartidagi xesh-funktsiya – MD4 xesh-funktsiyaning adaptatsiya qilingan varianti hisoblanadi. Uning daydjesti uzunligi 20 baytdir.
MDC2 va MDC4 xesh-funktsiyalar – IBM kompaniyasi tomonidan foydalaniladigan bir tomonlama xesh-funktsiyalar bo‘lib, ular DES shifrlash algoritmiga asoslangan.