Toshkent farm atse vtikainstituti

Ishiatilishh M akk ajo ‘xori moyi ateroskleroz kasalliginm g 
oldini olish v a davolashda ishlatiladi. B undan tashqari, qon
52

---

tarkibidagi xolesterin m iqdorini kam aytiradi va organizm dagi 
lipoidlam ing alm ashinish jaravonini yaxshilaydi. Bu moy 
biologik faol m oddalarga boy b o ‘lib, organizm ga kom pleks ta ’sir 
etadi.
M akkajo‘xori m oyi oziq-ovqat sanoatida ham ishlatiladi.
M akkajo‘xori 
o ‘sim ligining preparadari o ‘t haydovchi 
(xoletsistit, xolongit va gepatit kasailiklarida, o ‘t ajralishi to‘xtab 
qolgan hollarda), siydik ha
3
'dovchi (buyrak-tosh kasalligida, 
qovuqda tosh b o ‘lganda va isrisqo kasalligida) ham da qon 
to ‘xtatuvchi dori sifatida q o ‘Haniladi.
Dorivor preparatlari. 
Suyuq ekstrakt.
Makkaj о‘xorini o‘stirish texnologiyasi. 
М акка]о‘хоп 
issiqsevar o ‘sim lik, o ‘suv davri 90-150 kun, u r u g ia r i tuproq 
harorati 10°S b o ‘lganda 10-12 kunda unib chiqadi, 20-24°S 
da norm al о ‘sib rivojlanadi. M ak kajo ‘xori ekish uchun begona 
o ‘tlardan toza, sho ‘rlanm agan, sizot suvlari chuqur joylashgan 
unum dor yerlar tanlanadi. Erlar kuzda 28-30 sm chuqurlikda 
shudgorlanadi, gektariga 20-30 tonna g o ‘ng va 60-80 kilogram m
s o f fosfor hisobidan o ‘g ‘it solinadi. Erta bahorda yerlar 
boronaianadi yoki yoppasiga kultivatsiya qilinadi. U ru g ‘lar qator 
oralari 60, 70 va 90 sm qilib qator uyalab, k o ‘k m assa uchun 25- 
30 kilogram m norm ada SKGN-6N m ar kali seyalkada 6-12 sm 
chuqurlikda ekiladi. 0 ‘suv davrida 70-80 kg azot, 60-80 kg fosfor 
bilan oziqlantiriladi. M akkajo‘xorini ikkinchi m arta 80-100 kg 
azot, 50-60 kg fosfor, 40-50 kg kaliy hisobidan oziqlantiriladi.
M akkajo‘xorini o ‘suv davrida 2-3 m arta kultivatsiya qilinib 
begona o ‘tlardan tozalanadi, 4-6 m arta su g ‘oriladi. M akkaj о ‘xori 
k o ‘kati uchun ro ‘vak chiqarguncha, silos uchun doni dum bul 
b o ‘lib etilganda v a doni uchun to ‘la etilganda у i g ‘ i shtir i lad i.
M akkajо ‘xoridan o ‘rtacha gektaridan 50 sentner don va 250- 
300 sentner k o ‘k m assa olish m um kin.
M akkaj о ‘xorini zararlaydigan hasharotlar 70 ga yaqin turi bor. 
A sosiylari: k o ‘sak qurti, karadrina, kuzgi tun lam, m akkaj о ‘xori
53

---

kapalagi va boshqalar. Bu hasharotlar m ak k ajo ‘xorini bargi, 
so ‘tasi, guli va ro ‘vaklarini zararlaydi. B ularga qarshi kurashish 
uchun yerlar chuqur haydalib, kuzda yaxob suvi berilishi kerak. 
A sosan o ‘sim lik qoldiqlari va begona o ‘tlar y o ‘qotilishi lozim. 
M ak k ajo ‘xorini ertaroq ekilsa, o ‘z vaqtida oralariga ishiov berilsa 
va insektitsidlardan foydalanilsa m aqsadga m uvofiq b o ‘ladi.