Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

Marketingni tashqi sohasiga — korxona marketing faoliyatiga hamda uni iste’molchilar
bilan muvaffaqiyatli xamkoriik qilish imkoniyatlariga, ammo lekin, ulami korxona tomonidan
to’g‘ridan-to’g‘ri boshqarish imkoniyatiga ega bo’lmagan omillar, sharoitlar, kuchlar va
sub”yektlar kiradi.
Maslou motivatsiya nazariyasi — bu iste’molchilar xulq-atvorini tahlil qilishda
qo’llaniladigan, asosiy printsiplar vayondashuvlar yig‘indisidir.Ushbu nazariya, negainsonlar
o ’zlarining xulq-atvori motivi sifatida ma”lum bir vaqtda, ma”lum bir ehtiyojlarga ega
bo’lishligini tushuntirib beradi. Abraxam Maslou ehtiyojlaming ierarxiyasi (zinapoyasi) tizimi
nazariyasini ishlab chiqgan, unga ko’ra barcha insonlar ehtiyojlarining qondirilish ketma-
ketligi beshta darajaga (pog‘onaga) bo’linishi va ular o’rtasida bosqichma-bosqichlik mavjudligini
asoslab beigan, ya”ni: fiziologik ehtiyojlar (oziq-ovqatlar, kiyim-kechaklar, uy-joylar), shahsiy
muxofazaga oid ehtiyojlar (xavfsizlik, himoyalanganlik), ijtimoiy ehtiyojlar (ma”lum bir
ijtimoiy guruhga mansubligi), xurmatga, muxabbatga bo’lgan ehtiyojlar (o’z-o’zini e ”zozlash,
xizmatlami e ”tirof etish, korxonada ma”lum bir statusni egallash) va nihoyat, shahsiy kamol
topish ehtiyojlari (shaxsni rivojlanishi va o ’zini ko’isatabilishi, o’zini qobiliyatini to’liq namoyish
etishi). Yuqoridagilaiga asosan, inson dastlab fiziologik ehtiyojlami qondirishga intiladi. So’ngra
esa, keyingi darajadagi ehtiyojlami qondirish uchun intilish vujudga keladi va bu jarayon
uzviy davom etaveradi. Korxona turli kategoriyadagi iste’molchilar xulq-atvorini tahlil qilishda,
ushbu Maslou motivatsiya nazariyasini amaliyotda qo’Uashi mumkin.
Mikromuhit — firma marketing muhitining tarkibiy Qismi, bevosita firmaning o ’ziga va
uning mijozlaiga xizmat ko’isatish imkoniyatlariga munosabatlariga taalluqli kuchlar, ya’ni