Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

 
EFFICIENCY OF HYGIENIC FACTORS IN PHYSICAL 
EDUCATION OF SCHOOL STUDENTS 
 
Raxmatova D.N. - Associate Professor of the Uzbek State University of 
Physical Culture and Sports 

---

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 8 - SON 
178 
Orazova M.Y. - Master of the Uzbek State University of Physical Culture 
and Sports 
 
Annotatsiya. The article reveals the method of organizing special classes for 
schoolchildren on the effectiveness of hygienic factors in physical education. Also, 
the choice of means for the effectiveness of hygienic factors in the physical education 
of students, the development of health-improving measures, the development of their 
general and personal hygiene are covered. 
Key words: Education in school is a process of upbringing, a lesson in 
Physical Education, hygienic factors, activity,speed of movement, a pedagogical 
process. 
Jismoniy tarbiya va sport mamlakatimizda yashovchi har bir fuqaro uchun 
umumiy madaniyatning ajralmas bir qismiga aylanishi kerak. Jismoniy tarbiya va 
sport bilan shug‗ullanishda gigiyena talablarini bajarish katta ahamiyatga ega. 
Jismoniy tarbiya va sportni gigiyenik vositalar orqali ommalashtirish, katta 
sportda sportchilar tomonidan mashg‗ulot, dam olish, ovqatlanish rejimlariga amal 
qilmaslik masalalari alohida dolzarblik kasb etmoqda. 
O‗zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.Mirziyoyevning 2020-yil 24-yanvar 
kuni imzolagan №5924 PF - sonli ―O‗zbekiston Respublikasida Jismoniy tarbiya va 
sportni yanada rivojlantirish va ommalashtirish chora-tadbirlari to‗g‗risida‖gi farmoni 
bunga asos vazifasida xizmat qiladi hamda sohaga oid umumiy gigiyena bilan sport 
gigiyena qoidalarini tartiblashtirish imkonini beradi(2) 
Umumiy ta‘lim maktablaridagi ta‘lim jarayoni umumiy va maxsus ta‘lim 
ahamiyatiga ega. Jismoniy tarbiya faqatgina sport turlari , gimnastika va boshqa 
harakatli o‗yinlardagi jismoniy mashqlar bilan cheklanib qolmay ijtimoiy va shaxsiy 
gigiyenani ham qamrab olmog‗i, tashqi muhitning tabiiy kuchlardan to‗g‗ri tashkil 
etilgan mashg‗ulot va dam olish rejimidan foydalanmog‗i kerak. 
Maktablarda agar jismoniy mashqlar ochiq havoda o‗tkazilsa, ularning 
umumiy sog‗lomlashtiruvchi samarasi oshadi, agar mashqlar ancha salqin havoda 
o‗tkazilsa chiniqtiruvchi ta‘sir ko‗rsatadi. Bunda o‗quvchilarning ko‗krak qafasi 
ekskursiyasi o‗pkaning hayotiy sig‗imi, qo‗l kaftining siqish kuchi kabi ko‗rsatkichlar 
oshadi. 
O‗quvchilarni jismoniy tarbiyalashning asosiy shakli jismoniy tarbiya darslari 
hisoblanadi. 
Unga hamma sinflar uchun haftasiga 2 soatdan ajratiladi. Darslar asta-
sekinlik, 
izchilik 
va 
muntazamlilik 
prinsiplariga 
asoslanib 
o‗tkaziladi, 
o‗quvchilarning uyg‗un ravishda jismoniy rivojlanishni taminlaydigan turli-tuman 
mashqlar kiritiladi. Kichik maktab yoshida harakat aktivligini oshirish va 

---