Toshkent moliya instituti f. T. Bazarova

Sanoat reklamasi — aholi orasidagi iste’molchilar uchun emas, balki 

sanoatdan foydalanuvchilar va xaridorlar uchun mo‘ljallangan reklama 

bo‘lib, business to-business advertising, ya’ni mijoz kompaniyalar uchun 

reklama, deb ham ataladi. Ilgari savdo va texnika reklamasi, deb yuritilgan 

bu atama hozirgi kunda ham ko‘pgina mamlakatlarda ishlatiladi.  

Servis paneli (service panel) — xizmat ko‘rsatish va xizmatlar havola 

etiladigan turlri  sohalarda xaridorlar  ehtiyojlarining  maxsus paneli. 

Segmentlashtirish (ingl. segmentation) — marketing rejalashtirishida 

bir-biriga bog‘lanib qolgan shaxslarni aniqlashtirib olish hamda bir-

biridan ajratishdir. 

Sinama marketing; test marketing — bitta yoki tanlab olingan bir 

necha mintaqada o‘z tovarlarini realizatsiya qilish. 

Sinxromarketing  (ingl. synchromarketing) — bozorda tovarga bo‘lgan 

talabning kuchli o‘zgarishi (tovarning mavsumiy xarakterga egaligi) tu-

fayli konyunkturaning pasayishi oqibatida qo‘llanadigan marketing turi, 

bunday pallada sinxromarketing talab o‘zgarishini inobatga olgan holda 

sotuvning barqarorligini ta’minlaydi. 

Sif  (ingl. cost, insuranse and fright) — (narx, sug‘urta va yetkazib 

berish) terminidan chiqarilgan abbreviatura. Eksport kontrakti doirasida 

tovar yetkazib berishning tovarning narxi xaridor uchun ana shu 

elementlarni ham o‘z ichiga olishini ko‘rsatuvchi bir sharti. 

Sotish siyosati — marketing faoliyati jarayonida firma siyosatini 

ishlab chiqish bosqichidayoq hal etiladigan muammolardan biri. Konkret 

muayyan bozorga nisbatan olganda sotishning eng samarali tizimi, 

yo‘llari va usullarini tanlash to‘g‘risida so‘z ketganda, bu mahsulotni 

---

409 

 

ishlab chiqarish avval boshdanoq sotishning muayyan usul va uslublarini, 

eng qulay sharoitlarni ko‘zda tutishni bildiradi.  

Sotuvdan tushum(ingl. sales revenie) — savdo faoliyatidan olingan 

kompaniya sof daromadi, ko‘pincha, tovar aylanmasi sinonimi sanaladi. 

Savdo portfeli (ingl. sales portfolio; sales presentation) — ikkinchi bir 

nomi — sotuvlar tashkilotchisi. Sotuvlar bo‘yicha yoki savdo agenti 

(gumashta) yordamchi yig‘ma jildi bo‘lib, unga mijoz bilan muzokaralar, 

sotiladigan tovarlar va xizmatlar texnik xarakteristikasi (tavsifnomasi) va 

layoqati haqidagi ma’lumotlar jamlangan bo‘ladi.