Тошкент ирригация ва қишлоқ ХЎжалигини механизациялаш муҳандислари институти ва

Тадқиқотнинг республика фан ва технологиялари ривожлани-
шининг устувор йўналишларига мослиги. Диссертация тадқиқоти 
республикада фан ва технологияларни ривожлантиришнинг «Демократик ва 
ҳуқуқий жамиятни маънавий-ахлоқий ва маданий ривожлантириш, 
инновацион иқтисодиётни шакллантириш» устувор йўналишига мувофиқ 
ИТД-2 «Демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш, фуқаролик 
жамиятини шакллантириш, миллий иқтисодиётни модернизациялаш ва 
эркинлаштиришнинг илмий асосларини ишлаб чиқиш» лойиҳаси доирасида 
бажарилган.
Диссертация мавзуси бўйича хорижий илмий тадқиқотлар шарҳи.
3
 
Дунё қишлоқ хўжалиги иқтисодиётида ресурслардан самарали фойдаланиш ва 
ҳудудларни барқарор ривожлантириш муаммолари ҳозирда жаҳоннинг етакчи 
олий таълим муассасалари ва илмий марказлари, жумладан Center of 
Development Research University of Bonn (ZEF), Department of Agricultural 
Economics and Rural Development University of Goettingen, Center for 
international Development and Environmental Research University of Giessen 
(ZEU), IAMO – Leibniz Institute of Agricultural Development in Transition 
Economies (Германия), Odense University (Дания), The Centre for Efficiency and 
Productivity Analysis (CEPA) (Австралия), Department of Agricultural Economics 
University of Ghent (Бельгия), Applied Economics Department University of 
3
Диссертация мавзуси бўйича хорижий илмий тадқиқотлар шарҳи www.zef.de/, www.uni-goettingen.de, 
www.iamo.de, 
www.sdu.dk, 
www.uq.edu.au/economics/cepa/, 
www.ugent.be/bw/agricultural-economics/en, 
www.uv.es/uvweb/applied_economics_department/, 
www.uwrf.edu/AGEC/, 
www.pku.edu.cn, 
www.wur.nl/en/Education-Programmes/PhD-Programme/Graduate-Schools/ ва бошқа манбалар асосида. 

---

7 
Valencia (Испания), Agricultural Economics Department University of Wisconson 
(UWRF) (АҚШ), University of Peking (Хитой), Wageningen School of Social 
Sciences (Голландия) каби илмий марказлар ва университетларда тадқиқотлар 
олиб борилмоқда.
Қишлоқ хўжалигида ер-сув ресурсларидан самарали фойдаланишга оид 
жаҳонда олиб борилган изланишлар бўйича қатор илмий натижалар олинган, 
жумладан: самарадорликни ўзгарувчан ва ўзгармас ишлаб чиқариш 
технологиялари шароитида ҳисоблаш услубиётлари таклиф этилган 
(University of Texas at Austin, АҚШ); турли методлар асосида ишлаб чиқариш 
самарадорлиги ва омиллар унумдорлигини ҳисоблаш усуллари ишлаб 
чиқилган (Centre for efficiency and productivity analysis, Department of 
econometrics, University of New England, Австралия); тармоқлараро алоқаларни 
ўрнатиш орқали қишлоқ хўжалигида ер ва сувдан оқилона фойдаланиш 
йўллари асосланган (Food and Agriculture Organization of the United Nations 
(FAO), Италия); сифат омилларининг самарадорликка таъсири ишлаб 
чиқилган (Peking University, Хитой; International Food Policy Research Institute, 
АҚШ); қишлоқ хўжалигида сув ресурсларининг суб-вектор самарадорлиги ва 
унга таъсир этувчи сифат кўрсаткичлар ўртасидаги боғлиқлик асосланган (The 
University of Queensland, Австралия); «суперсамарадорлик» методи асосида 
ресурслардан оқилона фойдаланишда корхоналар рейтинги аниқланган 
(Department of Economics, Terry College of Business, University of Georgia, 
АҚШ).
Дунё миқёсида ер ва сув ресурсларидан самарали фойдаланиш бўйича 
қуйидаги йўналишларда тадқиқотлар олиб борилмоқда: ер ва сув 
ресурсларидан фойдаланиш самарадорлигини оширишда сифат омилларининг 
таъсири масалалари; ер ва сувдан фойдаланишда қишлоқ хўжалиги 
субъектлари ўртасидаги ўзаро кооперация асосида самарадорликни ошириш; 
атроф-муҳит таъсирларини ҳисобга олган ҳолда самарали ишлаб чиқаришни 
ташкил этиш орқали даромадларни ошириш.