Toshkent kimyo-texnologiya instituti «vinochilik texnologiyasi va sanoat uzumchiligi» fakulteti «biotexnologiya» kafedrasi

9 – MAVZU: 
 
TIBBYOT BIOLOGIYASI VA BIOTEXNOLOGIYASI, 
ULARNING O'ZARO BOG’LIQLIGI 
1-ilova 
Reja:
1. Biotexnologiya xaqida umumiy tushincha.
2. Tibbiyotning asosiy yo’nalishidagi biotexnologiya.
3. Tibbiyot biotexnologiyada genetic injineriya.
4. Tibbiyot biotexnologiya, uning vazifalari va yutuqlari
5. Tibbiy biokimyo xaqida tushincha va vazifalari. 
Biotexnologiya - bu qimmatli mahsulotlarni olish va turli maqsadlar uchun jarayonlarni amalga 
oshirish uchun biologik vositalarni yoki ularning tizimlarini sanoat usulida ishlatish. Bu holda biologik 
vositalar mikroorganizmlar, o'simlik va hayvon hujayralari, komponentlari, shuningdek biologik 
makromolekulalar (oqsillar, ko'pincha fermentlar). Umuman olganda, biotexnologiya tirik organizmlarning 
hayotiy jarayonlaridan foydalanish orqali qimmatli mahsulotlarni sanoatda ishlab chiqarishga imkon 
beradigan usullar tizimidir. 
O'tgan asrning o'rtalarida mikrobiologiya va kimyoviy mutagenez usullarining takomillashtirilishi 
yuqori mahsuldor shtammlarni olishga imkon berganligi sababli biotexnologiyada yangi yondashuvlar joriy 
etila boshlandi. Odamlar uchun foydali bo'lgan ko'plab mikrobiologik mahsulotlar va birinchi navbatda 
turli xil dorivor birikmalar kashf etildi. 
80-yillardan boshlab. genomlar ketma-ketligi bo'yicha ishlar 90-yillarning o'rtalarida esa rivojlandi. 
Inson va hayvonlar genomining kartasi ishlab chiqildi. Bu biotexnologik preparatni yaratish va mikrobial 
genomikaning boshqa muhim yutuqlari uchun yangiliklarning o'sishiga turtki bo'ldi. Biotexnologiya 
rivojlanishida yangi bosqich paydo bo'ldi - ultramodern biotexnologiya, asosan tibbiyotga yo'naltirilgan: 
barcha tadqiqotlar va amaliy natijalarning 70% dan ortig'i farmatsevtika va biomedikal preparatlar ishlab 
chiqarish bilan bog'liq. 
Ko'pincha biotexnologiya tibbiyotda, oziq-ovqat sanoatida, shuningdek energetika, atrof-muhitni 
muhofaza qilish va ilmiy tadqiqotlar sohasidagi muammolarni hal qilishda qo'llaniladi. 
Ushbu ishning maqsadi tibbiyotda yangi biologik texnologiyalarning asosiy yo'nalishlarini va 
ulardan foydalanishni ko'rib chiqishdir.