Toshkent farm atse vtikainstituti
Download 7.28 Mb. Pdf ko'rish
|
dastarbosh
- Bu sahifa navigatsiya:
- Ishlatilishi.
- Dorivor preparati.
Kimyoviy tarkibi. 0 ‘simlikning hamma qismida (bargida
0,23-0,39%, poyasida 0,15-0,24%, ildizida 0,21-0,46%, mevasida 0,76-0,83%, urug‘ida 0,83%) alkaloidlar bo‘ladi. Asosiy alkaloidi skopolamin. Mevasi tarkibida 0,38-0,55% va urug‘ida 0,31 - 0,77% skopolamin bo‘ladi. Mevadan skopolamindan tashqari giossiamin, norgiossiamin va boshqa alkaloidlar ajratib olingan. Ishlatilishi. Skopolamin markaziy nerv sistemasini tinchlantiruvchi ta’sirga ega (atropindan farqi). Shuning uchun skopolamin gidrobromid ba’zan xirurgik operatsiyadan oldin, markaziy nerv sistemasini tinchlantirish uchun morfinga qo‘shib, teri ostiga yuboriladi. В undan tashqari, asab kasalliklarini davolashda, shuningdek, dengiz kasalligi va boshqa kasalliklarda tinchlantiruvchi, qusishni to‘xtatuvchi vosita sifatida (aeron tarkibida) qo ‘ llaniladi. Dorivor preparati. Skopalamin gidrobromid. Skopalamin alkaloidining kamfora bilan hosil qilgan birikmasi aeron preparati tarkibiga kiradi. Bangidevona o‘simligini o‘stirish texisoiogiyasi Bangidevona o‘simligini 0 ‘zbekistonning namgarchilik etarli mintaqalarida tarqalgan tuproqlarda, ayniqsa, sug‘oriladigan tipik 118 va o‘tioqi tuproqiarda ekib o‘stirish maqsadga muvofiq boUadi, Bangidevonani pomidor, kartoshka, tamaki (ituzumdoshlar oilasiga man sub) kabi o‘simliklar ekilgan maydoniarga joylashtirish tavsiya etilmaydi. Chunki bu o'simliklami zararlovchi hasharotlar bangidevonani kasallantimvchi hasharotlar hisoblanadi. Bangidevona ekiladigan tuproqiarda qanaqangi o‘tmishdosh ekin ekilganligidan qat’iy nazar, kuz oylarida yerlami haydash oididan gektariga 20-25 tonna chirigan go'ng, 70 kg dan sof fosfor o‘g ‘iti bilan oziqlantirilib, 25-27 sm chuqurlikkacha traktor bilan haydab qo‘yish lozim bo‘ladi, Bangidevonani erta bahorda ekilsa hosildorlik yuqori boUadi. 0 ‘simlik urugUni erta bahorda ekishdan oldin yerlami borona va molalar bilan tekislab tuproq harorati 15-17°S bo Uganda qator oralarini 60 sm dan qilib sabzavot ekadigan seyalkalar bilan gektariga 10 kg urug‘ sarflab, uning chuqurligi o ‘rtacha qumloq tuproqiarda 4-5 sm, mexanik tarkibli og‘ir boUgan yerlarda esa 3-4 sm chuqurlikda ekiladi. 0 ‘simlik urugUari ekilgandan keyin 15- 22 kunda o‘sib chiqadi. Uning vegetatsion davrining uzunligi (maysalar unib chiqib to gullaguncha) 100 kungacha boradi. Bangidevonani o ‘sib chiqqan yosh nihollari begona o ‘tlarga unchalik bardosh berolmasligi sababli teziik bilan qator oralariga ishlov berilishni kuchaytirish lozim, bu ayniqsa bangidevonani shonalash davrigacha davom ettiriladi. 0 ‘simlikni qator oralarini ishlashda ko‘chatlami tuproq va kesakchalar ko‘mib yubormasligi uchun mexanizmlardan juda ehtiyotkorlik bilan foydalanish kerak bo‘ladi. 0 ‘simlik 3-4 ta chin barg chiqargandan keyin yaganalab, har bir uyaga orasini 60 sm dan qilib 2 tadan sog‘lom ко‘chat qoldiriladi. Bangidevonani oralariga keyingi ishlov berishda va begona o‘tlarniyo‘qotishdatuproqningzichlanishiga qarab davom ettirish lozim bo‘ladi. Keyinchalik o‘simlikning bo‘yi 1 metrga etganda serbarg bo Uganda bangidevona o‘tlami siqib ko‘yadi. Bangidevona o‘simligini o‘sishi, rivojlanishi, xom-ashyosi tarkibidagi biologik faol moddalarning ko‘proq to‘planishiga, 119 unga beriladigan organik va mineral o ‘g‘itlar miqdoriga, vegetatsiya davomida amalga oshiriladigan argotexnik tadbirlarga bog‘iiqdir. Birinchi oziqlantirishni bangidevona 5-7 ta chin barg chiqarganda boshlash kerak bo‘ladi. 0 ‘simlik azotli va fosforli o‘g‘itlami ko‘proq talab qiladi. Bu davrda gektar hisobiga 30 kg azot 20 kg fosfor beriladi. 0 ‘g ‘it berish natijasida maysalar tez rivojlana boshlaydi. ()‘simlik o‘g ‘itlarga talabchan bo‘lganligini hisobga olib, ikkinchi o‘g‘itlashni shonalash davrida gektariga 30 kg azot va 20 kg kaliy o‘g‘itlarmi berish bilan amalga oshirish kerak bo‘!adi. Har bir o‘g‘itlash o‘simlikni sug‘orishdan oldin amalga oshiriladi. 0 ‘g‘itlash natijasida o‘simlikning bo‘yi 30-40 sm ga ko‘tariladi va barglar soni ham ko‘payadi. Bangidevona yoppasiga gullaganda gektariga 40 kg dan azot, 20 kg dan fosfor va kaliy o 'g ‘iti berish bilan tugailanadi. 0 ‘tkazilgari tadbirlar natijasida uning asosiy xom ashyosi hisoblangan barglari juda yaxshi rivojlanadi. Vegetatsiya davomida bangidevona o‘s\mligiga 100 kg azot, 70 kg fosfor va 50 kg kaliy o‘g‘iti bilan oziqlantirish tavsiya etiladi. Mavsum davomida bangidevona ekinzorlari havo harorati va tuproq tarkibidagi namlikni hisobga olgan holda 8-9 marta sug‘orish tavsiya qilinadi. Bangidevona meva hosil qilgandan keyin uning barglarini terish mumkin bo‘ladi. Birinchi navbatda to‘liq etilgan va ko‘k barglami dumsiz teriladi. Undan keyin etilgan va ochilganlari teriladi. Namgarchilik yomg‘ir yoqqanda va sovuq tushganda barglami terishni tavsiya qilinmaydi. Agar oziqlantirish, sug‘orish va qator oralariga o‘z vaqtida ishlov o ‘tkazilsa zararkunanda kasalliklarga yo‘l qo‘yilmasa bangidevona o‘simligidan 10-12 sentnergacha quruq barg yig‘ib olish mumkin. Bangidevona barglarini 3 marotaba (qoUda) yig‘ib olingandan keyin, silos yig‘adigan kambayn bilan o‘simlikni о‘rib olib daladan tashqariga chiqarib yoqib yuboriladi. Download 7.28 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling