Toshkent moliya instituti «bank ishi» kafedrsi pul va banklar fanidan

oddiy va diskontlangan shaklda boʻlib, oddiy foizlarda kredit boʻyicha foizlarni toʻlash olingan kreditni qaytarish grafigiga muvofiq amalga oshiriladi. Diskontlangan foizlar esa, kredit berilgan vaqtda ushlab qolinadi va jadval asosida shartnomada qayd etilgan muddatda asosiy qarz summasi qaytariladi.
Inflyatsiya darajasini hisobga olgan holda kredit foiz stavkalarini nominal va real foiz stavkalariga ajratamiz. Nominal foiz stavkasi rasmiy eʼlon qilinadigan va shartnomalarda belgilanadigan foiz stavka boʻlib hisoblansa, real foiz stavkasida inflyatsiya darajasi hisobga olinadi.
Tijorat banklarida kreditlar boʻyicha hisoblangan foizlarni toʻlash davriyligiga muvofiq, antisipativ va dekursiv stavkalarga ajratiladi. Antisipativ foiz stavkasida kreditlar boʻyicha hisoblangan foizlar belgilangan davrning boshida mijozlardan undirib boriladi. Antisipativ foiz stavkasi rivojlangan mamlakatlar bank amaliyotida inflyatsiya yuqori boʻlgan sharoitda kreditlar qadrsizlanishining oldini olish maqsadida qoʻllaniladi. Jahon amaliyotida kredit foizlarini toʻlashda keng tarqalgan usullardan biri dekursiv stavkasi orqali amalga oshiriladi. Dekursiv foiz stavkasi qoʻllanilganda hisoblangan foizlar belgilangan davr oxirida toʻlanadi.