Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

Bilimlar
dunyosi
?
1-rasm. ―Bilimlar‖ dunyosi bilan ―bilim oluvchi‖ munosabatlari.

---

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 8 - SON 
19 
Quyida bugungi zamon talabidagi pedagog qanday bo‗lishi kerakligi haqida 
fikr yuritamiz. Buning uchun raqobatbardosh pedagogning kasbiy va shaxsiy 
fazilatlariga to‗xtalib o‗tamiz. Shaxsiy fazilatlar xodimni shaxs sifatida tavsiflaydi. 
Bir lavozimga da‘vogarlar bir xil ijobiy fazilatlariga ega bo‗lganda, ular muhim 
ahamiyat kasb etadi. Shaxsiy fazilatlar xodimning ishga bo‗lgan munosabatini 
ko‗rsatib beradi[3]. 
1 jadval. Xodimning ayrim kasbiy va shaxsiy sifatlari. 
Kasbiy sifatlar 
Shaxsiy sifatlar 
Bilimli 
Faollik 
Tahlilchi 
Mas‘uliyatli 
Natijadorlik 
Adolatli 
Yangiliklarga moslashish 
Notiqlik 
Liderlik 
Pedagoglarning shaxsiy va kasbiy sifatlarini tahlil qilish tashkilot rahbarlari 
uchun juda muhim husoblanadi. Chunki, inson xarakteri bilan tug‗iladi va bu 
xarakterlar uning hayoti davomida yordam berishi yoki halal berishi tabiiy hol. 
Maktablarda faoliyat yuritayotgan o‗qituvchilarni ham fazilatlari turlicha. Darsni ham 
aynan o‗z xususiyatidan kelib chiqib o‗tadi. Аyrim o‗qituvchilarni fazilatidagi ayrim 
salbiy jihatlari tufayli o‗quvchilar uni qabul qilishmaydi. Qanchalik bilimli bo‗lmasin 
salbiy sifatlari tufayli darsda natija bo‗lmasligi mumkin. Аmmo o‗zi imtihon 
topshirsa yoki maʼruzalar qilganda bilimli tajribali mutaxasisligini ko‗ramiz. Аfsuski 
ko‗p rahbarlar xodimlarning faqatgina kasbiy sifatlariga ko‗proq eʼtibor berib, 
shaxsiy sifatlarning mehnat samaradorligiga salbiy taʼsir qilishini inobatga 
olmaydilar. Shuningdek, har bir pedagog xodim o‗zining tug‗ma va o‗zlashtirma 
sifatlarini tahlil qilishi maqsadga muvofiq. Buni taʼlim muassasalarida trening 
shaklida tashkil qilish mumkin. Misol uchun, trener pedagoglarga doskaga 
raqobatbardosh pedagogning sifatlarini yozishni aytadi. Tabiiyki, pedagoglar navbat 
bilan o‗zlari bilgan 20 dan ortiq sifatlarni yozishadi. So‗ngra trener pedagoglar 
yordamida yozilganlarni ichida qaysilari shaxsiy va qaysilari kasbiy hamda tug‗ma va 
o‗zlashtirilgan sifatlarni ajratadi