Toshkent davlat iqtisodiyot untversiteti m. S. Qosimova, M. A. Yusupov

ko’isatiladigan, mahsulotni to’ldiruvchi va uni sotishni yengillashtiruvchi xizmat va imtiyozlar,
4) mahsulotni o’rab turuvchi “muhit” (mahsulot dizayni, sifati, manqasi, urovi).
Tovar 
— bu ehtiyojni yoki muhtojlikni qondira oladigan hamda bozoiga e’tibomi tortish,
sotib olish, ishlatish yoki ist’mol qilish maqsadida taklif etilgan barcha narsalardir. Tovarlami
umuman ikkiga bo’lish qabul qilingan, ya’ni: -iste’mol qilishga mo’ljallangan (shaxsiy
foydalanishga); -ishlab chiqarish uchun mo’ljallangan (ishlab chiqarish vositalari). Iste’mol
qilishga mo’ljallangan (shaxsiy foydalanish uchun) tovarlar uch guruhga bo’linadi: a) uzoq
muddatli foydalaniladigan buyumlar — bunga avtomobillar, muzlatgichlar, mebellar va
xokazolar, ya’ni nisbatan kam sotib olinadigan buyumlar kiradi. b) qisqa muddatli
foydalaniladigan buyumlar — bunga oziq-ovqat mahsulotlari, kir yuvish vositalari va xokazolar,
ya’ni tez-tez xarid qilinadigan buyumlar kiradi c) xizmatlar — shaxslaming harakati natijasida
biror-bir mahsulot yaratish yoki foydalaniladigan biror-bir samara — bunga yakka buyurtma
asosida kiyimlar tikish, qo’lyozmani kompyuterda pechat qilish, samolyotda yo’lovchilami
tashish va hokazolar kiradi.
Tovar bdgisi — 
bu xuquqiy himoya bilan ta’minlangan marka yoki uning bir bo’lagidir.
Tovar belgisi — marka nomidan yoki marka belgisidan foydalanish jarayonida sotuvchini
mutloq xuquqini himoya qiladi.
Tovar innovatsiyasi 
— 1) mahsulotni takomillashtirishning original, sifati yaxshilangan
va modifikatsiyalangan mahsulot ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan uzluksiz jarayoni.
Tovaming hayotiylik davri uzunligini va korxonaning rentabelligini ta’minlovchi chora-tadbiriar
ichida alohida o’linga ega. O’z ichiga mahsulotni differensiyalash va diveisifikasiyalashni kiritadi;