Toshkent davlat texnika universiteti

FDD — qayishqoq disklarda to‘plagich 

FDD  (Floppy  Disk  Drive)  –  qayishqoq  disklar  (floppi-disklar,  disketalar)ni  o„qish/yozish 

uchun  qurilma.  Ilgari  diametrida  o„lchami  ikki  xil  –  5,25



  (133  mm)  va  3,5



  (89  mm)  bo„lgan 

magnitli  disklardan  foydalanishar  edi.  Dasturlar  doim  shunday  disklarda  yetkazilardi.  Hozir  besh 

dyuymli disklar yo„q bo„lib ketdi, lazerli disklar (CD-ROM) keng tarqalgani munosabati bilan uch 

dyuymli  disklar  asosan  informatsiyani  bir  kompyuterdan  boshqasiga  ko„chirishda  ishlatilmoqda. 

o„lchami 3,5



 li qayishqoq diskga 1,44 Mbaytgacha informatsiyani yozish mumkin. 

Ko„p yillar davomida qayishqoq disklar diskovodi shunchalik standart qurilma bo„lib qoldiki, 

uni  tanlashda  hech  bir  da‟vo  yo„q.  Istalganini  olsangiz  o„n  yil  davomida  ajoyib  ishlaydi.  Tajriba 

ko„rsatdiki, bu – kompyuterning eng uzoq muddat xizmat qiluvchi qurilmasidir.  

3,5



  li  diskovod  ishonchliligi  haqidagi  gapning  3,5



  disketalarga  taalluqli  joyi  yo„q.  Ishlab 

chiqaruvchi  (va  narxi)ga  qarab  ularga  ishonchli  emas  yoki  umuman  ishonib  bo„lmaydigan  qurilma 

deb qarash kerak.  

1. Disketalarning ashaddiy dushmani – chang. Ilgari, disketalar qimmat bo„lgan paytlarda, har 

bir  disketa  alohida  plastikli  paketda  bo„lar,  bu  paket  uni  changdan  himoyalardi.  Besh  yil  oldin 

disketni  ishlab  chiqaruvchilar  bunday  paketlardan  voz  kechishdi  va  natijada  disketalarning  xizmat 

muddati  keskin  qisqardi.  Disketani  ishdan  chiqarish  uchun  uni  bir  marta  himoyalanmagan  holda 

cho„ntakda olib yurish yetarli bo„lishi mumkin. 

2.  Disketani  qog„ozga  o„ramang  –  qog„oz  changli  muhitdir.  Eng  yaxshi  variant  –  disketani 

alyumin  folgasiga  o„rab  olib  yurishdir;  u  tramvayda  va  metroda  tashqi magnit maydonlaridan ham 

himoya qiladi. 

---

 

58 

3. Tanlash imkoni bo„lganda plastmassa korobkalaridagi disketalarni oling. Ularda saqlangan 

disketalarning «umri» uzoqroq bo„ladi. 

4.  Uzrli  sababsiz  noma‟lum  ishlab  chiqaruvchilarning  disketalarini  sotib  olmang.  BASF  va 

Verbatim  markalari  eng  yaxshi  hisoblanadi  (ularda  ham  qalbakilari  bo„ladi).  Teflon  qoplamali 

Verbatim  disketalari  qimmatroq  turadi,  lekin  bunday  qoplamalar  changdan  va  qalbakilashdan 

saqlaydi. 

5.  Disketalarda  muhim  ma‟lumotlarni  saqlaganda  yoki  transportirovka  qilganda  doim  ikki 

nusxa  qiling.  Informatsiyani  oluvchi  ma‟lumotlarni  olganligi  haqida  xabar  bermaguncha  bu 

informatsiyani o„z kompyuteringizdan o„chirmang. 

6.  Disketada  biror  ma‟lumot  olsangiz,  o„sha  zahoti  disketa  ishchanlik  qobiliyatini  tekshirib, 

undan ma‟lumotlarni kompyuterga ko„chiring (ertasiga disketa o„qiladimi yoki yo„qmi noma‟lum).