Toshkent moliya instituti budjet hisobi va davlat jamg’armalari fakulteti «moliyaviy tahlil» kafedrasi

 
4-jadval 
Ob'ektda ishlash standartlari bo’yicha guvohlik beruvchi va auditning 
umumqabul qilingan standartlarini taqqoslash 
 
Guvohlik beruvchi standartlar 
Auditning umumqabul qilingan standartlari 
Ob'ektda ishlash standartlari 
1. Ishni auditorlik tekshiruvi 
muvofiq holda rejalashtirilishi 
lozim, agarda auditorpning 
yordamchilari mavjud bo’lsa, 
ularning faoliyatini nazorat qilib 
borish lozim. 
1. Ishni auditorlik tekshiruvi muvofiq holda 
rejalashtirilishi lozim, agarda auditorning 
yordamchilari mavjud bo’lsa, ularning 
faoliyatini nazorat qilib borish lozim. 
2. Auditor auditorlik tekshiruvining ko’lami va 
unga sarflanadigan vaqtni to’g’ri belgilash 
maqsadida ichki nazorat tizimiga etarlicha baho 
berishi shart. 
2. Hulosada fikr bildirish uchun 
etarli miqdorda dalillarni to’plash 
lozim. 
3. Auditorlik hisoboti haqida fikr tayyorlash 
uchun tekshirish, so’roq kuzatish va tasdiq 
usullari orqali etarli hajmda dalillar yig’ish. 
Auditorlik hizmatining ushbu turini tartibga solish uchun AQSHda 
mahsus standartlar ishlab chiqildi.
AICPA tomonidan ishlab chiqilgan ushbu standartlar auditning 
umumqabul qilingan standartlariga mos kelishi lozim. 
Bunda auditorlik kompaniyasi bankdan kredit olgan mijozning kredit 
Shartnomasini bajarish holatini kuzatib boradi. 

 
 

---

70 
5-jadval
Hulosa standartlari bo’yicha guvohlik beruvchi va auditning 
umumqabul qilingan standartlarini taqqoslash 
Guvohlik beruvchi standartlar 
Auditning umumqabul qilingan standartlari 
Hulosa standartlari 
1. Hulosa Shartnomani 
tasdiqlash va unga guvohlik 
berish hara teriga ega bo’lishi 
kerak. 
2. Hulosada keltirilgan fikr 
qabul qilingan mezonlar
asosida tasdiqlangan bo’lishi 
lozim. 
1. Hulosada moliyaviy hisobotning
buhgalteriya hisobining umumqabul qilingan
tamoyillarga mos kelishi haqida ma'lumot
eltirib o’tiladi. 
2. Hulosada o’tgan yillar nuqtai nazaridan
hisobot yilida o’zda tutilmagan holatlar
mavjudligi aniqlanishi kerak. 
3.Moliyaviy hisobotdagi ahborot adekvat
holda yoritilishi lozim, agarda hulosada 
boshqa holatlar o’zda tutilmagan bo’lsa 
3 
Shartnoma va 
tasdiqlash uchun keltirilgan 
hulosada bajaruvchining 
barcha moddiy qiziqishlari 
bayon qilinishi kerak. 
4. Hulosa moliyaviy hisobotning to’liqligi
haqida fi rni o’z ichiga olishi yo i fi rning
mav ud emasligi haqida tasdiqni o’z ichiga
olishi 
kerak. 
Agarda 
yakuniy 
hulosa 
berilmagan bo’lsa, mos eluvchi tamoyillar 
bilan inobatga olish kerak. Auditorning ismi 

---

71 
4. Shartnomada 
qatnashayotgan 
manfaatdor tomonlarning 
keltirgan mezonlar va 
proceduralari asosida 
hulosa tayyorlanishi kerak. 
moliyaviy hisobot bilan bog’liq barcha 
hollarda hulosada auditorlik tekshiruvining 
aniq shakldagi turi bayon qilinishi shart, 
agarda bu ko’zda tutilgan bo’lsa, shuningde
auditor o’z zimmasiga oladigan mas'uliyatning 
dara asi haqida fi r bildirib o’tishi era . 
Hozircha xalqaro standartlar auditorlik tadbirlarini batafsil bayon qilishi 
va misollar keltirilishi bilan auditorlik faoliyatining milliy standartlaridan farq 
qiladi. Shu sababli xalqaro standartlarni o’rganish sifatli o’tkazilgan auditlarning 
ko’payishiga va jamoatchilik orasida auditor kasbi nufuzining ortishiga 
ko’maklashadi.